Spotkanie w sprawie środowiska Bielan – czy przyniesie poprawę?
Spotkanie 7 kwietnia
7 kwietnia 2005 r. odbyło się zorganizowane przez Biuro Ochrony Środowiska m.st. Warszawy spotkanie na temat skuteczniejszej ochrony środowiska na Bielanach. Doszło do niego w następstwie listu otwartego mieszkańców do prezydenta Lecha Kaczyńskiego [zobacz >>>].
Oprócz organizatorów w spotkaniu licznie uczestniczyli przedstawiciele różnych instytucji: Wydziału Ochrony Środowiska dla Bielan, Zarządu Oczyszczania Miasta, Rejonowego Zarządu Gospodarki Wodnej, Straży Miejskiej i mieszkańcy Bielan. Rozmowy obserwowała dziennikarka Gazety Stołecznej.
Władze otrzymały obszerną listę różnego rodzaju postulatów, uwag i obserwacji pochodzących od mieszkańców miasta zamieszczoną niżej. Niektóre zostały udokumentowane fotograficznie. Podczas omawiania okazało się, że spora część spraw ?kompetencyjnie wykracza? poza reprezentowane instytucje (np. wymaga stanowiska wojewódzkiego konserwatora przyrody czy ZDM). Mamy obietnicę, że Biuro zwróci się do odpowiednich organów. Z drugiej strony – częścią poruszanych problemów służby miejskie zajęły się jeszcze przed spotkaniem, przeprowadzono wizję lokalną jednego z dzikich wysypisk na Młocinach, zaczęto uprzątanie wiatrołomów z alejek Lasu Bielańskiego i ziemi ze ścieżek rowerowych przy Wisłostradzie.
Co dalej
Mamy nadzieję, że za wymienionymi już efektami przyjdą kolejne m.in. dzięki współpracy mieszkańców i wspomnianych instytucji (sporządzono listę kontaktową).
Warto tu również odnotować, że pod koniec kwietnia mieszkaniec Bielan wystąpił na łamach Gazety Stołecznej z pomysłem akcji społecznego sprzątania Lasu Bielańskiego i zaczął ją nawet organizować.
Z kolei w marcowym numerze „Naszych Bielan” ukazała się obszerna relacja z poświęconej ochronie środowiska wizyty angielskiej delegacji. Ilustrujące ją zdjęcia sugerują, że gości podejmowano głównie w salach konferencyjnych, czemu trudno się dziwić. Bielańskie tereny bardzo atrakcyjne przyrodniczo są w wielu miejscach mało atrakcyjne estetycznie. Miejmy nadzieję, że dzięki aktywnej postawie mieszkańców następnym razem nasz Urząd będzie mógł pochwalić się przed londyńczykami i unikalnymi dla wielkiego miasta enklawami przyrody, i skuteczniejszym przeciwdziałaniem ich degradacji.
Mieszkańców Bielan i miłośników ich walorów przyrodniczych zachęcamy do obserwacji i współpracy przy weryfikacji złożonych obietnic. Będziemy wracać do tych spraw w miarę pojawiania się kolejnych efektów, a na jesieni spróbujemy podsumować wyniki. Pani dyr. Agnieszce Boleście dziękujemy za przychylny odzew.
Lista postulatów, uwag i obserwacji
1. Zablokowanie wjazdu samochodów na tereny szczególnie narażone na powstawanie dzikich wysypisk, zwłaszcza leśne i nadbrzeża Wisły. Dokładny wykaz postulowanych miejsc w załączniku poniżej. Blokowanie wjazdu samochodów bez utrudniania ruchu rowerowego i pieszego (np. z zachowaniem około 70 cm odstępów z obu lub jednej strony zapory).
Jedyna z dróg leśnych przez Las Młociński, którą zamknięto dla samochodów, to trasa dawnej kolei do Palmir. Obecna blokada wydaje się skuteczna. Jednak od wniosku o jej ustawienie do realizacji minęły prawie 3 lata, a pierwsze drewniane zapory były parokrotnie bez większego trudu niszczone (widoczne grube słupki to ich pozostałości).
Niestety na wszystkie pozostałe drogi przez ten las można wjechać bez żadnego problemu. Polska mentalność nie daje długo czekać na efekty tej swobody. To zdjęcie wykonano w samym sercu lasu. Jego obrzeża w wielu miejscach wyglądają podobnie.
Jeden z kilku wjazdów do Lasu Młocińskiego od strony północnej, które należałoby niezwłocznie zamknąć.
Choć prawie 10 lat temu ówczesne władze Bielan zapowiedziały wraz z zamknięciem nadwiślańskiej zwałki w rejonie ul. Prozy także uporządkowanie terenu, o zamknięcie wjazdu przez ścieżkę rowerową do dziś nikt się nie zatroszczył. Skutkuje to powstaniem wielu dzikich wysypisk. Wielokrotnie dochodziło do ich podpaleń ze skutkami dla drzew i krzewów jak na zdjęciu. Tereny zamieszkiwane m.in. przez zające, dziki, bobry i wiele gatunków ptactwa ulegają systematycznej degradacji, mimo że mieszkańcy Młocin od lat zwracają uwagę władz na ten problem.
2. Stopniowe zmniejszanie wpływu Wisłostrady na otoczenie. Głównie chodzi o hałas i śmiecie, w tym spadające osłony kół, gruz z ciężarówek itp. Wykonanie ekranów dźwiękowych lub podwyższonych i uszczelnionych barier, szczególnie istotne na estakadach (najlepiej w ramach remontu planowanego niebawem przez ZDM).
Przy ścieżce wzdłuż Wisłostrady kolekcjonerzy osłon kół samochodowych mogą się zaopatrywać regularnie w różne wzory i rozmiary.
3. Promocja i poprawa skuteczności selektywnej zbiórki odpadów. Może warto rozważyć wprowadzenie pojemników do budynków i śmietników blokowych aby wyeliminować przeszkodę w postaci dojścia/dojazdu do pojemników zbiorczych na ulicach. Upowszechnianie informacji o zasadach i dalszych etapach odzysku, rodzajach materiałów i przedmiotów podlegających takiej zbiórce, symbolicznych oznaczeniach na opakowaniach (np. trójkąt ze strzałek z literowym skrótem materiału). Ogłoszenia w prasie, naklejki na pojemnikach, w pojazdach ZTM. Poszukiwanie sposobów zachęty ekonomicznej do selekcji odpadów – np. ulgi dla wspólnot, które we własnym śmietniku zastosują dzielone pojemniki i nawiążą współpracę z odbiorcą takich odpadów, konkursy dla szkół itp.
4. Zamknięcie / ograniczenie ruchu pojazdów motorowych na ul. Dewajtis. Obecne zasady wjazdu są niezbyt ścisłe i nie przynoszą widocznego zmniejszenia ruchu. Niepokoją informacje uzyskane w ZTM o planach linii autobusowej i budowie pętli na ul. Dewajtis. Zastanawia zgoda władz na wzniesienie dwóch wielkich budynków uczelni, co skutkuje parokrotnym wzrostem ruchu pieszych i samochodów. Zmieniło też bardzo krajobraz. Czy pozwolenia na budowę wydano z uwzględnieniem charakteru tego obszaru, jego historycznych, krajobrazowych i przyrodniczych walorów wymagających ochrony?
Taki widok przy dawnym seminarium to codzienność. Jeszcze nie tak dawno otoczenie kamedulskiej pustelni zachęcało do spacerów i przejażdżek na rowerze. Dziś przytłoczone motoryzacją i dociążone betonem miejsce traci walory rekreacyjne.
Niedziela zmienia ulicę Dewajtis w jeden długi parking. Mimo że całkiem dobrze da się tu dojechać komunikacją miejską, a spacer od przystanku wielu ludzi uznaje za przyjemny.
Czy zamykanie używanych od lat ścieżek (zwłaszcza tych sąsiadujących z granicami lasu czy drogami) rozwiąże problem nadmiernej penetracji rezerwatu przy stale rosnącej liczbie odwiedzających?
Mimo notorycznego i masowego łamania zakazu ruchu i zakazu parkowania na Dewajtis, służby miejskie nie kwapią się do interwencji.
5. Poprawienie progów spowalniających na ul. Dewajtis, aby nie utrudniały ruchu rowerowego (obecnie rowerzysta musi hamować, gdyby próg kończył się dalej od krawędzi jezdni, rower mógłby go omijać). Mimo istnienia dwóch alejek piesi chodzą też poboczami jezdni. Rozważenie wytyczenia pasa rowerowego na jezdni ul. Dewajtis.
6. Wgląd na jak najwcześniejszym etapie w koncepcje budowy mostu Północnego i węzła z ul. Marymoncką / Pułkową. Bardzo pożądane wydaje się zorganizowanie konsultacji społecznych z udziałem projektantów węzła i mostu przed podjęciem kluczowych decyzji o przebiegu tras, wycince drzew, lokalizacji przystanków itp. Minimalizacja wpływu arterii na otoczenie (zanieczyszczenia, hałas, wycinka drzew).
7. Ustawienie tablic informujących o zakazie wprowadzania psów i innych ograniczeniach obowiązujących w Lesie Bielańskim przy wejściach z terenu AWF (obecnie istnieją 4 takie wejścia – dwie furtki i dwie dziury w ogrodzeniu).
Takie przejścia między terenami AWF i Lasu Bielańskiego są potrzebne, jednak należałoby umieścić przy nich tablice informacyjne jak przy innych wejściach do rezerwatu. Ziemny podjazd do wysokości progu tej furtki spacerowicze i cykliści przyjęliby z wdzięcznością.
8. Porządkowanie ścieżek Lasu Bielańskiego z zalegających na nich konarów drzew.
Ten konar tarasuje bardzo uczęszczaną ścieżkę już kilka lat. Dwa drzewka przy wydeptanym obejściu zostały złamane. Na obejściu łatwo o kolizję z pieszym, cyklistą lub pniem.
9. Zwiększenie nadzoru nad terenami leśnymi pod kątem zakazów puszczania psów, śmiecenia, hałasowania. Spacerowicze z psami wchodzą do Lasu Bielańskiego głównie od ul.Podleśnej i AWF, także z osiedli przy Marymonckiej. W rejonie ul. Przy Agorze widuje się osoby spożywające alkohol i zostawiające puszki i butelki.
Podobne sceny spotyka się w rezerwacie na co dzień. Przed laty odwiedzały go patrole Straży Ochrony Przyrody próbując egzekwować zakazy. Dziś zwierzyna może liczyć chyba tylko na siebie.
Napis jest jednoznaczny, ale trafność doboru piktogramu budzi wątpliwości.
Te piktogramy zrozumie nawet cudzoziemiec, a mimo to niektórym mieszkańcom osiedli sąsiadujących z rezerwatem ich przyswojenie stwarza problem.
10. Zagospodarowanie bielańskiej części Parku Kaskada. Po stronie Żoliborza Park uporządkowano i odnowiono. Poprawienie wjazdu na kładkę nad Trasą AK z ul. Kolektorskiej. Dosadzenie drzew od strony Słowackiego i Słowiańskiej.
11. Zagospodarowanie na park zagłębienia terenu wzdłuż ul. Opatowskiej, nasadzenie drzew.
12. Dosadzenie drzew i krzewów na trawnikach przy ul. Podczaszyńskiego i Al. Zjednoczenia.
13. Uporządkowanie i adaptacja do potrzeb ruchu rowerowego chodnika po wschodniej stronie Wisłostrady na odcinku od wyburzonego budynku KS Spójnia do estakad Wisłostrady (usunięcie ziemi i roślinności, naprawienie ubytków asfaltu, zabezpieczenia przed wjazdem samochodów).
14. Usuwanie trawy, piasku i gałęzi w skrajni dróg rowerowych i pieszych chociaż raz na 2 lata.
15. Przeprowadzenie przejścia z ul. Pergaminów, na tyłach przepompowni ścieków, do drogi gruntowej ul. Kamedulskiej, przez teren opuszczonej i zdewastowanej bazy MPRO.
Obecna ścieżka między ogrodzeniami skrajem wzgórza kamedulskiego jest wąska, kręta, miejscami stroma i pełna przeszkód, a przez to bardzo niebezpieczna przy dużym ruchu.
Polana z opuszczoną i zdewastowaną zabudową po uprzątnięciu i wyposażeniu w ławki, stoły itp. może być doskonałym miejscem odpoczynku.
16. Wykonanie przejazdu pieszo-rowerowego przez ul. Duracza w celu skomunikowania dwóch parków leżących po obu stronach ulicy.
Tereny dwóch parków skutecznie rozdziela ulica. Dochodzące do niej alejki kończą się bardzo uczęszczanym lecz dzikim przejściem, które można przystosować do potrzeb niezmotoryzowanych, zalegalizować i tym samym poprawić bezpieczeństwo, wygodę i porządek.
17. Porządkowanie na bieżąco terenu przez wykonawców cięć pielęgnacyjnych (Np. zauważono długo zalegające obcięte gałęzie wzdłuż ul. Marymonckiej przy Chlewińskiej, Słowiańskiej).
18. Wyjaśnienie, dlaczego zabytkowy zespół Pałacu Brühla niszczeje, a w parku wokół niego wycięto chronione drzewa. Cytat ze strony Urzędu Dzielnicy ?Położony w pięknym otoczeniu zieleni leśnej, na Skarpie Warszawskiej, dziś wymaga gruntownego remontu, ale na pewno wróci do dawnej świetności?.
19. Przedstawienie stanowiska władz w kwestii budowy kanalizacji dla osiedli dotychczas nie skanalizowanych; z uwagi na ryzyko skażenia wód gruntowych.
20. Monitorowanie ruchu lotniczego z lotniska Babice pod kątem obowiązujących norm hałasu i przestrzegania wytyczonych korytarzy powietrznych.
21. Objęcie ochroną siedlisk bobrów przy Wiśle.
22. Sprawdzenie możliwości uzyskania dotacji na wymienione wyżej cele np. z Fundacji EkoFundusz czy NFOŚiGW.
Wykaz miejsc szczególnie narażonych na powstawanie dzikich wysypisk z powodu nieograniczonego wjazdu samochodów
1. Sąsiedztwo zachodniego przyczółka Mostu gen. Grota-Roweckiego;
2. Okolice ul. Prozy i Farysa, sąsiedztwo bazy SPEC i kładki dla pieszych;
3. Okolice północnego dojazdu do KS Hutnik;
4. Wszystkie drogi odchodzące od ul. Wóycickiego na północ, przez Las Młociński;
5. Podobnie – drogi prowadzące do Lasu Młocińskiego od ul. Estrady, Trenów;
6. Ciąg ulic Encyklopedycznej, Michaliny, Anny Jagiellonki;
7. Wjazdy do Parku Młocińskiego i Lasu Młocińskiego od strony Burakowa;
8. Ulica Księżycowa i jej przedłużenia w obu kierunkach;
9. Wjazdy do lasu z ul. Kampinoskiej;
10. Północne obrzeża osiedla Wrzeciono, dojścia do ul. Pstrowskiego;
11. Przedłużenie ulicy Rodziny Połanieckich;
12. Drogi gruntowe odchodzące od ul. Arkuszowej;
13. Przedłużenie ulicy Papirusów przekraczające wał przeciwpowodziowy;
14. Tereny przyległe do Wisłostrady – obok centrum olimpijskiego, przy wiadukcie nad przedłużeniem ul. Gwiaździstej można wjeżdżać samochodem na aleje spacerowe.
15. Parking przy Wisłostradzie na wysokości cm. Włoskiego.