Konsultacje modernizacji linii kolejowej E-59 Wrocław – Poznań
W związku z planowaną modernizacją linii kolejowej E-59 na odcinku Wrocław – Poznań, stowarzyszenie Zielone Mazowsze (w ramach projektu Centrum Zrównoważonego Transportu), przeprowadziło w dniach 14 marca – 4 kwietnia 2005 r. na zlecenie inwestora – Polskie Linie Kolejowe SA konsultacje społeczne dla planowanego zadania inwestycyjnego.
Konsultacje społeczne zostały przeprowadzone, mimo że zgodnie z art. 37 ustawy Prawo Ochrony Środowiska dla inwestycji na terenach zamkniętych udział społeczeństwa w postępowaniu nie jest wymagany. Konsultacje społeczne zostały przeprowadzone jednak ze względu na fakt troski inwestora o zapewnienie najpełniejszej realizacji oczekiwań społecznych przy modernizacji linii kolejowej. Dzięki prowadzonym na wstępnym etapie inwestycji konsultacjom możliwe będzie przeprowadzenie inwestycji przy pełnym poparciu dla modernizacji zarówno pasażerów, klientów kolei, jak i samorządów i mieszkańców związanych miejscem zamieszkania i działania z przebiegiem linii kolejowej. Prowadzone uzgodnienia umożliwiły zaprezentowanie lokalnym mediom i przedstawicielom elit celu inwestycji, korzyści z modernizacji i zwiększenie zainteresowania problemami transportu kolejowego na szczeblu lokalnym.
„Witamy w piekle” oraz plakaty zapraszające na spotkania konsultacyjne.
Spotkanie w Kościanie 16 marca.
Spotkanie w Bojanowie 17 marca.
Spotkanie w Żmigrodzie 18 marca.
Spotkanie w Żmigrodzie – dyskusje kuluarowe.
Spotkanie w Mosinie 1 kwietnia.
Konsultacje spotkały się z dużym zainteresowaniem społeczeństwa, zwłaszcza przedstawicieli lokalnych samorządów, a także indywidualnych mieszkańców. Zgłoszono w sumie ponad 60 wniosków w tym pochodzących z kilkunastu pism i faksów.
Największą aktywność wykazali przedstawiciele władz samorządowych, zwłaszcza burmistrzowie miast, dużo większą niż indywidualni mieszkańcy czy organizacje pozarządowe. Widać było, że bardzo dobrze orientują się w problemach ich mieszkańców i bardzo starają się reprezentować ich interesy, nawet interesy mało licznych grup mieszkańców.
Słabo natomiast były reprezentowane organizacje ekologiczne – mimo dobrego powiadomienia. Prawdopodobnie inwestycja związana z koleją, zwłaszcza dotycząca linii istniejącej od ponad 100 lat nie wzbudziła żadnych kontrowersji w tym środowisku.
W spotkaniach konsultacyjnych uczestniczyło od ok. 20 do ok. 70 osób.
Należy stwierdzić, że wynik konsultacji jest generalnie pozytywny dla inwestycji. Oczywiście zgłoszono wiele postulatów i uwag, czasami trudnych do realizacji, niemniej jednak nie pojawiło się w żadnym wystąpieniu, jakiekolwiek stwierdzenie negujące zasadność inwestycji, czy sprzeciwiające się całej inwestycji. Wprost przeciwnie, często podkreślano oczywistość tej inwestycji, oczywistość modernizacji wyeksploatowanej i bardzo przestarzałej infrastruktury do współczesnych standardów. Praktycznie wszystkie zgłoszone uwagi i wnioski mają charakter lokalny, bądź szczegółowy i możliwość ich realizacji zostanie wnikliwie przeanalizowana na następnym, bardziej szczegółowym etapie prac. Dzięki wielu z tych uwag, inwestycja zostanie lepiej dopasowana do potrzeb lokalnych społeczności, które często trudne są do przewidzenia samodzielnie przez projektanta i inwestora.
Organizatorzy konsultacji są zdania, ze dość duża liczba zgłoszonych uwag nie jest oznaką złego odbioru projektu, a wprost przeciwnie, świadczy o dużym znaczeniu projektu dla lokalnych społeczności.
Sukcesem tych konsultacji okazało się to, że udało się nawiązać konstruktywny dialog pomiędzy przedstawicielami PKP PLK SA. i władzami samorządowymi, które okazały się głównym partnerem w trakcie konsultacji. Dialog ten powinien być kontynuowany, gdyż udało się go nawiązać na bazie wielu szczegółowych problemów projektowych, w wielu miejscach ostateczna decyzja będzie zależała od wyniku szczegółowych analiz oraz partycypacji samorządów – decyzyjnej, czy nawet czasem finansowej.
Innym efektem konsultacji jest problem zgrania modernizacji linii kolejowej z budową drogi ekspresowej S-5. W trakcie konsultacji okazało się, że przebieg drogi, jaki został przekazany projektantom latem ubiegłego roku, jest inny od obecnie proponowanych wariantów. Jednym z ważniejszych wniosków z konsultacji jest potrzeba ścisłej współpracy PKP PLK z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad w zakresie skoordynowania obu projektów. Dzięki temu może się okazać, że uda się uzyskać bardziej funkcjonalne rozwiązania dla społeczności lokalej, w tym mniej kolizyjnych skrzyżowań z linią kolejową, przy mniejszych wydatkach ze strony PKP PLK i partycypacji GDDKiA w kosztach części dróg pozwalających na doprowadzenie ruchu z likwidowanych przejazdów, czy nawet w kosztach skrzyżowań bezkolizyjnych. Przedstawiciele PKP PLK S.A. będą prowadzić rozmowy z GDDKiA oraz projektantami trasy S-5.
Zdecydowanie najwięcej zgłoszonych postulatów dotyczy skrzyżowań linii kolejowej z drogami kołowymi. W wielu miejscach społeczności lokalne chciałyby zachować przejazdy przeznaczone do likwidacji, bądź oczekiwałyby skrzyżowań bezkolizyjnych, zamiast w poziomie szyn. Często też proponowały inne możliwości prowadzenia dróg objazdowych od likwidowanych przejazdów, bez konieczności wykupu gruntu, za to z modernizacją istniejących dróg.
Często też pojawiały się wnioski o budowę ekranów akustycznych dla ochrony zabudowy mieszkaniowej w konkretnych miejscach.
Kilkukrotnie miały też miejsce wnioski o zachowanie nieużytkowanej obecnie infrastruktury kolejowej – np. bocznych linii kolejowych, czy bocznic dla obsługi towarowej.
Wiele wniosków zostało rozstrzygniętych już na samych spotkaniach, często po wyjaśnieniach, czy dyskusji autorzy wniosków się z nich wycofywali, w wielu wypadkach reprezentanci PKP PLK przystawali na racjonalne propozycje wnioskodawców. Rozpatrzenie wielu wniosków wymaga jednak dłuższej analizy i zostaną one rozpatrzone na kolejnych etapach prac projektowych. Część wniosków, nadesłanych do organizatora konsultacji, zostanie dopiero przekazanych inwestorowi w niniejszym raporcie i będzie się mógł do nich ustosunkować.