Uwagi do programu rozwoju infrastruktury lotnictwa cywilnego Mazowsza
Od redakcji
Trwają konsultacje społeczne dwóch istotnych dla Mazowsza dokumentów planistycznych prowadzone przez Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego. Poniżej publikujemy pismo dotyczące Programu Rozwoju Infrastruktury Lotnictwa Cywilnego
. Większość jego treści zapożyczyliśmy z analogicznego wystąpienia Stowarzyszenia „Ciche Niebo Nad Warszawą”, któremu dziękujemy za wsparcie.
Zachęcamy wszystkich mieszkańców, którzy doświadczają uciążliwości lotniska Babice, do złożenia własnych uwag. Można to zrobić do 7 lutego. Więcej w ogłoszeniu na stronie MBPR:
www.mazovia.pl/komunikaty–konsultacje-spoleczne/konsultacje-spoleczne/art,14,programu-rozwoju-infrastruktury-lotnictwa-cywilnego-w-wojewodztwie-mazowieckim-konsultacje-spoleczne-projektu-dokumentu.html
Wnioski i uwagi
Do: Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie, OT Radom
Stowarzyszenie Zielone Mazowsze działając w interesie społecznym składa następujące uwagi i wnioski do projektów: Programu Rozwoju Infrastruktury Lotnictwa Cywilnego w Województwie Mazowieckim
(dalej Programu) oraz Prognozy Oddziaływania Na Środowisko do powyższego Programu
(dalej Prognozy).
Nasze postulaty dotyczą opisów i propozycji funkcjonowania lotniska MSW Warszawa Babice (EPBC, dalej Lotniska), a w szczególności funkcjonowania na nim lotnictwa cywilnego.
Programowi Rozwoju i Prognozie zarzucamy:
1. Brak obiektywnego opisu dokuczliwości hałasowej stwarzanej przez lotnictwo cywilne operujące z lotniska Babice,
2. Niedocenienie szkodliwości funkcjonowania kręgu nadlotniskowego lotniska Babice dla środowiska naturalnego ludzi i zwierząt,
3. Brak wyodrębnienia tematyki lokalizacji miejsc, gdzie operować mogą ośrodki szkolenia pilotów.
4. Mylne konkluzje n.t. przyszłości lotniska Babice.
Na lotnisku MSW Warszawa Babice wykonuje się rocznie od 35000 do 40000 (czterdziestu tysięcy!) operacji lotniczych. Liczba operacji praktycznie tożsama jest z liczbą przelotów wokół tzw. kręgu nadlotniskowego Lotniska. Krąg wytyczony jest nad trzema dzielnicami Warszawy – Bemowem, Żoliborzem i Bielanami, a strefa oddziaływania hałasem dotyka kilkadziesiąt tysięcy ludzi na obszarze ca. 20 km². Przestrzeganie obowiązujących tras przelotów nie podlega żadnej kontroli, co w praktyce skutkuje przelatywaniem hałaśliwych samolotów nad obszarami, gdzie nie powinno ich być, w tym nad osiedlami gęstej miejskiej zabudowy, szkołami, przedszkolami, terenami rekreacyjnymi.
W rozwiązaniach Programu i Prognozie pominięto olbrzymią skalę oddziaływania hałasem na mieszkańców Warszawy na w/w obszarach zawężając niesłusznie to oddziaływanie tylko do okolic Lotniska (p. mapka „układ lotniska” na str. 41 Programu), podczas gdy rozciąga się ono na kilka dzielnic. Potwierdzeniem może być ostatnio wykonania mapa hałasu lotniczego w Warszawie, na której dzielnicę Bielany otacza pętla podniesionego poziomu hałasu (rys. poniżej, fragment za mapaakustyczna.um.warszawa.pl)
Około 90% przelotów dokonują samoloty komercyjnych ośrodków szkolenia operujących na Lotnisku Warszawa Babice. Należy uświadomić sobie, że jeden kursant w ramach praktycznego szkolenia przewidującego wylatanie ok. 40 godzin pokonuje ok. 350 razy krąg nadlotniskowy. Loty odbywają się na wysokości ok. 300 m. nad poziomem gruntu, a w okolicach Lotniska w momentach startu i lądowania (każdy przelot po kręgu kończy się krótkim przyziemieniem) mieszkańcy osiedli mają awionetki 75-150 m. nad głową i bombardowani są hałasem 85 dB czasem co kilkadziesiąt sekund!
Obowiązkowe pomiary hałasu wykonywane przez Lotnisko wielokrotnie wykazywały przekroczenie poziomu 55 dB miesięcznie, co narusza normę dla obszarów związanych z pobytem dzieci i młodzieży. Na terenie kręgu znajduje się ok. 100 placówek związanych z pobytem dzieci i młodzieży. Należy przy tym wspomnieć, że lokalizacja 2-ch punktów pomiarowych jest niezgodna ze standardami pomiarów (jeden punkt pomiarowy kilkaset metrów w bok od linii startów, drugi ok. 4 km. od progu startowego – żaden nie mierzy normy przewidzianej dla obszarów związanych z pobytem dzieci i młodzieży).
Trasa kręgu wytyczona jest nad dwoma obszarami Natura 2000. Rezerwatem Las Bielański i fragmentem (ok. 5 km.) Doliny Środkowej Wisły [zobacz >>>]. Nigdzie na tego rodzaju obszarze samoloty nie przelatują na tak niskiej wysokości. W efekcie ustawicznie rozlega się w rezerwacie Las Bielański dokuczliwy warkot silników lotniczych. W świetle zakazu zakłócania ciszy w rezerwatach (art. 15 ust. 1 pkt 20 ustawy o ochronie przyrody) oraz zakazów umyślnego płoszenia i niepokojenia i nakazu dostosowania terminów i sposobów wykonania prac do okresów lęgu, rozrodu lub hibernacji z Rozporządzenia Ministra Środowiska z 28.09.2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną takie sytuacje nie powinny mieć miejsca i należy je traktować jako naruszenie w/w przepisów.
Problem dręczenia mieszkańców Bemowa, Bielan i Żoliborza dostrzegają lokalne władze. W grudniu 2009 r. samorządy Bielan i Żoliborza przeprowadziły wśród mieszkańców ankietę na temat dokuczliwości lotów nad tymi dzielnicami. W raporcie z tych badań na str. 5. można przeczytać: co trzeci badany (27,6%), przyznał, że przeszkadzają mu przelatujące samoloty
oraz co szósty (16,9%) respondent zdecydowanie poparł stwierdzenie o uciążliwości przelatujących samolotów
[badanie i raport wykonał Instytut Badania Opinii Homo Homini Sp. z o.o.] Burmistrzowie obu dzielnic w roku 2014 aktywnie wspierali dążenia mieszkańców do ograniczenia ruchu cywilnego na Lotnisku Warszawa Babice. Radni Bielan i Żoliborza wystosowali kilka interpelacji dążąc do ograniczenia aktywności lotnictwa cywilnego na Lotnisku.
Niestety organ środowiskowy, jakim jest Biuro Ochrony Środowiska Urzędu m.st. Warszawy, mimo tych starań odmówił wszczęcia postępowania w trybie art. 362 Ustawy prawo ochrony środowiska o zakazie lotów wielokrotnych po kręgu przez tę samą maszynę. Obecnie w tej sprawie toczy się postępowanie odwoławcze przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym.
Reasumując wnosimy o uwzględnienie powyższych uwag w Programie i Prognozie poprzez:
1) Uzupełnienie na str. 40 Programu w p. 3.6.3. cytatów z zaktualizowanego na rok 2013 Programu Ochrony Środowiska Przed Hałasem dla m.st. Warszawy (POŚPH) poprzez zamieszczenie cytatów:
Należy nadmienić, że w odczuciu mieszkańców oddziaływanie lotniska jest duże i nasila się w miesiącach letnich, szczególnie w okresach maj – październik
(str. 159 p.10.4.2. POŚPH),
Należy wprowadzić ograniczenie maksymalnej liczby operacji lotniczych wykonywanej w jednej godzinie.
(str. 160 p.10.4.2. ppkt. Należy
POŚPH), przy okazji – dziwimy się, dlaczego ostatniego cytatu nie zamieszczono w projekcie Programu, zamieszczając jednocześnie tylko pierwszą połowę zaleceń POŚPH (o ograniczeniu godzin funkcjonowania Lotniska)?
2) Zmianę zapisów p.5 Programu (str. 40) Plany inwestycyjne i rozwojowe
poprzez redukcję funkcji Lotniska do:
• Lotniska zabezpieczającego działania lotnictwa służb porządku publicznego, lotnictwa dyspozycyjnego wojska oraz administracji państwowej,
• Lotniska obsługującego działania Lotniczego Pogotowia Ratunkowego oraz lotnictwa przeciwpożarowego,
• Lotniska bazowania dla samolotów lotnictwa ogólnego,
• Rejonu mobilizacyjno-edukacyjnego….itd. jak w dotychczasowym projekcie.
Sprzeciwiamy się próbie lokalizacji na Lotnisku śmigłowców lotnictwa ogólnego. Normy hałasu są już przekroczone, a poziom hałasu silników śmigłowców jest o wiele wyższy od poziomu hałasu silników samolotowych.
Sprzeciwiamy się też funkcjonowaniu lotnictwa szkolnego na Lotnisku Babice, co uzasadnimy w dalszej części Uwag.
3) Zmianę zapisów p.5 Programu (str.40) w części proponującej inwestycje na Lotnisku Babice dla możliwości ruchu statków w okresie całorocznym.
Sprzeciwiamy się takiej opcji i proponujemy pozostawienie dotychczasowego statusu lotniska cywilnego tzn. przeznaczonego do lotów z widocznością (VFR). Ewentualne inwestycje zmierzać winny do poprawy bezpieczeństwa i możliwości kontroli parametrów lotu (trasa, wysokość) przez wieżę lotniska (obowiązek montażu transponderów i stacji obsługującej). Na liście zalecanych inwestycji są głównie takie, które polepszają standard ośrodków szkoleniowych. Te winny mieć zakaz operowania na Lotnisku i winny inwestować we własnym zakresie na terenie innych lotnisk i lądowisk.
Dodatkowo Lotnisko czynne jest w godzinach 6°°-22°°, a i w tych godzinach (szczególnie wcześnie rano i późnym wieczorem) dręczy się ludzi nadmiernym hałasem. Liczbę operacji lotnictwa cywilnego należy ograniczać, a nie powiększać. Inwestycje zmierzające do zwiększenia operacji lotnictwa cywilnego typu terminal, odśnieżanie, sala odpraw są zbędne. Zarządzające Lotniskiem Centrum Usług Logistycznych ciągle nie może wyjść z wielomilionowej straty. Nie widzimy społecznego uzasadnienia dla przeznaczenia publicznych środków na w/w inwestycje. Uważamy je wręcz za sprzeczne z przepisem art. 44 ust. 3 Ustawy o finansach publicznych, który mówi, że wydatki publiczne powinny być dokonywane w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasad: uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów, optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu założonych celów.
4) Uzupełnienie mapki Układ Lotniska
(p. 7 Programu str. 41) o strefę oddziaływania hałasem na kręgu nadlotniskowym Lotniska z uwzględnieniem obszaru trzech dzielnic Warszawy.
5) Korektę p. 8 Programu (str.42) poprzez wykreślenie z rubryki Czynniki stymulujące rozwój
punktów:
• Brak ograniczeń w zakresie przyjmowania śmigłowców – z powodu przekroczenia norm hałasu,
• Lotnictwo państwowe jako główny użytkownik – głównym użytkownikiem Lotniska (90% operacji lotniczych) są komercyjni operatorzy cywilni niepaństwowi,
• Ograniczone możliwości lotniska Chopina i w efekcie brak konkurencji ze strony tego lotniska w zakresie obsługi lotnictwa ogólnego – zapis ten sugeruje, że konkurencją dla Babic może być tylko Okęcie. Wokół Warszawy funkcjonują liczne lotniska i lądowiska, a kryterium wygody dojazdu nie może być jedynym w kwestii konkurencji.
6) Uzupełnienie p. 8 Programu (str.42) w rubryce Czynniki ograniczające rozwój poprzez:
• Uzupełnienie punktu duża bliskość zabudowy jednorodzinnej i wielorodzinnej
– zwrotem: bezpośrednio wokół lotniska
i kontynuowanie bez zmian,
• Dodanie dodatkowego punktu: – duża gęstość zabudowy jednorodzinnej i wielorodzinnej oraz terenów związanych z pobytem dzieci i młodzieży na obszarze kręgu nadlotniskowego lotniska i związane z tym oddziaływanie na te tereny dokuczliwego hałasu
,
• Dodanie dodatkowego punktu: – Częściowe pokrywanie się trasy kręgu nadlotniskowego z obszarami cennymi przyrodniczo, podlegającymi ochronie Natura 2000: Las Bielański i Dolina Środkowej Wisły,
7) Uzupełnienie i korekta punktu 20.2 Programu (str. 158) poprzez:
• Dopisanie do zdania Dużym ograniczeniem lotniska Warszawa Babice jest bliskość zabudowy mieszkalnej
zwrotu bezpośrednio wokół lotniska i wzdłuż jego kręgu nadlotniskowego.
• Dopisanie do zdania należy zidentyfikować alternatywne miejsca obsługi tego ruchu
zwrotu w szczególności ośrodków szkolenia pilotów
oraz dopisanie do listy lotnisk Płock, Chrcynno – również Sochaczew.
• Wykreślenie ostatniego zdania (lotnisko Warszawa Babice funkcjonowałoby jako centralny heliport Warszawy).
8) Uzupełnienie mapki na str. 25 Prognozy (Ryc.1) ilustrującej lokalizację lotniska Babice na tle obszarów chronionych o przebieg trasy kręgu nadlotniskowego, który pokrywa się z obszarami Natura 2000: Rezerwat Las Bielański i Dolina Środkowej Wisły. Na trasie kręgu panuje praktycznie identyczny ruch jaki obrazuje liczba operacji lotniczych na samym Lotnisku.
9) Wykreślenie z p. 7.7 Prognozy (strona 43) obraźliwego dla zdrowego rozsądku zapisu rozpoczynającego się od słów Modernizacja głównego lotniska dla służb porządku publicznego (Warszawa Babice) nie powinna spowodować zwiększenia negatywnego wpływu na otoczenie przyrodnicze…
do słów …w ramach międzynarodowych standardów bezpieczeństwa.
Zapis ten brzmi kuriozalnie w zestawieniu z miejscem w jakim go zamieszczono: Prognoza oddziaływania na ŚRODOWISKO
?!
Nie ulega wątpliwości, że każda modernizacja Lotniska spowoduje zwiększenie na nim ilości operacji lotniczych, która już w tej chwili sięga 40 000 rocznie! Związany z tym hałas wokół Lotniska i na trasie kręgu nadlotniskowego degraduje środowisko naturalne człowieka (w tym dzieci i młodzieży) i zwierzyny, głównie ptactwa w obszarach Natura 2000 położonych na trasie kręgu (Rezerwat Las Bielański, Dolina Środkowej Wisły) czy okolicach Lotniska (Kampinoski Park Narodowy, rez. Łosiowe Błota).
Nie sprzeciwiamy się funkcjonowaniu na Lotnisku Babice lotnictwa służb porządku publicznego i modernizacji ich wyposażenia. Jednak stanowczo sprzeciwiamy się dalszemu rozwojowi lotnictwa cywilnego na tym Lotnisku, ponieważ to właśnie to lotnictwo generuje największą liczbę operacji lotniczych.
Jakie racje społeczne przemawiają za funkcjonowaniem przeszło 10-ciu (największa liczba w Polsce) prywatnych, komercyjnych ośrodków szkolenia na Lotnisku MSW? Operacje lotnictwa cywilnego na Lotnisku Babice winny być ograniczone do pojedynczych startów lądowań tych maszyn. Nie ogranicza to w niczym praw i mobilności właścicieli cywilnych maszyn, które są hangarowane na Lotnisku. Wielokrotne, ciągłe loty tej samej maszyny po kręgu winny być zakazane, a wykonujące je ośrodki szkoleniowe winny znaleźć inne lotnisko lub lądowisko dla swoich operacji. W tym miejscu sugerujemy poświęcenie w Programie specjalnego miejsca z sugestiami miejsc w pobliżu Warszawy, gdzie można kształcić pilotów, i sposobowi finansowania takiej działalności.
Sprzeciwiamy się również próbom usytuowania innych niż państwowe śmigłowców na Lotnisku Babice. Dotychczasowe przeloty wokół Lotniska śmigłowców policji i LPR (a szczególnie nocne loty szkoleniowe policji) dowodzą, że ich dokuczliwość hałasowa wielokrotnie przewyższa silniki samolotowe. Nie wyobrażamy sobie zatem funkcjonowania dodatkowych śmigłowców cywilnych.
Zwracamy też uwagę, że jakiekolwiek rozważania na temat przyszłości lotniska Babice muszą uwzględniać kwestię bezpieczeństwa ludności. Nie można zapominać, że ludziom mieszkającym i przebywającym w zasięgu oddziaływania Lotniska od kilkudziesięciu lat stale grozi ryzyko katastrofy lotniczej podobnej do wydarzenia z 2006 roku, kiedy do samolot spadł na ul. Słowackiego nad Trasą AK. Lista katastrof i incydentów lotniczych w północnych dzielnicach Warszawy spowodowanych z cywilnym ruchem z lotniska Babice jest długa [zobacz >>>]. Na razie wśród ofiar śmiertelnych szczęśliwie nie było osób postronnych spośród mieszkańców, ale nie ma żadnej gwarancji, że następna awionetka nie spadnie na autobus, dom czy szkołę [zobacz >>>].
Zobacz też
Komentarz do katastrofy 1 maja 2012 r.
[zobacz >>>]
Listy mieszkańców Bielan i Żoliborza
[zobacz >>>]
Ankieta na temat lotnictwa nad Bielanami i Żoliborzem z 2009 r.
[zobacz >>>]
Lista katastrof lotniczych w północnych dzielnicach Warszawy
[zobacz >>>]
Materiał Komitetu ds. Likwidacji Zagrożenia Lotniczego Nad Gminą Warszawa Bielany z 2002 r.
[zobacz >>>]
Uchwała Rady Bielan w/s w sprawie ograniczenia uciążliwości i zagrożenia (2001 r.)
[zobacz >>>]
Wyniki publicznej sondy nt. wpływu lotniska Babice z 1999 r. [zobacz >>>]
Tekst z miesięcznika „Nasze Bielany” z 1999 r. [zobacz >>>]