Podziel się samochodem
Zamiast Samochodu
Na kłopoty car-sharing
Z posiadaniem samochodu na własność wiążą się liczne niedogodności: utrzymanie, naprawy, mycie, problemy z parkowaniem, korki oraz wysokie koszty, w dużej mierze stałe, niezależne od liczby przejechanych kilometrów – ubezpieczenie obowiązkowe, ubezpieczenie dodatkowe (np. autocasco, na które często decydują się posiadacze droższych samochodów), przeglądy techniczne i eksploatacyjne, wysoka opłata za miejsce parkingowe przy wykupie nowego mieszkania (coraz częściej przymusowa, niezależnie od faktu posiadania lub nie samochodu), a także rosnące opłaty za benzynę i opłaty za parkowanie w mieście.
Najwyraźniej oprócz tlenu samochód pożera również pieniądze, zmuszając zarazem właściciela do jeszcze częstszego jego użytkowania (żeby koszty „się zwróciły”).
Wybawieniem od tych problemów dla osób, które nie chcą lub nie mogą całkowicie zrezygnować z samochodu, okazuje się popularny w Niemczech system car-sharing, w którym samochód jest własnością większej grupy, a koszty jego użytkowania są dzielone pomiędzy jej członków.
Mieszkanie bez samochodu
W Monachium mieliśmy okazję zapoznać się z takim systemem na osiedlu Messestadt Riem, którego część w ramach inicjatywy „Mieszkanie bez samochodu” zbudowano jako strefę wolną od samochodu. Mieszkańcy (60 osób) świadomie zrezygnowali z posiadania własnego auta, zyskując przestrzeń do życia – ogrody i place zabaw zamiast betonowych zatoczek parkingowych – oraz oszczędzając również sporą sumę pieniędzy, gdyż wraz z mieszkaniem nie musieli wykupić drogiego miejsca parkingowego.
Na co dzień ludzie wolni od samochodu korzystają ze świetnie funkcjonującej w Monachium komunikacji miejskiej (osiedle jest tuż obok stacji metra), natomiast kiedy potrzebują auta, rezerwują jeden z trzech udostępnionych im przez organizację StattAuto.
Jak to działa
Po wykonaniu rezerwacji mieszkaniec odbiera samochód z miejsca postojowego (którym jest w opisywanym przypadku parking podziemny, a w innych przypadkach kilka punktów odbioru zlokalizowanych w całym mieście). Wcześniej pobiera kluczyki ze specjalnego sejfu, umieszczonego nieopodal miejsca postojowego, do którego z kolei dostęp zapewnia specjalna karta magnetyczna. Po zakończeniu jazdy wypełnia raport, na podstawie którego naliczany jest rachunek, przesyłany do niego raz w miesiącu.
Opłaty jakie ponosi członek organizacji StattAuto są następujące:
– wpisowe 99 EUR;
– roczna opłata w wysokości 4,90 EUR w taryfie light (dla korzystających rzadko oraz dla posiadaczy biletów okresowych w komunikacji miejskiej), 9,90 EUR w taryfie standardowej, 19,90 EUR dla jeżdżacych dużo oraz 39,90 EUR dla firm;
– depozyt na ubezpieczenie, zwracany w chwili opuszczania organizacji, w wysokości 300 EUR (lub 1000 EUR dla firm, brak depozytu w taryfie light i dla posiadaczy biletów okresowych w komunikacji miejskiej).
Za samo użytkowanie samochodu użytkownik ponosi opłatę zależną od czasu jazdy, liczby przejechanych km oraz mocy silnika samochodu. Koszt paliwa jest wliczony w cenę (tankowanie bezgotówkowe).
Atrakcyjność systemu polega na tym, że płaci się tylko za rzeczywiste wykorzystanie samochodu, a koszty stałe, które w krajach zachodnich znacznie przewyższają koszty eksploatacyjne, rozkładają się na więcej osób.
Korzyści
Korzyści z dzielenia samochodów nie kończą się na oszczędnościach finansowych, dobrze funkcjonujący system car-sharing redukuje liczbę samochodów w mieście (szacuje się że każdy dzielony samochód zastępuje od 4 do 8 prywatnych samochodów) i poprzez łatwiejszą kontrolę wydatków zachęca do ograniczenia przejazdów samochodem, co daje wymierne efekty w postaci obniżenia emisji gazów cieplarnianych, czystszego powietrza, odzyskania przestrzeni w mieście i ograniczenia korków.
Przykładowo w Bremen wprowadzenie systemu car-sharing doprowadziło do wyeliminowania ok. 700 prywatnych samochodów i każdego roku przyczynia się do redukcji podróży samochodem o 5 milionów kilometrów oraz do redukcji emisji CO2 o 1900 ton.
W 2000 r. systemy car-sharing obsługiwały 70 000 ludzi w 350 europejskich miastach.
Co ciekawe, organizacje car-share dążą właśnie do ograniczenia wykorzystania samochodu, a nie do jego większego użycia, co leżałoby w interesie prywatnej firmy. Większość z tych organizacji działa na zasadzie non-profit i ich misją jest zmniejszenie negatywnych oddziaływań transportu na środowisko. System car-sharing jest de facto jedynie uzupełnieniem transportu publicznego i rowerowego (Statt Auto znaczy ZAMIAST samochodu).