Z okazji (Chińskiego i Wietnamskiego) Nowego Roku postaraliśmy się podsumować działania ZM w roku 2009, z podziałem na prowadzone projekty i kampanie. Zapraszamy do lektury!

Społeczny Rzecznik Niezmotoryzowanych

Celem projektu jest poprawa warunków dla ruchu niezmotoryzowanego - pieszych, rowerzystów, pasażerów komunikacji publicznej. W 2009 r. Rzecznik skoncentrował się na kontynuacji działań i interwencji rozpoczętych w latach ubiegłych. Ze względu na dużą liczbę działań, ich zróżnicowany zasięg i formy, wyróżniliśmy kilka podprojektów tematycznych.

Strona Rzecznika: rzecznik.zm.org.pl

Audyt rowerowy

Audyt rowerowy.

Opis projektu:

Systematycznie bierzemy udział w spotkaniach i wizjach lokalnych dotyczących projektów budowy lub modernizacji ulic w Warszawie na różnych etapach ich powstawania. W 2009 r. łącznie odbyliśmy ponad 130 spotkań (średnio 2-3 tygodniowo!) z urzędnikami i projektantami. Zgłaszane podczas spotkań nasze wnioski dotyczyły zarówno ogółu - zakresu robót (np. czy w ogóle potrzebna jest planowana droga dla rowerów), jak i szczegółów (np. lokalizacji przystanków, promieni łuków, widoczności czy oznakowania). W sumie zaopiniowaliśmy kilkadziesiąt projektów drogowych - przede wszystkim pod kątem warunków dla ruchu rowerowego, ale nie zapominając też o pieszych i coraz więcej uwagi poświęcając warunkom przesiadek w komunikacji publicznej - lokalizacji przystanków i odległości przejścia pomiędzy przystankami.

To mało spektakularna forma naszych działań - pracochłonna i mało medialna, ale pod względem skutków długofalowych - bardzo owocna. Dzięki działaniom tym systematycznie poprawia się jakości powstającej infrastruktury rowerowej, choć efekty w terenie są często widoczne dopiero po 2-3 latach (a czasem w ogóle, jeśli projekt odkładany jest na półkę).

Przykładami, które zmaterializowały się w tym roku, mogą być nowe realizacje np. w ul. Marymonckiej na odc. Dewajtis - Prozy czy w al. Ujazdowskich (oba projekty opiniowane były w 2007 r.) W tej ostatniej w wyniku audytu doprojektowano m.in. przejazd dla rowerów przez ul. Szucha, oszczędzając noszenia rowerów po schodach i podniesiono przejazd przez ul. Agrycoli, poprawiając bezpieczeństwo na skrzyżowaniu. Jest to też dobry przykład społecznej kontroli jakości na wszystkich etapach inwestycji - przed odbiorem wykryliśmy np. niezgodne z projektem zawężenia ścieżki na zakrętach, co zostało poprawione [zobacz >>>].

Rezultaty:

- Łagodne podjazdy na kładkę na Polu Mokotowskim nad al. Niepodległości, takie same pochylnie w projektach kładek nad Ostrobramską i Wawelską.

- Nowe naziemne przejście dla pieszych i przejazd dla rowerów przez al. Szucha oraz uzupełnienie brakującego przejazdu przez al. Ujazdowskie na placu na Rozdrożu.

- Nawierzchnia asfaltowa na 5 nowych ścieżkach rowerowych.

- Odstąpienie przez miasto od prowizorycznego projektu rozbudowy Wybrzeża Helskiego, który jeszcze bardziej oddaliłby Pragę od Wisły.

- Wspólne wystąpienie 15 organizacji ws. projektu al. Tysiąclecia [zobacz >>>].

- Doprojektowanie drogi dla rowerów wzdłuż planowanej Trasy Mostu Północnego na odcinku Encyklopedyczna - węzeł Młociny (pominiętej w oryginalnym projekcie) [zobacz >>>].

- Usunięcie ponad 100 naruszeń skrajni z projektu Mostu Północnego.

- Rezygnacja z likwidacji przejść dla pieszych w ramach projektu modernizacji ul. Prostej i projektu II linii metra.

- Uwagi do specyfikacji projektu modernizacji torowiska w ciągu ul. Targowej i al. Zielenieckiej [zobacz >>>].

- Wyznaczenie w ramach modernizacji linii tramwajowej na Trasie W-Z dojścia do przystanku Metro Ratusz - Arsenał od strony Muzeum Niepodległości.

- Wdrożone innowacje na ścieżkach rowerowych: zachowanie ciągłości nawierzchni ścieżki na przejazdach przez wjazdy bramowe, włączenia drogi rowerowej jako czwarte ramię skrzyżowania.

- Łącznie poprawki w ok. 40 projektach drogowych w wyniku pisemnych opinii i spotkań z projektantami.

- Uwagi do sześciu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w różnych dzielnicach Warszawy [zobacz >>>].

Interwencje ws. utrudnień dla niezmotoryzowanych

Interwencje ws. utrudnień dla niezmotoryzowanych.

Opis projektu:

Interwencje podejmowane przez Rzecznika dotyczą utrudnień na chodnikach, drogach rowerowych i przystankach, takich jak np. zły stan nawierzchni, obiekty w skrajni, nielegalne parkowanie, a także zagrożeń bezpieczeństwa związanych z ograniczoną widocznością czy nadmiernymi prędkościami rozwijanymi przez kierowców. Podstawowa formą działania były pisma do instytucji odpowiedzialnych za transport zbiorowy, infrastrukturę pieszą i rowerową.

Udzielaliśmy też porad osobom chcącym samodzielnie coś poprawić i nagłaśnialiśmy wybrane przypadki udanych interwencji. Zeszłoroczna akcja aktywizacji niezmotoryzowanych przyniosła owoce i prawie codziennie dostawaliśmy do wiadomości wnioski o poprawę oznakowania czy urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Ponadto w ramach działań ciągłych kontynuowaliśmy interwencje z poprzednich lat, m.in. w sprawach pasów dla autobusów, przejść dla pieszych w poziomie jezdni, stojaków dla rowerów, poprawy jakości istniejącej infrastruktury pieszej i rowerowej. Uparcie przypominaliśmy o istnieniu takich dokumentów jak Strategia Zrównoważonego Rozwoju Systemu Transportowego Warszawy czy Programie Ochrony Powietrza oraz obowiązkach jakie z nich wynikają.

Rezultaty:

- Kompleksowa modernizacja jednej z najstarszych warszawskich tras rowerowych - z Kępy Potockiej Podleśną i Marymoncką do AWF; zgodnie z naszymi wnioskami ścieżkę poszerzono, wymieniono nawierzchnię z kostki betonowej na asfalt i zabezpieczono przed nielegalnym parkowaniem.

- Azyle dla pieszych na przejściach przez ul. Dwernickiego [zobacz >>>].

- Pilotażowe małe rondo z prefabrykatów na skrzyżowaniu ul. Stanisławowskiej i Terespolskiej [zobacz >>>].

- Usunięcie niedoróbek na pętli autobusowej Wiatraczna i na linii tramwajowej wzdłuż ul. Grochowskiej [zobacz >>>].

- Naprawa nawierzchni i oznakowania ścieżki rowerowej na dolnym poziomie mostu Gdańskiego i w rejonie ZOO [zobacz >>>].

- Ok. 30 innych interwencji własnych w sprawach bieżących, np. nielegalnego zajęcia drogi rowerowej [zobacz >>>].

- Ponad 100 interwencji przesłanych do wiadomości przez sympatyków.

Zarządzanie jakością infrastruktury transportowej

Zarządzanie jakością infrastruktury dla niezmotoryzowanych w Warszawie.

Opis projektu:

Oprócz interwencji bieżących w sprawach konkretnych inwestycji, staramy się wdrożyć w Warszawie rozwiązania systemowe - elementy zarządzania jakością. Celowi temu służą pogłębione analizy i raporty, szkolenia dla urzędników i projektantów, standaryzacji infrastruktury dla niezmotoryzowanych i zwiększenia udziału społecznego w procesie przygotowania inwestycji transportowych.

W lutym przeprowadziliśmy szkolenie w ZDM na temat najczęściej powtarzających się problemów na warszawskich ulicach z punktu widzenia niezmotoryzowanych [zobacz >>>] oraz konieczności systematycznego podejścia do ich likwidacji, a przede wszystkim zapobiegania.

Poprzez nękanie pismami i zdjęciami doprowadziliśmy do zajęcia przez Urząd Miasta jasnego stanowiska m.in. w sprawie słupków zapobiegających nielegalnemu parkowaniu oraz utrzymania na peronach przystankowych pasa wolnego od przeszkód.

Po sześciu latach od petycji rowerzystów w tej sprawie [zobacz >>>] prezydent Warszawy podpisała Standardy projektowe i wykonawcze dla systemu rowerowego w m. st. Warszawie [zobacz >>>].

W efekcie konfliktu wokół przebudowy wiaduktu ul. Andersa [zobacz >>>] powstała Komisja Dialogu Społecznego ds. Transportu, w skład której weszło 16 warszawskich organizacji pozarządowych. W ciągu pół roku działalności Komisja przyjęła 18 stanowisk [zobacz >>>], pokazując że w wielu sprawach transportowych istnieje szeroki konsensus dotyczący zarówno ogólnego kierunku jak i rozwiązań szczegółowych.

Rezultaty:

- Szkolenie w Zarządzie Dróg Miejskich na temat najczęściej powtarzających się przeszkód dla ruchu pieszego, takich jak niewłaściwe usytuowanie słupów i znaków, jakość prac brukarskich, nielegalne parkowanie [zobacz >>>].

- Drugi raport na temat funkcjonowania Strefy Płatnego Parkowania Niestrzeżonego [zobacz >>>], który w połączeniu z poprzednim [zobacz >>>] zmusił miasto do aktywniejszego odholowywania nielegalnie zaparkowanych pojazdów (kilkukrotny wzrost tego typu interwencji między rokiem 2008 a 2009) oraz podjęcia kroków w celu sformalizowania współpracy straży miejskiej i wydziału kontroli SPPN.

- Wprowadzenie wymogu utrzymania na peronach przystankowych w odległości 1,5 metra od krawężnika pasa przestrzeni wolnej od przeszkód, co m.in. zwiększa swobodę wymiany pasażerów, jak również poprawia dostępność komunikacji miejskiej dla osób z wózkami dziecięcymi oraz osób niepełnosprawnych [zobacz >>>].

- Zwrócenie uwagi opinii publicznej na problem sprzecznej z europejskich trendami likwidacji przejść naziemnych.

- Objęcie programem remontów nawierzchni nie tylko jezdni, lecz również dróg rowerowych (Podleśna, Marymoncka, Kruczkowskiego).

- Utworzenie Komisji Dialogu Społecznego ds. Transportu i przyjęcie przez nią 18 stanowisk.

- Przyjęcie zarządzeniem prezydenta Standardów projektowych i wykonawczych dla systemu rowerowego w m. st. Warszawie [zobacz >>>].

- Zlecenie przez Urząd Miasta opracowania kompleksowej polityki parkingowej oraz Programu Rozwoju Ruchu Rowerowego.

- Powielenie naszej metodologii analizy danych o zdarzeniach drogowych z udziałem rowerzystów [zobacz >>>] w Warszawie, Olsztynie i Radomiu, a na skalę ogólnopolską - w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad [zobacz >>>].

Infrastruktura kolejowa

Infrastruktura kolejowa.

Opis projektu:

W 2009 r. w zakresie kolei Rzecznik koncentrował się na poprawie jakości istniejącej i projektowanej infrastruktury kolejowej. Aktywnie uczestniczyliśmy w konsultacjach społecznych korytarza Rail Baltica na odcinku od Białegostoku do granicy z Litwą [zobacz >>>], zgłaszając wnioski i uwagi dotyczące przebiegu trasy, lokalizacji i dostępności stacji i przystanków, ruchu pieszego i rowerowego oraz gospodarki odpadami. Jednocześnie walczyliśmy o wprowadzenie w życie postulatów do modernizacji innych linii kolejowych zgłoszonych w ubiegłych latach - w województwach mazowieckim i łódzkim.

Rezultaty:

- Porozumienie ws. modernizacji linii kolejowej Warszawa - Radom, w tym doprojektowanie posterunku odgałęźnego Lesiów, podniesienie planowanej wysokości peronów, zastąpienie części rozjazdów umożliwiającymi przejazd z wyższą prędkością. [zobacz >>>]

- Skrócenie dzięki naszym wnioskom [zobacz >>>] czasu jazdy pociagiem na linii Łowicz - Skierniewice: w stronę Skierniewic z 40 do 26 minut, a w stronę Łowicza z 53 do 28 minut (prawie dwukrotne!)

- Uwagi do projektu modernizacji linii kolejowej Warszawa - Skierniewice [zobacz >>>].

- Uwzględnienie większości uwag ZM do koncepcji modernizacji korytarza Rail Baltica na odcinku od Białegostoku do granicy z Litwą [zobacz >>>].

- Zamówienie przez PKP PLK dostosowania projektu modernizacji linii kolejowej Warszawa - Białystok [zobacz >>>] do wytycznych tzw. Niebieskiej księgi dla infrastruktury kolejowej (w tym np. uwzględnienie przepustowości linii i dostępności stacji w analizie korzyści).

Zmiany prawne

Zmiany prawne.

Opis projektu:

Wspólnie z innymi organizacjami zrzeszonymi w sieci ,,Miasta dla rowerów'' kontynuowaliśmy działania na rzecz wprowadzenia zmian w przepisach. dyskryminujących rowerzystów i utrudniających tworzenie dobrej infrastruktury rowerowej [zobacz >>>]. Celem zmian jest zażegnanie sprzeczności z Konwencją Wiedeńską, dopuszczenie rozwiązań technicznych znanych z miast europejskich oraz ograniczenie dyskryminacji rowerzystów na drodze [zobacz >>>]. W tym celu współpracowaliśmy z zawiązaną w ubiegłym roku Parlamentarną Grupą ds. Rozwoju Komunikacji i Turystyki Rowerowej [zobacz >>>]. Odbyliśmy kilkanaście spotkań roboczych z Ministerstwem Infrastruktury i Krajową Radą Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, na których dopracowaliśmy szczegóły zmian w ustawie prawo o ruchu drogowym i rozporządzeniach wykonawczych. Trzykrotnie prezentowaliśmy w Sejmie problemy prawne ruchu rowerowego, nasz projekt zmian i postępy negocjacji z Ministerstwem Infrastruktury. Wprawdzie zmiany nie zostały jeszcze przegłosowane przez parlament, ale i tak uważamy je za przykład udanej współpracy, zarówno z innymi organizacjami pozarządowymi, jak i z posłami oraz urzędnikami rządowymi.

Rezultaty:

- Wystąpienie przez Rzecznika Praw Obywatelskich do Ministra Infrastruktury ws. niegodności ustawy prawo o ruchu drogowym z Konwencją Wiedeńską [zobacz >>>]

- Uzgodnienie z Ministerstwem Infrastruktury treści rowerowych zmian w ustawie prawo o ruchu drogowym [zobacz >>>].

- Uzgodnienie z Ministerstwem Infrastruktury treści zmian w rozporządzeniach w sprawie znaków i sygnałów drogowych i (w większości) w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach.

- Usunięcie z projektu ustawy o dopuszczeniu pojazdów do ruchu drogowego zapisów o obowiązkowych kaskach i kamizelkach dla rowerzystów [zobacz >>>].

- Ok. 2000 podpisów pod apelem do Parlamentarnej Grupy do spraw Rozwoju Komunikacji i Turystyki Rowerowej o podjęcie inicjatywy ustawodawczej [zobacz >>>].

- Wystąpienie przez posłów z projektem ustawy o zmianie ustawy PoRD wg propozycji sieci ,,Miasta dla Rowerów''; 16 grudnia 2009 projekt, po uzyskaniu pozytywnej opinii Ministerstwa Infrastruktury, wpłynął do Marszałka Sejmu [zobacz >>>].

Warszawska Masa Krytyczna

Warszawska Masa Krytyczna

Opis projektu:

Warszawska Masa Krytyczna to comiesięczne przejazdy rowerzystów i rolkarzy głównymi ulicami miasta, mające na celu promocję pojazdów napędzanych siłą ludzkich mięśni jako środków transportu. To już instytucja, pojawiająca się na ulicach miasta niezależnie od pory roku, pogody i świąt [zobacz >>>].

Na Masie zbieraliśmy podpisy pod petycją o zmianę niebezpiecznych przepisów, reklamowaliśmy drugi etap ustawiania stojaków w Śródmieściu [zobacz >>>], przypominaliśmy o marnowanych funduszach na ścieżki rowerowe [zobacz >>>]. To także rok rekordowej ilości imprez charytatywnych i historycznych - poza tradycyjną Masą Powstańczą w sierpniu (z Muzeum Powstania Warszawskiego i Instytutem Stefana Starzyńskiego) i wracającą po rocznej przerwie Masie na Autyzm [zobacz >>>] (z Fundacją Synapsis), jechaliśmy także zbierając pieniądze dla WOŚP. Wspólnie ze Stowarzyszeniem Pomocy Chorym na Mięsaki Sarcoma dodawaliśmy otuchy chorym na raka [zobacz >>>]. Z kalendarza nie zniknęły przejazdy nocne, których tym razem, z racji dużego zainteresowania, Masowicze zorganizowali znacznie więcej niż 12, oraz turystyczne. Rok 2009 to wreszcie rok ulepszeń w wyposażeniu zarówno rikszy przewożącej nagłośnienie jak i wolontariuszy.

Strona Masy to: www.masa.waw.pl

Rezultaty:

- 12 przejazdów w ostatni piątek każdego miesiąca o frekwencji od 152 (grudzień, pierwszy dzień świąt) do 1966 osób (kwiecień).

- Masa na WOŚP w styczniu - 6098 zł przekazane na rzecz WOŚP.

- Masa na Autyzm w czerwcu [zobacz >>>] - 850 osób, 70000 zł zebrane na rzecz Fundacji SYNAPSIS.

- Masa Powstańcza w sierpniu - 2194 osoby.

- Koncerty przed lub po większości przejazdów.

- W sumie ok. 15000 osób na różnego rodzaju masowych przejazdach rowerowych w 2009 r.

Centrum Zrównoważonego Transportu

Centrum zbiera i popularyzuje poprzez publikacje i konferencje wiedzę techniczną w zakresie zrównoważonego transportu. Centrum doradza także samorządom zainteresowanym rozwojem ekologicznych form komunikacji, takich jak kolej czy rowery, opracowując raporty, koncepcje i studia wykonalności.

Zielone Światło

Zielone Światło.

Opis projektu:

Zielone Światło to biuletyn służący zarówno promocji dobrych praktyk, jak i pogłębionej analizie problemów komunikacyjnych oraz możliwości ich rozwiązania. Przedstawia nowoczesne środki organizacji ruchu, infrastrukturę rowerową i transportu publicznego. Biuletyn CZT dociera do: posłów, radnych sejmików wojewódzkich i rad miast wojewódzkich, ministerstwa ds. transportu, zarządów urzędów marszałkowskich, zarządów kilkudziesięciu największych miast w Polsce, zarządów i przewoźników komunikacji miejskiej, przewoźników kolei regionalnej, kilkunastu organizacji pozarządowych i przedsiębiorstw transportowych. Niestety, w 2009 r. ze względu na problemy - miejmy nadzieję przejściowe - z finansowaniem biuletynu, wydane zostały tylko 2 numery Zielonego Światła.

Rezultaty:

- Zielone Światło nr 17, temat przewodni: Forum LINK - to działa! (16 str., 2000 egz.)

- Zielone Światło nr 18, temat przewodni: Kolej (16 str., 2000 egz.)

- 40 fotorelacji prezentujących ciekawe rozwiązania transportowe z kraju i ze świata [zobacz >>>] na stronie WWW.

- 11 prezentacji i referatów konferencyjnych (patrz także udział w konferencjach).

Program budowy układu tras rowerowych dla Olsztyna.

Koncepcja sieci tras rowerowych dla Olsztyna

Opis projektu:

W 2009 r. konsorcjum spółki WYG International i stowarzyszenia Zielone Mazowsze wykonało następujące opracowania:

1. Program budowy układu dróg rowerowych na terenie miasta Olsztyna - na zlecenie Miejskiego Zarządu Dróg i Mostów w Olsztynie

2. Opracowanie koncepcji budowy rekreacyjnych ścieżek rowerowych na terenie m. Olsztyna - na zlecenie Miasta Olsztyna (Wydział Środowiska i Zieleni).

Z uwagi na wzajemne uzupełnianie się obu opracowań oraz jednego wykonawcę oba projekty traktujemy razem, jako spójną koncepcję sieci tras rowerowych dla Olsztyna. Na opracowania składała się szczegółowa koncepcja docelowego przebiegu tras rowerowych, program budowy dróg rowerowych na lata 2009-2016 oraz Studium Wykonalności budowy wybranych dróg rowerowych do RPO Warmia i Mazury 2007-13. Ważnym elementem opracowań były analizy bezpieczeństwa i natężeń ruchu rowerowego. Dla szczególnie trudnych tras, węzłów lub rejonów przygotowaliśmy rozwiązania wariantowe.

Przeprowadziliśmy konsultacje społeczne, składające się z publikacji w witrynie internetowej podstawowych materiałów, w tym projektu koncepcji w skali 1:15 000, opisu koncepcji, przykładowych rozwiązań, analizy bezpieczeństwa, koncepcji parkowania, badań potoków ruchu oraz spotkania otwartego 24.09.2009 w olsztyńskim Ratuszu. Uwagi do koncepcji zbieraliśmy w trakcie spotkania, za pomocą ankiety rozdawanej na spotkaniu, listownie i mailowo, w tym za pomocą ankiety internetowej.

Rezultaty:

- Największy w Polsce pomiar ruchu rowerowego w mieście - w 75 punktach w dzień powszedni i w 65 punktach w niedzielę [zobacz >>>].

- Dwa pomiary 18-godzinne pozwalające na poznanie charakterystyki ruchu rowerowego [zobacz >>>].

- Mapa wypadków i kolizji z udziałem rowerzystów [zobacz >>>].

- Koncepcja docelowego układu tras rowerowych na terenie Olsztyna [zobacz >>>].

- Program budowy układu dróg rowerowych.

- Projekt rozwiązań szczegółowych dla kluczowych węzłów tras rowerowych, rozwiązania wariantowe dla wybranych [zobacz >>>].

- Koncepcja integracji komunikacji rowerowej z publiczną poprzez system Bike and Ride [zobacz >>>] oraz system miejskiego roweru publicznego.

Koncepcja rozwoju sieci tras rowerowych na obszarze Nowego Dworu Mazowieckiego

Koncepcja rozwoju sieci tras rowerowych na obszarze Nowego Dworu Mazowieckiego.

Opis projektu:

Celem projektu było przygotowanie koncepcji rozwoju sieci tras rowerowych w Nowym Dworze Mazowieckim, w oparciu o analizę uwarunkowań i potrzeb. Koncepcja wskazuje ciągi komunikacyjne, na których konieczna jest segregacja ruchu rowerowego, i proponuje rozwiązania szczegółowe. Uzupełnieniem układu ścieżek i pasów rowerowych są elementy uspokojenia ruchu na ulicach lokalnych, gdzie ruch rowerowy pozostanie prowadzony wspólnie z samochodowym.

W 2010 r. planowane są konsultacje koncepcji i pomiar ruchu rowerowego.

Rezultaty:

- Mapa wypadków i kolizji z udziałem rowerzystów.

- Koncepcja docelowej sieci tras rowerowych z podziałem na klasy (główna, lokalna, rekreacyjna) i sposób prowadzenia (wydzielona droga dla rowerów, pas rowerowy na jezdni, uspokojenie ruchu) z opisem technicznym rozwiązań dla poszczególnych ulic.

- Propozycja etapowania rozwoju sieci.

Wizyta studyjna w Holandii

Wizyta studyjna w Holandii.

Opis projektu:

W celu poszerzenia horyzontów i obserwacji w terenie dobrych praktyk rowerowych, transportu publicznego i organizacji przestrzeni miejskiej, 9-osobowa ekipa ZM wybrała się w dniach 20-25 października 2009 r. na wizytę studyjną do Niemiec i Holandii. [zobacz >>>] Podróż była tak zaplanowana, by jak najlepiej wykorzystać każdą minutę w trasie. Podczas tylko samej jazdy do Holandii odwiedziliśmy Frankfurt nad Odrą, Berlin, Hanower, Bremę i kilka pomniejszych miast w Niemczech i Holandii. W trasie poznaliśmy ofertę i tabor kilku przewoźników kolejowych, strefy piesze oraz organizację przestrzeni wokół dworców kolejowych.

W samej Holandii skoncentrowaliśmy się na Amsterdamie. Poznaliśmy sporą część miasta, testowaliśmy różne rozwiązania komunikacyjne na przemian jako piesi, rowerzyści i pasażerowie komunikacji miejskiej. Nawiązaliśmy też kontakt z Fietsersbond - liczącą kilka tysięcy członków holenderską organizacją rowerową.

Jeden dzień wyjazdu poświęciliśmy na zwiedzanie Zutphen, miasta cieszącego się rekordowym udziałem ruchu rowerowego - ok. 60% - w ogóle podróży. Tamtejszy inżynier ruchu również zaprezentował nam poszczególne rozwiązania infrastrukturalne z różnych perspektyw - pieszej i rowerowej.

Rezultaty:

- Ponad 5000 zdjęć oraz kilka godzin materiału filmowego przedstawiającego rozwiązania infrastrukturalne w działaniu.

- 13 artykułów tematycznych na stronie WWW [zobacz >>>]; artykuł o buspasach [zobacz >>>] został przeczytany już przez 18000 osób; artykuły o prowizorce po holendersku [zobacz >>>] i o podziemnych pojemnikach na śmieci [zobacz >>>] zostały podchwycone przez media.

- Prezentacje tematyczne na grudniowym spotkaniu Zielonego Mazowsza.

- Wykorzystanie zdjęć na spotkaniach dotyczących konkretnych projektów ulic w celu zaproponowania nieznanych w Polsce rozwiązań.

LINK - Europejskie Forum Pasażerskich Podróży Multimodalnych

LINK - Europejskie Forum Pasażerskich Podróży Multimodalnych.

Opis projektu:

W konsorcjum z 16 innymi organizacjami i instytucjami z całej Europy realizujemy międzynarodowy projekt naukowo-wdrożeniowy intermodalności w podróżach pasażerskich: linkforum.eu .

W ramach projektu zorganizowaliśmy we współpracy z Centrum Komunikacji Medialnej Media Trend 8 kwietnia 2009 debatę Transport zrównoważony. W debacie pod przewodnictwem Wojciecha Szymalskiego wzięło udział 10 przedstawicieli firm i instytucji aktywnych na rynku transportowym z prezentacjami, oraz kilkadziesiąt zaproszonych osób. Całość prezentacji oraz debaty została zarejestrowana w formie nagrania video i zebrana w postaci dysku CD. Główne tezy prezentacji przedstawione zostały także w dzienniku Puls Biznesu z dnia 16 kwietnia 2009. W tym samym numerze zaprezentowano wywiad Wojciecha Szymalskiego z Edgarem Thielmannem - dyrektorem generalnym Departamentu Programów Nawigacji Satelitarnej i Inteligentnych Systemów Transportowych, Dyrekcji ds. Transportu i Energetyki Komisji Europejskiej.

Zorganizowaliśmy w dniach 2009.09.21-22 w Bydgoszczy konferencję "Czas na przesiadkę - intermodalny transport pasażerski w Polsce". Konferencję objął patronatem prezydent Bydgoszczy Konstanty Dombrowicz, a partnerem konferencji były zakłady PESA Bydgoszcz S.A. W konferencji wzięło udział 38 przedstawicieli organizacji i instytucji zainteresowanych transportem pasażerskim w Polsce. W 4 sesjach tematycznych zaprezentowano m.in. węzły przesiadkowe, rozwiązania organizacyjne i taryfowe sprzyjające przyjaznym przesiadkom w Polsce. Konferencja przybliżyła uczestnikom dotychczas zaproponowane przez Grupy Robocze LINK zalecenia w zakresie intermodalności pasażerskiej.

Przeprowadziliśmy dwie tury konsultacji wśród polskich organizacji - ocenę wstępnych zaleceń przygotowanych przez Grupy Robocze LINK oraz konsultacje strategii dalszego rozwoju Forum LINK. Nakłoniliśmy Urząd Miasta Gorzów Wielkopolski do zgłoszenia swojej inicjatywy wspólnego biletu Berlin - Gorzów do bazy dobrych praktyk Forum LINK.

Rezultaty:

- Debata Transport zrównoważony z udziałem VTI (Szwecja), Mennicy Polskiej S.A., PKP Informatyka, Thales Rail Sygnalling Solutions, Mazowieckiego Biura Planowania Regionalnego, Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa, PKP Polskie Linie Kolejowe, Stadler Bussnang AG, Systra S.A., TINES S.A. - Warszawa, 2009.04.08.

- Konferencja Czas na przesiadkę - intermodalny transport pasażerski w Polsce - Bydgoszcz, 2009.09.21-22.

- 6 organizacji z Polski uczestniczących w konsultacjach wstępnych zaleceń Forum LINK i 9 organizacji uczestniczących w konsultacjach strategii dalszego rozwoju Forum LINK (największa liczba organizacji wśród wszystkich krajów, gdzie odbywały się te konsultacje).

- Druga dobra praktyka z Polski opisana i zamieszczona w bazie danych Forum LINK.

- Udział w II międzynarodowej konferencji Forum LINK - Bukareszt, 2009.11.05-06.

Schronisko młodzieżowe

Schronisko młodzieżowe

Opis projektu:

Projekt ma na celu zapewnienie możliwości taniego nocowania w stolicy młodzieży z całego kraju, w szczególności wycieczkom szkolnym. Informacje o schronisku: hostel.zm.org.pl

Rezultaty:

- Zapewnienie noclegu dla ponad 5000 osób, w tym 48 zorganizowanym grupom młodzieży szkolnej.

Interwencje ekologiczne

Opis projektu:

Działalność interwencyjna to przede wszystkim udzielanie porad mieszkańcom zaniepokojonym planowanymi inwestycjami sprzecznymi z zasadami zrównoważonego rozwoju, takimi jak zabudowa klinów napowietrzających, ingerencje w tereny cenne przyrodniczo czy niewłaściwie zlokalizowane lub zbyt silne stacje bazowe telefonii komórkowej.

Formy działania to nagłaśnianie problemu, informowanie mieszkańców o przysługujących im prawach i możliwościach działania, składanie wniosków i uwag do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, udział w posiedzeniach odpowiednich komisji rad dzielnic czy rady miasta, udział w postępowaniach administracyjnych dotyczących planowanych inwestycji. W szczególnie drastycznych i dobrze udokumentowanych przypadkach, po wyczerpaniu trybu postępowania administracyjnego kierujemy sprawy do sądu.

Hałas

Hałas.

Opis projektu:

Tematem, którym zajęliśmy się w 2009 r. szerzej, był hałas. Oprócz hałasu drogowego, na który zwracamy uwagę już od dłuższego czasu przy okazji inwestycji drogowych, przyglądamy się także hałasowi lotniczemu i instalacyjnemu. Zbieramy informacje o problemach i lukach prawnych, udzielamy porad i szukamy rozwiązań systemowych.

Zwracamy uwagę na ograniczoną skuteczność ekranów przeciwhałasowych i alternatywne rozwiązania pozwalające ograniczyć hałas u źródła, bez niszczenia przestrzeni miejskiej. Zainteresowaliśmy się hałasem lotniczym na Bielanach, wykrywając nagminne łamanie przepisów i procedur ruchu lotniczego podczas komercyjnych lotów rekreacyjnych z lotniska Warszawa Babice[zobacz >>>]. Włączyliśmy się także w pilotażowe postępowanie administracyjne w sprawie hałasu instalacyjnego z Galerii Mokotów [zobacz >>>].

Aktywnie uczestniczyliśmy w konsultacjach społecznych programu ochrony przez hałasem, zarówno składając wnioski i uwagi [zobacz >>>], jak i zachęcając mieszkańców do składania własnych [zobacz >>>].

Rezultaty:

- 23 szczegółowych wniosków do wstępnego projektu Programu ochrony środowiska przed hałasem dla m. st. Warszawy oraz 10 uwag metodologicznych do sporządzonej dla niego Prognozy oddziaływania na środowisko [zobacz >>>].

- 8 porad w sprawach hałasu.

- Stanowisko Rady Dzielnicy Żoliborz m.st. Warszawy z dnia 20 maja 2009 r. w sprawie wystąpienia do Prezydenta m.st Warszawy o podjęcie natychmiastowych działań w celu zaprzestania zakłócania przestrzeni powietrznej nad terenem Dzielnicy Żoliborz [zobacz >>>].

- Pakiet propozycji zmian w ustawie Prawo lotnicze [zobacz >>>] oraz udział w posiedzeniach sejmowej podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo Lotnicze.

Ochrona Lasu Bielańskiego

Ochrona Lasu Bielańskiego.

Opis projektu:

Był to kolejny rok działań na rzecz ochrony najcenniejszego stołecznego rezerwatu - walki z nielegalnym parkowaniem, hałasem, dewastacjami i naruszeniami jego granic przez inwestycje.

Przyczyniliśmy się do udaremnienia próby wybudowania chodnika przy ul. Dewajtis [zobacz >>>][zobacz >>>] na terenie rezerwatu przyrody ,,Las Bielański'', bez wymaganej prawem zgody Konserwatora Przyrody. Nie mamy wątpliwości, że ten bagatelizowany chodnik maskowany niedolą niepełnosprawnych miał być krokiem ku likwidacji progów spowalniających i poszerzeniu jezdni. Znów musieliśmy wyręczać władze Bielan w działaniach informacyjnych, kompletnie zaniedbanych także tym razem mimo pełnej świadomości społecznego zainteresowania tematyką Lasu [zobacz >>>] [zobacz >>>] [zobacz >>>]. Dzięki naszym staraniom opinia publiczna poznała szczegóły finansowe [zobacz >>>] i projektowe [zobacz >>>]. Ustaliliśmy, że prace rozpoczęto przed upływem wymaganych prawem 30 dni od zgłoszenia, a do tego na innej działce, niż wpisana w zgłoszeniu.

Skutecznie lobbowaliśmy [zobacz >>>] na rzecz dalszego finansowania prac nad połączeniem ul. Dewajtis z Wisłostradą, które władze miasta chciały porzucić wykreślając je z budżetu na 2009 r. Pieniądze na dokończenie projektu się znalazły [zobacz >>>], jednak z nieznanych przyczyn inwestycja zamarła, podobnie jak prowadzone dla niej postępowanie środowiskowe [zobacz >>>].

Rezultaty:

- Udaremnienie nielegalnej rozbudowy ul. Dewajtis [zobacz >>>] [zobacz >>>].

- Przywrócenie finansowania w budżecie na rok 2009 prac nad połączeniem ul. Dewajtis z Wisłostradą [zobacz >>>].

- 30 nowych materiałów na temat Lasu na naszej stronie internetowej [zobacz >>>].

Pozostałe sprawy

Interwencje ekologiczne.

2009 rok to m.in. zakończenie jednego z najdłuższych i najgłośniejszych w Polsce konfliktów ekologicznych - wokół doliny Rospudy. Od 1998 r. wspieraliśmy w tej sprawie lokalne organizacje ekologiczne, tworząc dla nich strony internetowe, odwołując się od politycznych decyzji do kolejnych instancji i nagłaśniając problem [zobacz >>>].

Włączyliśmy się w obronę dwóch terenów zielonych - obu cennych, choć z odmiennych powodów - Parku na Szmulowiźnie [zobacz >>>] (zagrożonego w wyniku odsunięcia planowanej Trasy Świętokrzyskiej od torów kolejowych) i Jeziorka Czerniakowskiego [zobacz >>>] [zobacz >>>] (zagrożonego przez inwestycje mieszkaniowe wokół rezerwatu).

Na podstawie zebranych doświadczeń z udziałów w postępowaniach środowiskowych zwróciliśmy uwagę Senatu na problemy z obowiązującymi w Polsce procedurami Oceny Oddziaływania na Środowisko, prezentując nasze uwagi i wnioski na zaproszenie Senackiego Zespołu Infrastruktury oraz senackiej Komisji Ochrony Środowiska na konferencji Ochrona środowiska a inwestycje infrastrukturalne [zobacz >>>]

Rezultaty:

- Ok. 30 porad dla mieszkańców na spotkaniach środowych.

- Obszerne uwagi i wnioski do projektu rozbudowy spalarni ZUSOK na Targówku [zobacz >>>].

- Decyzja środowiskowa zatwierdzająca wariant obwodnicy Augustowa omijający cenne torfowiska w dolinie Rospudy i wieńcząca wieloletnie starania szerokiego ruchu społecznego.

- Uwagi do polskiego prawa w zakresie Ocen Oddziaływania na Środowisko [zobacz >>>] oraz ich prezentacja na konferencji Ochrona środowiska a inwestycje infrastrukturalne [zobacz >>>] - Senat, 2009.12.14.

Zielona Warszawa

Zielona Warszawa.

Opis projektu:

W drugim półroczu prowadziliśmy kampanię zachęcającą warszawiaków do współdecydowania o własnym otoczeniu oraz informującą ich o stanie lokalnego środowiska i o działaniach podejmowanych przez ZM. Głównym elementem projektu były stoiska informacyjne w miejscach związanych z działaniami ZM - pod ZOO, przy Metrze Centrum, na placu na Rozdrożu i placu Zamkowym.

Na potrzeby stoisk przygotowaliśmy 4 plansze wizualizujące proponowane przez ZM dobre praktyki, w podziale na następujące tematy: rowery, komunikacja miejska, przestrzeń publiczna, odpady. Oprócz prezentowania problemów i dobrych praktyki, w ramach stoisk prowadziliśmy ankiety uliczne i zbieraliśmy podpisy pod petycjami, a np. pod ZOO - zwracaliśmy uwagę łamiącym przepisy kierowcom.

W ramach projektu założyliśmy ponadto interaktywną, ekologiczną mapę Warszawy mapawarszawy.zm.org.pl . Nanosimy na nią: miejsca działań podejmowanych przez Stowarzyszenie, informacje o ekologicznych formach transportu (przystanki komunikacji miejskiej, infrastruktura rowerowa) lokalizacje eko-pozytywne i negatywne.

Projekt zakończył się spotkaniem otwartym. Zaprezentowane zdjęcia rozwiązań z miast niemieckich i holenderskich były pretekstem do dyskusji na temat możliwości wdrożenia podobnych rozwiązań w Warszawie oraz problemów, z którymi warszawiacy borykają się na co dzień. Podczas spotkania rozdane zostały upominki rozlosowane wśród osób zgłaszających uwagi i propozycje miejsc do naniesienia na ekologiczną mapę Warszawy. Przeprowadzony został również konkurs znajomości Warszawy i działań ZM.

Rezultaty:

- 6 stoisk ulicznych od lipca do września.

- Petycja do dyrekcji Ogrodu Zoologicznego o otwarcie dla zwiedzających nieczynnego wejścia do ZOO od strony placu Hallera - tuż przy przystankach tramwajowych i autobusowych.

- Ekologiczna mapa Warszawy - z lokalizacjami działań podejmowanych przez Stowarzyszenie, przystanków komunikacji miejskiej, infrastruktury rowerowej, lokalizacjami eko-pozytywnymi i eko-negatywnymi.

- 1500 ulotek i 400 broszur poświęconym działalności Zielonego Mazowsza oraz Warszawie i pomysłom na poprawę jakości życia w mieście.

- Sonda uliczna na temat przycisków na przejściach dla pieszych i przekształcenia odcinka Marszałkowskiej w deptak.

- Apel do posłów w sprawie zmian w przepisach, dzięki którym poprawiłoby się bezpieczeństwo jazdy rowerem po mieście.

- Spotkanie otwarte z pokazem zdjęć rozwiązań stosowanych w przestrzeni publicznej niemieckich i holenderskich miast, w szczególności z zakresu komunikacji publicznej i rowerowej.

- Urozmaicenie formuły cyklicznych spotkań środowych o spotkania tematyczne.

Podsumowanie

Przynależność do sieci

- LINK - The European Forum on Intermodal Passenger Travel - linkforum.eu

- European Passengers' Federation www.epf.eu

- Miasta dla Rowerów - rowery.org.pl

- Koalicja Lanckorońska na rzecz Zrównoważonego Transportu - lanckoronska.eu

- Koalicja Klimatyczna - porozumienie organizacji pozarządowych współpracujących w dziedzinie ochrony klimatu - koalicjaklimatyczna.org

Publikacje

Własne:

- Biuletyn Zielone Światło [zobacz >>>] - 2 nowe numery, tematy przewodnie:

-- Forum LINK - to działa!,

-- Kolej.

- Raport 1/2009: Drugi raport o płatnym parkowaniu niestrzeżonym w Warszawie [zobacz >>>]

- Łącznie 465 nowych artykułów w naszej witrynie internetowej: www.zm.org.pl

Pozostałe:

- Aleksander Buczyński. Po co rower w systemie transportowym miasta? i Bezpieczeństwo ruchu rowerowego. W: Miejska Infrastruktura Rowerowa. Publikacja pokonferencyjna [zobacz >>>].

- Rafał Muszczynko. Planowanie i projektowanie infrastruktury rowerowej. W: Miejska Infrastruktura Rowerowa. Publikacja pokonferencyjna.

Udział w konferencjach i seminariach

Z referatami:

- Warsztaty ASTUTE (Advancing Sustainable Transport in Urban areas to promote Energy Efficiency). Warszawa, 2009.01.12-13. Prezentacje Wypadki rowerowe w Warszawie i Jak nie zmarnować pieniędzy na infrastrukturę rowerową (AB, MJ, RM) [zobacz >>>]

- Konferencja Dialogue & Action Platform for Sustainable Consumption and Production. Wuppertal, 2009.03.16-18. Prezentacja SusTraNet - Sustainable Transport Network. (MJ, AB)

- Debata Transport zrównoważony. Warszawa, 2009.04.08. Prezentacja wprowadzająca Transport zrównoważony (WS) [zobacz >>>]

- Konferencja Miejska infrastruktura rowerowa. Szczecin, 2009.04.22. Prezentacje Rower w systemie transportowym miasta, Planowanie i projektowanie infrastruktury rowerowej, Bezpieczeństwo ruchu rowerowego (AB, RM) [zobacz >>>]

- Konferencja Czas na przesiadkę - intermodalny transport pasażerski w Polsce. Bydgoszcz, 2009.09.21-22. Prezentacje Rekomendacje LINK i Węzeł przesiadkowy Młociny okiem pasażera. (MC, WS, MJ) [zobacz >>>]

- Posiedzenia Parlamentarnej Grupy ds. Rozwoju Komunikacji i Turystyki Rowerowej. Sejm, 2009.01.22, 2009.09.08 i 2009.11.18. Prezentacje Problemy prawne ruchu rowerowego i Rowerowe zmiany w Prawie o ruchu drogowym (AB, RM, MJ) [zobacz >>>]

- Warsztaty Standardy techniczne ścieżek rowerowych. Warszawa, 2009.11.26. Prezentacja Dobre i złe rozwiązania z perspektywy użytkownika (MJ) [zobacz >>>]

- Konferencja Ochrona środowiska a inwestycje infrastrukturalne. Senat, 2009.12.14. Prezentacja Uwagi do polskiego prawa w zakresie Ocen Oddziaływania na Środowisko (WS, KM) [zobacz >>>]

Poza tym:

- Konsultacje społeczne Rail Baltica. Białystok - Trakiszki - Białystok, 2009.05.07-08. (AB, ZI, MC, MJ, MM) [zobacz >>>]

- Konferencja Trendy rozwojowe Mazowsza. Warszawa, 2009.05.27. (WS)

- Konferencja Ochrona środowiska przed hałasem. Kraków, 2009.05.25. (WJ)

- Warsztaty Standardy techniczne ścieżek rowerowych. Warszawa, 2009.07.07. (RM)

- Grundtvig Workshop Improvement of the Environmental Communication of Migrants. Powiat Lippe, Nadrenia Północna-Westfalia, 2009.09.??-??. (MJ)

- Kurs Local Sustainability and Action II. Wenecja - Budapeszt, 2009.09.27-10.07. (MJ)

- Wizyta studyjna w Niemczech i Holandii. Brema - Amsterdam - Zutphen - Utrecht, 2009.10.20-25 (AB, MC, ZI, MJ, KK, RM, HP, MR, MS) [zobacz >>>]

- II międzynarodowa konferencja LINK Forum. Bukareszt, 2009.11.05-06 (WS) [zobacz >>>]

- Seminarium poświęcone nowoczesnym metodom lokalizacji źródeł dźwięku. IPPT PAN, 2009.11.17. (WJ) [zobacz >>>]

- Konferencja Making an Impact - Collective Actions Towards Sustainable Consumption and Production. Bruksela, 2009.12.07-08. (AB, MJ)

- Spotkanie Rowerowej Sieci Społecznego Nadzoru polityki transportowej w polskich miastach. Wrocław, 2009.12.12-13 (AB, RM, ZI)

- Wyjazd studyjny do Holandii poświęcony gospodarce odpadami. Amersfoort, Amsterdam, 2009.12.14-17 (MJ, KR)

Zobacz także

Najważniejsze sukcesy 2009 - ankieta: [zobacz >>>].

Pełna kronika działań w 2009 r.: [zobacz >>>]