Śląski RPO 2014-2020 – wszystko na drogi, nic na linie kolejowe

Województwo Śląskie przedstawiło wstępny projekt Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Niestety zawiera on projekty drogowe o wartości 3,5 mld zł i tylko jeden kolejowy (na zakup taboru) o wartości… 270 mln zł. Uwagi można składać do 8 lutego.

3,5 miliarda na budowę dróg, 0 na linie kolejowe

Z treści Priorytetu VI Transport wynika, że ma on być przeznaczony w całości wyłącznie na projekty drogowe. W tej sytuacji takie stwierdzenia jak:

– Priorytet VI odpowiada celowi tematycznemu Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych (str. 96);

– (…) występuje komplementarność działań realizowanych w ramach niniejszego Priorytetu z działaniami wdrażanymi w ramach interwencji Funduszu Spójności w następującym zakresie: (…) rozwój przyjaznych dla środowiska i niskoemisyjnych systemów transportu (str. 96/97)

są szczytem groteski.

W rzeczywistości przeznaczenie 100% środków w Priorytecie VI Transport na infrastrukturę drogową jest zaprzeczeniem zasady zrównoważonego rozwoju i prowadzi do spadku konkurencyjności przyjaznych dla środowiska i niskoemisyjnych środków transportu względem transportu samochodowego.

Potrzebna rewitalizacja linii regionalnych

Aglomeracja Górnośląska już obecnie poprzecinana jest siecią dwujezdniowych dróg wysokich klas, w większości bezkolizyjnych, łączących praktycznie wszystkie duże miasta, podczas gdy infrastruktura kolejowa jest w stanie agonalnym – ze względu na śmierć techniczną zlikwidowano już przewozy pasażerskie na wielu liniach (np. w relacjach Gliwice – Rybnik, Bielsko Biała – Cieszyn, Żywiec – Sucha Beskidzka, Tychy – Oświęcim, Wodzisław – Jastrzębie Zdrój, Jastrzębie Zdrój – Żory – Orzesze, czy ostatnio Wodzisław – Chałupki) i aktualnie grozi to kolejnym liniom (np. do Wisły, do Sławkowa, Zebrzydowice – Cieszyn, Mysłowice – Oświęcim).

Potrzebne jest zarezerwowanie w RPO środków na rewitalizację kolejowych linii regionalnych, gdyż z programu krajowego (POIiŚ 2014-2020), finansowanego głównie z Funduszu Spójności, tak jak w okresie 2007-2013 będą mogły być finansowane jedynie projekty na sieci TEN/T.

W okresie 2007-13 inne województwa potrafiły w swoich RPO przeznaczyć spore środki na rewitalizacje regionalnych linii kolejowych, a spółce PKP PLK udało się zrealizować dobre projekty. Np. województwo warmińsko – mazurskie zarezerwowało 94 mln na połączenie Olsztyn – Szczytno – Szymany, zachodniopomorskie 76 mln zł na linie Wałcz – Ulikowo i Kołobrzeg – Goleniów, pomorskie 187 mln na linie do Helu i do Kościerzyny, wielkopolskie aż 194 mln na linie do Wolsztyna i Wągrowca. Natomiast z RPO województwa śląskiego zrealizowano tylko przystanki SKR w Tychach za kwotę 28 mln zł.

Śląsk bez kolei się udusi

Taka sytuacja nie może być tolerowana w perspektywie 2014-2020. Przypominamy, że na obszarze Aglomeracji Górnośląskiej zanieczyszczenie powietrza np. w zakresie rakotwórczych pyłów PM10 przekracza dopuszczalne poziomy o setki procent, najbardziej w całym kraju. Powoduje to łamanie przez Polskę dyrektywy o czystości powietrza.

Władze Województwa Śląskiego muszą przestać udawać, że coś z tym robią, a zacząć wdrażać realne działania. Przeznaczenie 100% środków w priorytecie VI Transport na projekty drogowe oznacza, że władze województwa raczej zamierzają pogłębiać problem.

W związku z powyższym informujemy, że jeżeli w RPO-WSL na przyjazne środowisku formy transportu, w tym transport kolejowy (infrastruktura i tabor), nie zostanie przeznaczona kwota co najmniej równa kwocie przeznaczonej na drogi, to Stowarzyszenie będzie zmuszone zwrócić się do Komisji Europejskiej o odrzucenie dokumentu w takim kształcie.

Lista projektów kluczowych

Dziwi, że urząd marszałkowski ma problem ze wskazaniem takich projektów w zakresie kolei, skoro dysponuje opracowaniem pt. Studium zapotrzebowania na regionalne kolejowe przewozy pasażerskie w otoczeniu komunikacyjnym sieci kolejowej w województwie śląskim, wykonanym na zlecenie urzędu. W opracowaniu tym dokładnie określono potrzeby w zakresie remontów linii kolejowych.

Mapa proponowanych rewitalizacji linii kolejowych na terenie województwa śląskiego.

Wizualizacja typowego przystanku po przebudowie. Źródło: Studium zapotrzebowania na regionalne kolejowe przewozy pasażerskie w otoczeniu komunikacyjnym sieci kolejowej w województwie śląskim.

Wnioskujemy o włączenie do RPO WSL projektów kolejowych według załączonej tabeli (patrz niżej) przygotowanej na podstawie ww. opracowania.

Weź udział w konsultacjach społecznych

Konsultacje społeczne dokumentu trwają do 8 lutego. Szczegóły tutaj:

rpo.slaskie.pl/?grupa=2&art1=1358253386&art=1323426712&id_m=238

Projekt uwag, jakie zamierza złożyć Zielone Mazowsze:
PDF, 694 kB