Syntetyczna informacja o WOST
WSTĘP
Od 1995 roku Miasto dysponuje jednogłośnie uchwalonym dokumentem Rady Warszawy pt. „POLITYKA TRANSPORTOWA WARSZAWY” – uznawanym powszechnie za dobry i zgodny z art. 5 Konstytucji RP, opartym o zasadę zrównoważonego rozwoju. Jak wykazały różne analizy realizacja tej polityki odbywała się bardzo powoli i opornie, podczas gdy sytuacja w dziedzinie transportu stale pogarszała, i to nie tylko z powodu wzrostu liczby samochodów w mieście. W rezultacie, Warszawa jest coraz mniej przejezdna, na czym tracą jej mieszkańcy, przedsiębiorcy i goście, oraz – co bardzo ważne – pogarsza się stan środowiska, rosną zagrożenia m.in. dla zdrowia mieszkańców i stanu zabytków.
Wzmocnienie realizacji „Polityki” jest pilne, a tymczasem szereg obecnych działań opóźniają protesty wynikające albo z niedostatku informacji, albo – nawet gdy ona jest dobra – z braku umiejętności osiągania konsensusu w sprawach nadal budzących wątpliwości fachowców czy społeczeństwa.
W roku 2000 podjęto wiele nowych inicjatyw (władz miasta, służb miejskich, organizacji oraz stowarzyszeń zawodowych i pozarządowych) dla poprawy sytuacji komunikacyjnej. Poszukując najlepszego sposobu integracji działań na rzecz wdrażania postanowień „Polityki Transportowej” Instytut Na Rzecz Ekorozwoju (InE) i Ośrodek Konsultacji i Dialogu Społecznego (OKiDS) Biura Zarządu m.st. Warszawy, nawiązały współpracę z kanadyjskim instytutem pn. International Center for Sustainable Cities – ICSC, z siedzibą w Vancouver (Międzynarodowe Centrum Miast Ekorozwoju) oraz Greater Vancouver Regional District..
Proces WOST jest właśnie przeniesieniem na grunt Warszawy szeregu kanadyjskich doświadczeń we włączaniu społeczeństwa w tworzenie i realizację polityki rozwoju miasta, regionu czy kraju, z wykorzystaniem procesu uzgodnień w postaci tzw. „okrągłego stołu”. Warto podkreślić, że to kanadyjskie rozwiązanie jest rekomendowane również w podstawowej publikacji Unii Europejskiej pt. „Miasta o zrównoważonym rozwoju”.
ZAŁOŻENIA
WOST jest systemem działań umożliwiających wspólne wypracowanie własnych rozwiązań w konkretnych sprawach dotyczących transportu w mieście, lub skonsultowanie propozycji władz. Uczestnikami WOST są przedstawiciele grup szczególnie zainteresowanych rozwojem transportu w mieście. Na spotkaniach WOST, w drodze konsensusu, formułuje się rekomendacje dla władz, wraz ze strategią ich wdrażania oraz określa się sposoby promocji takich wdrożeń. Cały proces jest przejrzysty dla społeczności miasta, która nie tylko jest o nim systemowo informowana ale i ma możliwości na niego oddziaływać. Patronat nad WOST sprawuje merytorycznie właściwy wiceprezydent Warszawy (lub wiceprezydenci).
W skład zasadniczego zespołu WOST wchodzi 18 członków stałych; dalsze osoby są zapraszane w zależności od tematyki danego spotkania, jako dodatkowi członkowie lub eksperci. Ww. 18 osób reprezentuje pięć różnych grup interesów. Podział na grupy i lista stałych uczestników ? w załączeniu.
Wstępnym osiągnięciem WOST był wewnętrzny konsensus polegający na uzgodnieniu i przyjęciu swego ?kodeksu postępowania?, zbioru zasad obowiązujących uczestników dyskusji.
WOST – w założeniu – ma rozważać rocznie 4-6 kolejnych tematów wnoszonych przez Zarząd Miasta lub przez samych członków WOST. Praca nad każdym z tematów dzieli się na dwie części; pierwsza to zapoznanie się z problemem; druga – dochodzenie do konsensusu. Przerwa między pierwszą a drugą częścią służy poszczególnym członkom WOST do skonsultowania się ze swoimi „grupami interesu”. Praktyka wykazała, że część druga składać się musi z 2-4. jednodniowych sesji, w odstępach na ogół tygodniowych, co pozwala w przerwach na dalsze konsultacje w ramach ww. grup.
Części dotyczące ustalenia konsensusu są prowadzone przez moderatora. Obecnie tą rolę społecznie pełni dr Andrzej Kassenberg – Prezes InE, członek Komisji OOŚ przy Ministrze Środowiska (OOŚ = Ocena Oddziaływania na Środowisko).
Pisemne rekomendacje WOST są przekazywane Zarządowi Miasta. Po każdych takich dwuczęściowych obradach odbywa się KONFERENCJA PRASOWA.
Istnieje zasada, że w przypadku złożonego (skomplikowanego) zagadnienia lub problemu o dużym zainteresowaniu społecznym, na wniosek co najmniej jednego członka WOST nad daną kwestią odbywa się debata publiczna. Pierwsza taka debata (otwarte spotkanie) odbyła się 8 lutego 2001 w OKiDS w PKiN, w przeddzień inauguracji obrad WOST nad tematem „TRANSPORT PUBLICZNY”; uczestniczyło ponad 120 osób; odnotowano przychylne zainteresowanie mediów.
Sekretariat WOST prowadzi OKiDS, wspierany merytorycznie przez InE i kanadyjski ICSC.
TEMATY OBRAD
Dotychczas WOST rozważył pięć tematów:
Pierwsza seria – na temat „STREFOWANIE RUCHU W MIEŚCIE” – odbywała się w 4-ch terminach: 16, 18, 24 maja i 14 czerwca 2000 roku. O jej wynikach poinformowano na konferencji prasowej 26 czerwca 2000. Zbiór rekomendacji przekazano władzom Miasta.
Druga seria – to temat „ROZWÓJ UKŁADU DROGOWEGO WARSZAWY”. Członkowie WOST obradowali w dniach 3, 6, 16 października oraz 6 i 16 listopada 2000 roku, a cykl spotkań zakończono konferencją prasową 27 listopada 2000. Rekomendacje przekazano władzom.
Trzecia seria sesji poświęcona była tematowi „TRANSPORT PUBLICZNY”. Pierwsze spotkanie odbyło się 9 lutego 2001, kolejne – 15, 20 i 26 lutego, 7 marca i 5 kwietnia.
Czwarta seria sesji poruszyła temat „BEZPIECZEŃSTWO RUCHU DROGOWEGO?. Podczas sesji odbyło się siedem spotkań, w dniach 25 pażdziernika (spotkanie otwarte), 26 października, 13, 20 i 27 listopada, 6, 13 i 27 grudnia. W dniu 23 stycznia odbyła się konferencja prasowa kończąca czwarty cykl tematyczny, połączona z uroczystością wręczenia Rekomendacji władzom miasta.
Piąta seria sesji poświęcona była tematowi „EGZEKWOWANIU PRZEPISÓW O RUCHU DROGOWYM”, a sesje odbyły się w dniach 7, 14, 20 i 26 marca, 9 i 17 kwietnia oraz 28 maja 2002 r.