Unijne miliony nie gwarantują przedostania się na drugą stronę ulicy

Patryk Bielecki 9 maja 2013 Zaktualizowana 9 grudnia 2022

Streszczenie

Od wielu lat zwracamy uwagę na zawodność podnośników stosowanych przez warszawskich drogowców w przejściach podziemnych, na kładkach i węzłach, nieco na wyrost zwanych windami [zobacz >>>] [zobacz >>>] [zobacz >>>]. Problem występuje również na 7 kładkach wyremontowanych w latach 2008-2012 kosztem 38 mln złotych przez Zarząd Dróg Miejskich z wykorzystaniem funduszy unijnych. W październiku 2012 r. zwróciliśmy się do Centrum Unijnych Projektów Transportowych o kontrolę sprawności podnośników przy tych kładkach.

Zgodnie z wyjaśnieniami ZDM w ostatnim okresie dźwigi były czynne łącznie przez 1855 dni, a przestoje wyniosły 635 dni. Oznacza to, że średnio przestoje trwały 26% okresu (635/2490). Jeśli awarie rozkładały się równomiernie pomiędzy urządzeniami, to szansa że za pomocą podnośników uda się przedostać na drugą stronę jezdni wynosiła 55%. Podobny wynik dała kontrola CUPT – z siedmiu objętych projektem kładek niesprawne windy stwierdzono na czterech, co oznacza szansę przedostania się na drugą stronę 43%.

Urzędnicy tłumaczą awarie niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi oraz… niewłaściwą obsługą urządzeń przez osoby starsze i niepełnosprawne.

W odpowiedziach znaleźć można mnóstwo szczegółów technicznych – od kompatybilności elektromagnetycznej po stosunek powierzchni szczelin wentylacyjnych do przekroju poprzecznego kabiny. Fajnie, ale dla użytkownika tak naprawdę istotne jest to, czy może za pomocą wind przedostać się na drugą stronę ulicy lub przystanek. Jeśli podnośnik spełnia takie czy owakie normy, a nie działa, to znaczy że do bani jest nie tylko sam podnośnik, ale także normy, które spełnia.

W przybliżeniu prawdopodobieństwo, że się uda przedostać na drugą stronę ulicy, równe jest temu, że się nie uda. Czy to poziom akceptowalny w XXI w.? Czy unijne pieniądze zostały dobrze wydane? ZDM i CUPT uważają, że tak. A Wy?

Pisma

Poniżej publikujemy komplet korespondencji w tej sprawie. Wyróżnienia od redakcji.

2012.10.18: Zielone Mazowsze

Od: Zielone Mazowsze,

Do: Centrum Unijnych Projektów Transportowych.

Zwracamy się z prośbą o weryfikację efektów projektu Modernizacja kładek dla pieszych w ciągach dróg krajowych zrealizowanego przez Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie pod kątem faktycznej dostępności zmodernizowanych obiektów dla osób niepełnosprawnych.

Źródło dofinansowania: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Program: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko

Priorytet: VIII Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe

Działanie: 8.1 Bezpieczeństwo ruchu drogowego

Okres realizacji prac: lata 2008 – 2012

Jednostka realizująca projekt: Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie

Projekt polegał na modernizacji (odbudowie) siedmiu kładek:

1. nad ul. Wawelską przy Stadionie Skry,

2. nad ul. Czerniakowską przy ul. Hołówki,

3. nad ul. Jagiellońską przy PIMOT,

4. nad ul. Ostrobramską przy ul. Motorowej,

5. nad ul. Ostrobramską przy ul. Poligonowej,

6. nad ul. Płowiecką przy ul. Edisona,

7. nad ul. Puławską przy ul. Jagielskiej.

Wśród celów projektu wymieniono m.in. dostosowanie infrastruktury drogowej do potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych. Dostosowanie takie jest także obowiązkiem wynikającym wprost z prawa budowlanego i rozporządzeń wykonawczych – patrz w szczególności § 127 ust. 13 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.U.1999.43.430) oraz § 59 ust. 2 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz.U.2000.63.735).

O ile w przypadku kładek nad ul. Wawelską, Puławską oraz Ostrobramską przy ul. Poligonowej można przyjąć, że obowiązek ten został spełniony przez budowę pochylni, to w pozostałych czterech przypadkach „dostosowanie” ograniczyło się do budowy podnośników (dźwigów platformowych). Z naszych obserwacji wynika, że podnośniki te są niezwykle zawodne i żadną miarą nie spełniają swej roli. Średnio połowa podnośników nie działa, w efekcie czego przejścia są niedostępne dla osób poruszających się na wózkach lub z wózkami dziecięcymi – nawet jeśli jeden podnośnik działa, to drugi jest zepsuty, co uniemożliwia przedostanie się drugą stronę ulicy lub przystanek tramwajowy. Windy są wyłączane bez podania terminu napraw, a jeśli taki nawet zostanie ogłoszony, to często nie jest dotrzymywany.

Warto też zwrócić uwagę na inne wady zastosowanej technologii:

– W instrukcji użytkowania nośność platform określona została na 400 kg, w praktyce jednak już przy wózku elektrycznym o wadze ok. 250 kg podnośniki np. przy Jagiellońskiej przestawały działać.

– Podnośniki nie są przystosowane do przewozu rowerów, choć w opisie projektu jest mowa także o rowerzystach.

– Niektóre z podnośników w wymienionych kładkach nie posiadają drzwi otwieranych automatycznie, przez co niemożliwe jest dostanie się do nich niepełnosprawnych z mniej sprawnymi rękami (np. osoby z porażeniem lub zanikiem mięśni, które nie są w stanie samodzielnie otworzyć i przytrzymać drzwi takiego urządzenia).

Dlatego wnosimy o przeprowadzenie niezależnej kontroli sprawności i funkcjonalności wind oraz częstości awarii i czasu reakcji na nie. Uważamy, że beneficjent projektu przyjmując dofinansowanie powinien zapewnić faktyczne i niezawodne dostosowanie infrastruktury drogowej do potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych.

W załączeniu przedstawiamy wyniki dwóch testów podnośników z roku 2011 oraz wykonane w różnych terminach w ciągu ostatnich dwóch zdjęcia niesprawnych podnośników przy ul. Jagiellońskiej.

Załącznik 1 – wyniki testu wind

Test w dniach 2011.07.30-31 [zobacz >>>]:

– nad ul. Czerniakowską przy ul. Hołówki – jedna winda sprawna, jedna nie, przejście niedostępne;

– nad ul. Jagiellońską przy PIMOT – wszystkie windy niesprawne (na dwóch podnośnikach kartki z terminem naprawy do 15 lipca, a trzeciej – do 25 lipca), przejście niedostępne;

– nad ul. Ostrobramską przy ul. Motorowej – jedna winda sprawna, jedna nie, przejście niedostępne;

– nad ul. Płowiecką przy ul. Edisona – wszystkie windy niesprawne, przejście niedostępne.

Test w dniach 2011.11.04-07 [zobacz >>>]:

– nad ul. Czerniakowską przy ul. Hołówki – obie windy sprawne, przejście dostępne;

– nad ul. Jagiellońską przy PIMOT – dwie windy częściowo sprawne, jedna nie, dostępna tylko jedna z trzech obsługiwanych przez przejście relacji;

– nad ul. Ostrobramską przy ul. Motorowej – obie windy sprawne, przejście dostępne;

– nad ul. Płowiecką przy ul. Edisona – jedna winda sprawna, jedna nie, przejście niedostępne.

Załącznik 2 – zdjęcia

Kładka nad ul. Ostrobramską przy Motorowej. Dźwig nieczynny z powodu konserwacji (kartka górna), dewastacji (kartka dolna, skreślone), zalania instalacji (dopisane markerem). Tak czy owak nieczynny.

Kładka nad ul. Jagiellońską – dźwig po stronie zachodniej unieruchomiony ok. 0,5 m nad poziomem „0”, przywołanie niemożliwe, brak informacji o terminie naprawy. Zdjęcie wykonane 14.11.2010.

Kładka nad ul. Jagiellońską – kolejne skreślane i niedotrzymywane terminy naprawy (13.07.2011, 25.07.2011 – zdjęcie wykonano 31.07.2011 i dźwig wciąż był zepsuty).

Kładka nad ul. Jagiellońską – tym razem unieruchomiony jest dźwig po stronie wschodniej. Zdjęcie wykonane 21.09.2012.

2012.12.04: Centrum Unijnych Projektów Transportowych

CUPT/DPI/WPIII/420/21/11/MJ/12

Od: Centrum Unijnych Projektów Transportowych,

Do: Zielone Mazowsze.

W związku z zapytaniem przesłanym do CUPT przez Stowarzyszenie Zielone Mazowsze (pismo znak ZM-12-0585-01-AB z dnia 18 października 2012 r.) w sprawie weryfikacji efektów projektu nr POIS.08.0l.00-00-019/10 pn. Modernizacja kładek dla pieszych w ciągach dróg krajowych w Warszawie, uprzejmie informuję, co następuje.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. 1999 r. Nr 43, poz. 430) pochylnie zostały wykonane przy kładkach, przy których było to możliwe z uwagi na istniejące warunki terenowe.

Przytoczone przez Zielone Mazowsze w przedmiotowym piśmie awarie urządzeń dźwigowych, mające miejsce w 2011 r. (konserwatorem w tym okresie była firma ZID SERVICE Sp. z o.o.), zgodnie z informacjami uzyskanymi od jednostki odpowiedzialnej za utrzymanie kładek – Zarządu Dróg Miejskich były spowodowane aktami wandalizmu, jak również oddziaływaniem niekorzystnych warunków atmosferycznych, skutkujących wysoką awaryjnością elementów elektrycznych. Uszkodzenia, o których mowa powyżej, zostały usunięte przez nowego konserwatora urządzeń (firma BOGMAR-S Z.U.D.) Według informacji pozyskanych od beneficjenta projektu urządzenia dźwigowe pracują sprawnie bez dłuższych przestojów od marca 2012 r, obok powodów awarii wspomnianych powyżej częstym powodem interwencji pogotowia dźwigowego była także nieumiejętna obsługa urządzeń przez osoby o ograniczonej mobilności, które uruchamia urządzenia bez wcześniejszego zapoznania się z instrukcją obsługi dźwigu (między innymi trzymanie wciśniętego przycisku ,,0” lub ,,1” podczas jazdy platformą). Aby ułatwić użytkownikom korzystanie z urządzeń, w obiektach zostały zamontowane instrukcje graficzne oraz piktogramy wspomagające ich obsługę. Dodatkowo w celu zminimalizowania przypadków dewastacji urządzeń oraz dla poprawy bezpieczeństwa użytkowników na wybranych obiektach zainstalowany został całodobowy system Monitoringu CCTV.

Z poważaniem,

Paweł Szaciłło p.o. Dyrektora CUPT

2013.01.18: Zielone Mazowsze

Od: Zielone Mazowsze,

Do: Centrum Unijnych Projektów Transportowych.

Szanowni Państwo,

Dziękujemy za otrzymaną pismem CUPT/DPI/WPIII/420/21/11/MJ/12 odpowiedź w sprawie weryfikacji efektów projektu nr POIS.08.0l.00-00-019/10 pn. Modernizacja kładek dla pieszych w ciągach dróg krajowych w Warszawie. Ponieważ jednak wciąż otrzymujemy sygnały od osób niepełnosprawnych i z wózkami dziecięcym o niemożności skorzystania ze zmodernizowanych kładek, prosimy o wyjaśnienie:

1. Jaki konkretny przepis (paragraf, ustęp) rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r, w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. 1999 r. Nr 43, poz. 430) dopuszcza odstępstwo od obowiązku wykonania pochylni przy kładkach z uwagi na istniejące warunki terenowe?

2. Zgodnie z Państwa odpowiedzią, cyt. awarie urządzeń dźwigowych […] były spowodowane […] również oddziaływaniem niekorzystnych warunków atmosferycznych, skutkujących wysoką awaryjnością elementów elektrycznych. Czy naprawdę założeniem projektu było, że kładki nie będą narażone na oddziaływanie niekorzystnych warunków atmosferycznych?

3. Co należy rozumieć przez informację, że urządzenia dźwigowe pracują sprawnie bez dłuższych przestojów od marca 2012 r.? Prosimy o podanie mierzalnych i weryfikowalnych wskaźników sprawności, np. liczby dni i konkretnych okresów w 2012 r., w których sprawny był komplet urządzeń. Z naszych wyrywkowych obserwacji wynika, że od marca 2012 r. wystąpiły np. przynajmniej dwa okresy dłuższej niesprawności jednego z urządzeń na kładce przy ul. Jagiellońskiej.

4. W odpowiedzi nie odnieśli się Państwo do kwestii niewystarczającej nośności platform i braku automatycznego otwierania drzwi. Czy można uznać za dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych urządzenia, z których nie mogą korzystać m.in. osoby na wózkach elektrycznych oraz osoby z porażeniem lub zanikiem mięśni?

5. Czy przeprowadzili Państwo niezależne działania kontrolne sprawności urządzeń dźwigowych, czy jedynie przekazali Państwo wyjaśnienia beneficjenta? Jeśli przeprowadzenie kontroli faktycznych efektów projektu nie leży w Państwa kompetencjach, prosimy o wskazanie właściwej instytucji i przekazanie jej zarówno niniejszego pisma, jak i naszego wcześniejszego wystąpienia z dnia 18 października 2012 r.

2013.02.18: Zarząd Dróg Miejskich

Od: Zarząd Dróg Miejskich,

Do: Biuro Funduszy Europejskich i Rozwoju Gospodarczego Urzędu m.st. Warszawy.

ZDM-ZUWM-PKS-704-96-2-13

Dot.: urządzeń dźwigowych przy kładkach dla pieszych w Warszawie

Odnosząc się do wystąpienia Zielonego Mazowsza z dnia 28.01.2013 r. w sprawie niesprawnych platform do przewozu osob niepełnosprawnych oraz wind zainstalowanych przy kładkach zmodernizowanych w ramach projektu Nr POIS.08.01.00-00-019/10 pn. Modernizacja kładek dla pieszych w ciągach dróg krajowych w Warszawie:

l. nad ul. Wawelską przy Stadionie Skry,

2. nad ul. Czerniakowską przy ul. Hołówki,

3. nad ul. Jagiellońską przy PIMOT,

4. nad ul. Ostrobramską przy ul. Motorowej,

5. nad ul. Ostrobramską przy ul. Poligonowej,

6. nad ul. Płowiecką przy ul. Edisona,

7. nad ul. Puławska przy ul. Jagielskiej.

Zarząd Dróg Miejskich uprzejmie wyjaśnia. że aktem prawnym regulującym dostosowanie obiektów drogowych do potrzeb osob niepełnosprawnych jest Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz.U. 2000 nr 63 poz. 735 z późn. zm.). W § 59 ust. 1 oraz § 82 ust. 2. w związku z § 131 – 134 określone są szczegółowe wymagania w zakresie zapewnienia dostępności do obiektów mostowych osobom niepełnosprawnym przez wykonanie pochylni przy kładkach lub rozwiązań zastępczych.

ZDM podtrzymuje stanowisko, iż częste awarie urządzeń dźwigowych wynikały głównie z niekorzystnych warunków atmosferycznych oraz aktów wandalizmu – urządzenia dźwigowe zostały zamontowane zgodnie z obowiązującymi wymaganiami w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia dotyczącymi projektowania i wytwarzania dźwigów osobowych, zastosowane normy zharmonizowane: EN 12015, EN 12016 spełniają wymagania Dyrektywy niskonapięciowej 2006/95/WE oraz Dyrektywy kompatybilności elektromagnetycznej 2004/108/WE. Na dowód potwierdzenia prawidłowości wykonania montażu przeprowadzono badania i próby z wynikiem i pozytywnym zgodnie z normą PN/EN 81-1:2002. Urządzenia zamontowane przez PUHP Pilawa i wykonano zgodnie z dokumentacją i deklaracją zgodności WE.

Konstrukcję szybu windowego oraz kabiny wykonano ze stali nierdzewnej, oszklenie wykonano za pomocą pakietów szklanych 66.2 (szkło bezpieczne klejone warstwowe). Szyby zamocowano za pomocą uszczelek gumowych. Podszybie wyposażono w otwór odwadniający.

Producent wyposażył dźwigi w system wentylacyjno-grzewczy, składający się z wentylacji grawitacyjnej – dolne i górne szczeliny wentylacyjne spełniają wymóg ponad 1% powierzchni przekroju poprzecznego kabiny, wentylatora sterowanego przyciskiem z panelu dyspozycji, ogrzewania elektrycznego szybu sterowanego termostatem oraz podgrzewanych elektrycznie progów drzwiowych. Ponadto zastosowano czujnik temperatury w szybie sprzężony z aparaturą sterową zapewniającą pracę urządzenia w temperaturze otoczenia w zakresie +5 do +40° C (przy ujemnych temperaturach urządzenia podgrzewane są przy pomocy grzałek elektrycznych).

Wymienione powyżej rozwiązania techniczne zapewniają odpowiedni stopień ochrony przed czynnikami atmosferycznymi. Jednakże w przypadku wystąpienia intensywnych bądź długotrwałych opadów deszczu lub śniegu żadne środki techniczne nie uchronią przed przedostawaniem się wilgoci do wnętrza dźwigów.

Wielokrotnie powodem występowania awarii oraz interwencji pogotowia dźwigowego była też niewłaściwa obsługa urządzeń przez niepełnosprawnych oraz starszych, próbujących uruchomić dźwigi bez zapoznania się z instrukcją obsługi.

Urządzenia dźwigowe pracowały sprawnie bez dłuższych przestojów – powyższe stwierdzenie należy rozumieć wprost. tzn. że awarie były usuwane przez konserwatora na bieżąco. Incydentalnie zdarzały się awarie spowodowane głównie dewastacjami – w tym przypadku za przestoje nie było wypłacane wynagrodzenie dla wykonawcy. Doniesienia Zielonego Mazowsza, że od marca 2012 r. wystąpiły np. przynajmniej dwa okresy dłuższej niesprawności jednego z urządzeń na kładce przy ul. Jagiellońskiej nie mają potwierdzenia wobec stałych czynności wykonywanych przez konserwatora, tj. codziennych objazdów urządzeń dźwigowych oraz napraw niesprawnych elementów.

W ostatnim okresie rozliczeniowym dźwigi były czynne łącznie przez 1855 dni, przestoje wyniosły łącznie 635 dni (należy uwzględnić urządzenia zatrzymane przez ZDM do remontu z uwagi na zły stan techniczny zagrażający bezpieczeństwu użytkowników).

Wszystkie urządzenia dźwigowe zamontowane przy obiektach mostowych spełniają normy w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia dotyczącymi projektowania i wytwarzania dźwigów osobowych. zastosowana norma PN/EN 81-1 oraz PN/EN 81-2, dostosowane są obsługi osób niepełnosprawnych zgodnie z rozp. MGPiPS z 29.10.2003 (Dz.U. Nr 193, poz. 1890). Pochylnie przy kładkach spełniają przepisy rozp. MTiGM z dnia 2.03.l999r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.U. 1999r. Nr 43, poz. 430).

Przychylając się do wniosków użytkowników kompetentnych w zakresie wykorzystywania urządzeń przez osoby niepełnosprawne ZDM przyjął standard wymiarów kabin 1100 mm x 1400 mm na wszystkich nowych (projektowanych od 2013 r. urządzeń – w załączeniu pismo).

Zapewnienie sprawności wind przy wyremontowanych kładkach jest przedmiotem troski ZDM. Dlatego obiekty te są codziennie monitorowane a usterki usuwane na bieżąco. Może się zdarzyć, że z powodu aktu wandalizmu czy też niewłaściwego użytkowania, windy mają przestoje, ale są to krótkotrwałe incydenty i nie powinno to mieć wpływu na radykalną ocenę, jaką dokonuje Zielone Mazowsze.

Z-ca Dyrektora mgr inż. Mirosław Kazubek

2013.03.07: Centrum Unijnych Projektów Transportowych

Od: Centrum Unijnych Projektów Transportowych,

Do: Zielone Mazowsze.

CUPT/DPI/WPIII/420/21/13/MJ/13

Warszawa, dnia 7 marca 2013 r.

Szanowny Panie Sekretarzu,

W nawiązaniu do pisma znak: ZM-12-0585-02-AB z dnia 28 stycznia 2013 r. w sprawie wyjaśnień dotyczących weryfikacji efektów projektu nr POIS.08.01.00-00-019/10 pn. Modernizacja kładek dla pieszych w ciągach dróg krajowych w Warszawie, w załączeniu przesyłam kopię pisma z Zarządu Dróg Miejskich (pismo znak: ZDM-ZUWM-PKS-704-96-2-13 z dnia 18 lutego 2013 r.) stanowiącą odpowiedź na postawione przez Stowarzyszenie Zielone Mazowsze pytania.

Jednocześnie, odnosząc się do pytania dotyczącego przeprowadzenia niezależnych działań kontrolnych sprawności urządzeń dźwigowych uprzejmie informuję, że w związku z przeprowadzeniem przez Departament Kontroli Centrum Unijnych Projektów Transportowych w dniu 31 stycznia 2013 r. wizyty lokalnej kładek na miejscu realizacji przedmiotowego projektu Zespół Kontrolujący stwierdził awarie wind na kładkach nad ul. Wawelską przy Stadionie Skry (awaria 2 wind), nad ul. Puławską przy ul. Jagielskiej (awaria 1 windy), nad ul. Płowiecką przy ul. Edisona (awaria 2 wind) oraz nad ul. Ostrobramska przy ul. Motorowej (awaria 1 windy). Zgodnie z przekazanymi do CUPT wyjaśnieniami 3 windy zostały naprawione i na dzień 07.02.2013 r. są sprawne. Windy na kładce nad ul. Płowiecką zostały równiez naprawione co potwierdzają protokoły naprawy dźwigów przekazane ZK. W związku z powyższym w trakcie kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w rozumieniu rozporządzenia Rady (WE) 1083/2006.

Z poważaniem,

p.o. Dyrektor CUPT Paweł Szaciłło

PS. Co mówią przepisy?

Poniżej cytujemy dokładnie zapisy rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz.U. 2000 nr 63 poz. 735), na które powołuje się ZDM. Wynika z nich jasno, podobnie jak z przepisów wcześniej cytowanych przez nas, że od obowiązku wyposażenia kładki w pochylnie zwalnia jedynie przejście dla pieszych w poziomie w odległości nie większej niż 200 m. Windy czy podnośniki mogą być traktowane jedynie jako rozwiązanie uzupełniające i od wykonania pochylni nie zwalniają. Jeśli nie ma warunków terenowych, wówczas po prostu nie ma miejsca na kładkę.

§ 59.

1. Kładki dla pieszych nad drogami, liniami tramwajowymi lub kolejowymi powinny być przewidziane według tych samych zasad, jakie określono dla wiaduktów w zakresie ich długości, podziału na przęsła i zachowania skrajni pod obiektem.

2. Dojście do kładek, o którym mowa w ust. 1, powinno być przewidziane jako pochylnia, a wyjątkowo jako schody, gdy warunki terenowe i brak miejsca nie pozwalają na wykonanie pochylni, pod warunkiem że zapewniono osobom niepełnosprawnym możliwość przekroczenia przeszkody w poziomie w odległości nie większej niż 200 m.

§ 82.

1. Jeśli obiekt mostowy usytuowany jest nad drogą w obszarze zabudowanym i zawiera w swoim przekroju poprzecznym chodniki, to na skarpach nasypów lub wykopów bądź w konstrukcji przyczółków albo obok obiektu powinny być wykonane schody dla pieszych o szerokościach dostosowanych do natężenia ruchu pieszych.

2. Jeśli w pobliżu nie ma innych możliwości dla ruchu osób niepełnosprawnych, zwłaszcza osób na wózkach inwalidzkich, schody powinny być zastąpione pochylniami spełniającymi wymagania określone w § 131-134 lub powinny być wykonane schody i pochylnie, jeśli korzystanie z pochylni wydłużyłoby znacznie drogę pieszych.