$h=Uwagi do (mało) Zielonej Wizji Warszawy
$k=zieleń, pisma
$a=Robert Buciak
$d=2022.11.04
$z=0
$o=
$b=
#Marzenia Warszawy do 2050 roku
W październiku odbyły się w Warszawie konsultacje społeczne Zielonej Wizji Warszawy:
http://konsultacje.um.warszawa.pl/zielona_wizja_warszawy
.
Dokument ten ma być planem działań miasta w celu osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku. Uważnie go przeczytaliśmy i jesteśmy zaskoczeni, jak bardzo wizja i cel rozmijają się z działaniami, które miasto chce podjąć.
#Główne wady dokumentu
<b>Warszawa zaplanowała do 2030 roku działania, które zmniejszą emisję netto gazów cieplarnianych jedynie o 9,45%.</b> Jednocześnie miasto deklaruje, że w te 8 nadchodzących lat chce dokonać redukcji o 35%. Skąd ma się wziąć redukcja o pozostałe 25%? Nie wiadomo.
Bliższe przyjrzenie się dokumentowi ujawnia jednak, że <b>Warszawa planuje zdusić rozwój ruchu rowerowego.</b> W latach 2015-2022 udział podróży rowerami po mieście urósł z 3,1% do ok. 8%. Na następne 8 lat ten wzrost ma wynieść jedynie 3,25%. A przez następne dwie dekady znów jedynie o 3,75%.
muchomor_warszawski.jpg
Plany Warszawy oceniamy jako mało ambitne, oddalające nas od miast na świecie ocenianych jako najlepsze do życia oraz zaskakujące w wizji, która chce uchodzić za zieloną. Najlepszą ilustracją zieloności tej wizji jest upadły muchomor.
#Przedziwne konsultacje społeczne
Autorzy dokumentu chwałą się jak bardzo szerokie społecznie i innowacyjne podejście zastosowali. Patrząc po efektach, to raczej wątpliwa reklama dla tych innowacyjnych podejść. Co więcej <b>przeprowadzone konsultacje społeczne były najgorszymi w Warszawie od wielu lat.</b> Odbyło się tylko jedno spotkanie, na które było trudno dotrzeć. Osobiście uwagi można było złożyć w piwnicy biurowca. Wirtualny pokój stanowił odrzucający przerost formy nad treścią... której nie można było złożyć jak się chciało. <b>Mieszkańcy nie mogli złożyć uwag pisemnie, jak to ma miejsce w każdych innych konsultacjach w Warszawie.</b> Dlatego poniżej publicznie przedstawiamy nasze uwagi, które nawet nie wiemy, czy trafiły do urzędu miasta.
#Uwagi ogólne
1. Zielona Wizja Warszawy jest dokumentem niespójnym pomiędzy chęciami, a przedstawionymi do realizacji działaniami. W dokumencie założono, że do 2030 roku należy zredukować emisję gazów cieplarnianych o 35% względem 2018 roku. Natomiast przedstawiono działania pokazujące redukcję jedynie o 9,45%. Wobec tak dużej rozbieżności należy dokument poddać szerokim publicznym konsultacjom, a nie jedynie fasadowym, jak to ma miejsce obecnie i zebrać od mieszkańców propozycje działań, które spowodują, że plan osiągnięcia redukcji emisji o 35% będzie realny a nie życzeniowy, skoro eksperci sobie z tym zadaniem nie poradzili. W obecnej formie dokument nie nadaje się do zatwierdzenia przez władze Warszawy, a jedynie wystawia je na pośmiewisko. Dlatego należy kontynuować prace nad dokumentem, a w szczególności szeroko włączyć do jego współtworzenia mieszkańców miasta.
2. Cały dokument ma aż 341 stron. Sama wielkość dokumentu utrudnia jego odbiór. Proponujemy przygotowanie również wersji bardziej przystępnej dla czytelników, która będzie mieć maksymalnie 50 stron.
3. Część diagnostyczna dokumentu opisuje bilans gazów cieplarnianych wyłącznie od strony emisji. Całkowicie pominięto zjawisko pochłaniania gazów cieplarnianych, w tym przez zieleń. Należy uzupełnić ten brak i podać wartość bilansu jako różnicy pomiędzy emisją i pochłanianiem. Jest to o tyle istotne, że część zaproponowanych działań ma na celu redukcję bilansu poprzez zwiększenie pochłaniania.
4. W całym dokumencie nie wymieniono wielu działań podejmowanych przez miasto, a skutkujących redukcją emisji gazów cieplarnianych. Dokument nie widzi rozszerzania strefy płatnego parkowania, która eliminuje część podróży samochodami. Nie opisane zostały inwestycje realizowane w ramach budżetu obywatelskiego, a ich sumaryczna wartość (od sadzenia drzew, przez rozwój infrastruktury pieszej i rowerowej po instalację paneli fotowoltaicznych) może mieć całkiem duże przełożenie na realizację celu. W dokumencie nie wspomniano też o programie poprawy przestrzeni publicznych, który poprzez realizację centrów lokalnych czy zielonego pierścienia Warszawy spowoduje redukcję mobilności i w ten sposób przyczyni się do zmniejszenia emisji z transportu. Dlatego Zieloną wizję Warszawy należy uzupełnić o działania realizowane przez różne jednostki miejskie i zapisane w innych dokumentach strategicznych, aby dokument zawierał pełną paletę działań, a nie ich wycinek.
#Uwagi szczegółowe
1. Str. 17, zdanie „W ramach połączonego podejścia nadano wysoki priorytet otwartemu i integracyjnemu procesowi przygotowywania dokumentu.” budzi zdziwienie. Nie było żadnego otwartego naboru dla mieszkańców i organizacji pozarządowych. Dlatego użycie przymiotników „otwarte” i „integracyjny” stanowią nadużycie semantyczne. Proponujemy wykreślenie tego zdania.
2. Str. 18, w analizie kosztów brakuje informacji, jakie koszty bieżące ponosi miasto na realizację zawartych w dokumencie działań. Np. wymiana oświetlenia ulicznego na mniej energochłonne będzie powodowało koszty bieżące, ale niższe od ponoszonych w latach poprzednich. Podobnie poprawa efektywności energetycznej budynków miejskich przyniesie oszczędności związane z niższymi potrzebami zakupu ciepła sieciowego. Dlatego należy wszystkie dane o kosztach bieżących uzupełnić o relację tych kosztów względem stanu wyjściowego.
3. Str. 33, str. 52, dane o liczbie ludności należy zaktualizować o dane z wyników Narodowego Spisu Powszechnego 2021, według którego liczba ludności Warszawy wynosiła 1,86 mln osób.
4. Str. 36, zdanie „W proces opracowywania ZWW zaangażowano wiele grup interesariuszy, aby upewnić się, że wybrane działania odzwierciedlają różnorodność głosów całego miasta. Interesariusze z biur miejskich, organizacji pozarządowych, środowisk akademickich, organizacji społecznych i przedsiębiorstw uczestniczyli w tym procesie poprzez warsztaty, spotkania, ankiety i inne formy komunikacji.” budzi zdziwienie. Liczne działania, których brakuje w dokumencie wskazują, że pisanie o różnorodności głosów jest semantycznym nadużyciem. Proponujemy wykreślenie tego zdania.
5. Str. 37, str. 40, str. 44, zdania „Zielona Wizja Warszawy została opracowana w procesie szerokich konsultacji z interesariuszami.”; „Działania ujęte w Zielonej Wizji Warszawy wybrano podczas zaplanowanego procesu konsultacji, w tym wielu spotkań z szerokim gronem stron zaangażowanych.”; „Opracowany dokument Zielonej Wizji Warszawy poddano konsultacjom szerokiego grona lokalnych interesariuszy.” budzą zdziwienie. Nie było żadnego otwartego naboru dla mieszkańców i organizacji pozarządowych. Dlatego użycie przymiotnika „szeroki” stanowią nadużycie semantyczne. Proponujemy wykreślenie tych zdań, gdyż są one nieprawdziwe.
6. Str. 53, jest „W 2020 r. wprowadzono Warszawski Panel Klimatyczny, którego celem jest włączenie mieszkańców w procesy decyzyjne miasta.” Warszawski Panel Klimatyczny był działaniem jednorazowym, dlatego należy to zdanie zapisać w formie „W 2020 r. przeprowadzono Warszawski Panel Klimatyczny, którego celem było włączenie mieszkańców w procesy decyzyjne miasta.”
7. Str. 66, w ramach inwentaryzacji brakuje obszaru „rolnictwo i leśnictwo”, choć te działalności są prowadzone na terenie miasta. Proszę o dopisanie informacji o nich wraz z wielkością emisji.
8. Str. 71, według opisu większość emisji z transportu pochodzi z samochodów osobowych. Natomiast z tabeli wynika, że zdecydowana większość generowana jest przez działalność miasta i jego spółek. Proszę o wyjaśnienie tej rozbieżności i poprawienie informacji bądź danych w tabeli.
9. Str. 76 i 78, scenariusz redukcyjny mówi o osiągnięciu neutralności klimatycznej do 2050 roku. Natomiast wykres pokazuje zmniejszenie emisji do ok. 2 mln ton ekw. dwutlenku węgla. Nie jest jasne, w jaki sposób ma zostać zredukowana reszta emisji – poprzez wzrost pochłaniania czy inne działania. Wcześniej jest mowa, że transport odpowiada za 15% emisji, natomiast scenariusz zakłada redukcję 9%. Co z pozostałymi 6%? Należy szerzej opisać wybrany scenariusz działań.
10. Str. 81, w scenariuszu mowa jest wyłącznie o montażu paneli fotowoltaicznych na budynkach. Pominięto potencjał instalacji źródeł energii słonecznej na innych terenach zurbanizowanych, np. parkingach. Dokument warto uzupełnić o działania w tym zakresie.
11. Str. 83, zmiany w sektorze transportu są mało ambitne i niezrozumiałe. Obecny dynamiczny wzrost ruchu rowerowego wskazuje, że udział podróży rowerem może wynieść 15% już w 2035 roku lub nawet wcześniej. Na str. 114 jest zawarty cel wzrostu tego wskaźnika do 11,25% do 2030 roku. Przy odpowiedniej ambicji władz miasta również redukcja udziału podróży samochodami o 35% (z 32% do 21%) może zajść do 2035 roku. Natomiast możliwości zwiększenia udział podróży transportem publicznym z 47% przed pandemią do 53% będzie wymagało bardzo dużych nakładów finansowych oraz spadku udział podróży pieszych z 18% do 11%. Tymczasem ruch pieszy jako bezemisyjny powinien być szczególnie wspierany. Całe zmiany w transporcie wymagają ponownego przemyślenia i przedstawienia w sposób nie budzący wątpliwości.
12. Str. 102-103, nie jest zrozumiałe, dlaczego przy działaniach B1 i B3 nie podano szacowanej redukcji emisji gazów cieplarnianych. Jest to o tyle zaskakujące, że to właśnie te działania skierowane są do administratorów budynków niepublicznych, którzy odpowiadają za ponad połowę emisji gazów cieplarnianych. Należy uzupełnić dokument o brakujące informacje.
13. Str. 109-110, należy podać brakujące dane o szacunkowej redukcji emisji (a właściwie w tym przypadku wzrostu pochłaniania) gazów cieplarnianych lub mitygacji wzrostu dla wszystkich działań.
14. Str. 110, działanie R4 generuje znacznie większą redukcję emisji z transportu niż generuje pochłaniania przez drzewa. Jest to jedyne działanie w całym programie nastawione na wzrost ruchu rowerowego i pieszego, które są wymienione jako kluczowe dla sektora transportu. Dlatego działanie R4 należy przenieść do sektora transportu. Należy dokładnie wymienić, które ulice zostaną objęte działaniem i jaka jest prognozowana w dokumentacjach projektowych redukcja ruchu samochodowego. Lokalizacje wymienione na str. 230 nie wyczerpują możliwości działań miasta. Przyjęcie, że nastąpi redukcja o 1000 pojazdów na dobę, czyli 6000 ton ekwiwalentu dwutlenku węgla nie wynika z danych.
15. Str. 116, działania T1 i T2 są wyjątkowo drogie jak na wielkość szacowanej redukcji emisji. Należy się ponownie zastanowić czy inwestowanie dużych pieniędzy w tak mało efektywne działania nie można zastąpić bardziej skutecznymi dla osiągnięcia celu.
16. Str. 232, do mechanizmów finansowania należy dodać inwestycję B3.4.1 Inwestycje na rzecz kompleksowej zielonej transformacji miast zawartej w KPO, który został zaprojektowany dokładnie pod działania typu zazielenianie ulic. Jednocześnie należy tą inwestycję usunąć z opisów innych działań, np. T1, T2, T3, T4, które w ogóle nie mieszczą się w opisie tej inwestycji.
17. Str. 333-337, spis źródeł jest wykonany dalece nieprofesjonalnie. Nie wystarczy podać np. GUS jako źródła. Konieczne jest podanie precyzyjnej informacji, z której publikacji i strony w niej, bądź z którego konkretnie zbioru danych w Banku Danych Lokalnych pochodzą przytaczane dane.
#Co dalej?
Temat Zielonej Wizji Warszawy uważamy za bardzo ważny dla miasta z różnych stron - środowiskowej, transportowej, społecznej, finansowej a nawet wizerunkowej. Dlatego będziemy się nim dalej zajmować. 8 listopada będziemy go omawiać podczas posiedzenia Branżowej Komisji Dialogu Społecznego do spraw Ochrony Środowiska. Mamy nadzieję, że zainteresują się nim także radni i będziemy mieli możliwość przedstawić nasze zastrzeżenia podczas komisji rady miasta.
Brak zmian.