Dlaczego nie warto budować spalarni odpadów komunalnych?
Spalanie odpadów jest najdroższą metodą ich niszczenia
Koszty budowy i funkcjonowania spalarni są najwyższe w porównaniu z innymi metodami utylizacji odpadów komunalnych: recyklingu, kompostowania i składowania.
Co więcej, koszty te stale rosną z powodu coraz bardziej zaostrzanych przepisów i norm dotyczącymi kontroli i redukcji emisji substancji szkodliwych oraz wzrostu opłat
za bezpieczne składowanie toksycznych pozostałości z procesu spalania odpadów.
Na Zachodzie koszty budowy nowej generacji instalacji o wydajności 100 tysięcy ton spalanych rocznie odpadów komunalnych wynoszą ponad 150 milionów dolarów. Zależą one przede wszystkim od wyposażenia spalarni w urządzenia
do oczyszczania spalin. Im lepiej wyposażona spalarnia, tym wyższa jest jej cena. Natomiast koszt spalenia jednej tony śmieci komunalnych wynosi średnio 130 dolarów za tonę.
Z moich wizyt w Niemczech i Holandii w 2009 r. wynika, że koszt spalania odpadów komunalnych wynosi tam ok. 120-140 euro za tonę, natomiast koszt skierowania do innych zakładów (np. kompostowania, recyklingu, mechaniczno – biologicznego przetwarzania, albo mechaniczno – biologicznej stabilizacji) wynosi 40-80 euro / tonę. I to w sytuacji występującej w tych krajach dużej nadwyżki pojemności istniejących spalarni nad popytem na te usługi (w Holandii nadwyżka sięga 40%), co oczywiście powoduje, że ceny spalania odpadów osiągają najniższe rynkowo poziomy.
Koszt budowy zakładu mechaniczno – biologicznej stabilizacji o wydajności 100 tys. t rocznie wynosi w Niemczech 40 mln euro. Zakłady MBS i MBP są dobrą alternatywą wobec spalarni dla unieszkodliwiania odpadów zmieszanych. Przetwarzają je, po odsortowaniu niektórych surowców wtórnych (metale, szkło) na:
– (dot. MBS) paliwo zastępcze (stabilat), które jest współspalane w elektrowniach, a najczęściej w cementowniach – bez konieczności wyposażania ich w kosztowne filtry. Zaletą produkcji paliwa zastępczego z odpadów, zamiast spalania bezpośrednio odpadów jest to, że wówczas spala się tylko to, co może być spalane (skompostowany i wysuszony materiał organiczny, plastiki), a nie np. szkło i wodę.
– (dot. MBP) na biogaz, który jest spalany i daje energię oraz na tzw. balast, złożony głównie z przekompostowanej frakcji organicznej, biologicznie już obojętnej (czyli takiej, która już dalej nie będzie gniła czy fermentowała), która może być skierowana do składowania w zgodzie z unijnymi dyrektywami (spalarnie też produkują żużel, który musi być składowany – tyle, że na specjalnym składowisku dla odpadów niebezpiecznych).
Oczywiście zakłady takie powinny przetwarzać tylko frakcję resztkową – odpadów zmieszanych, której powstawanie powinno być minimalizowane. Gros odpadów powinno podlegać recyklingowi, a odpadów biodegradowalnych – kompostowaniu.
Marnowanie zasobów
Praktycznie każdy wyrzucany przez nas 'śmieć’ jest wartościowym surowcem. Prosty zabieg rozdzielenia 'śmieci’
w miejscu ich powstawania na poszczególne materiały sprawi, że będą mogły być przetworzone i użyte powtórnie. 'Śmieciami’ stają się dopiero wtedy, gdy wymieszane trafiają do spalarni i na składowisko.
Do spalania nadają się wyłącznie papier, tworzywa sztuczne (bez PCW), tekstylia oraz niewielka część odpadów organicznych. Wszystkie te surowce mogą być poddane recyklingowi. Natomiast spalone, zostaną bezpowrotnie stracone.
Rzekomy argument, iż spalanie odpadów z odzyskiem energii jest także formą ich recyklingu, nie wytrzymuje krytyki. Analizy porównawcze bilansu energetycznego klasycznych metod przetwórstwa odpadów i ich spalania, przemawiają niezbicie na korzyść recyklingu. W zależności od typu
i składu odpadów, ponowne wprowadzenie do obiegu materiałów odpadowych pozwala na zaoszczędzenie od 3 do 5-krotnie większej ilości energii niż w przypadku
ich spalania.
Ponadto efektywność przetwarzania odpadów w energię elektryczną jest, podług standardów dotyczących elektrowni
konwencjonalnych, stosunkowo niska – sięga jedynie 15-18%.
Porównanie ilość energii uzyskanej ze spalenia 1 kilograma surowca do energii zaoszczędzonej w przypadku jego recyklingu (lub kompostowania dla odpadów organicznych).
Więcej
Zapraszamy do zapoznania się z materiałem przygotowanym przez Ogólnopolskie Towarzystwo Zagospodarowania Odpadów, który w sposób syntetyczny opisuje te i inne wady spalarni odpadów komunalnych:
PDF, 382 kB. Cytaty pochodzą z tego właśnie opracowania.