Sprawozdanie Rzecznika Niezmotoryzowanych za rok 2006

Organizacje Strażnicze.
Projekt: Społeczny Rzecznik Niezmotoryzowanych.
Sprawozdanie końcowe z realizacji projektu 1.11.2005 – 31.10.2006.

Przebieg realizacji projektu

Projekt przebiegał zgodnie z założonym harmonogramem. Przed rozpoczęciem projektu pod koniec września 2005 roku odbyła się prezentacja wcześniejszych osiągnięć Społecznego Rzecznika Niezmotoryzowanych na warszawskim forum SITK. Wszystkie zaplanowane działania monitoringowe i interwencyjne prowadzone są w sposób ciągły. Otrzymujemy zgłoszenia nowych interwencji w ilości ok. 1-2 miesięcznie. Działa strona internetowa www.rzecznik.zm.org.pl, na której umieszczane są wszystkie informacje nt. działań rzecznika wraz z korespondencją z urzędami.

W grudniu 2005 roku zakończono przygotowanie pierwszego raportu problemowego nt. rozliczenia dotacji przez PKP Przewozy Regionalne, a w styczniu 2006 roku odbyła się jego prezentacja. Kolejny raport nt. inwestycji PKP PLK S.A. jest na ukończeniu.

Do końca grudnia 2005 roku projekt Społeczny Rzecznik Niezmotoryzowanych był dodatkowo dofinansowany ze środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. W okresie listopad-grudzień 2005 koordynatorem projektu był Wojciech Szymalski. Od stycznia koordynatorem jest ponownie Krzysztof Rytel.

W realizacji projektu biorą udział:

– Krzysztof Rytel – Społeczny Rzecznik Niezmotoryzowanych;

– Wojciech Szymalski – pracownik biura Społecznego Rzecznika Niezmotoryzowanych;

– inne osoby zatrudnione w celu przygotowania raportów problemowych, tj. Stanisław Biega, Krzysztof Szymański, Marcin Maciąg

a także inni członkowie oraz wolontariusze stowarzyszenia m.in. Aleksander Buczyński, Marcin Jackowski, Rafał Muszczynko, Melania Żalińska

Działania lokalne

Działania lokalne nastawione na poprawę warunków poruszania się niezmotoryzowanych (pieszych, rowerzystów i pasażerów komunikacji publicznej), zwłaszcza na etapie planowania środków finansowych, projektowania i realizacji inwestycji, eksploatacji systemów transportowych.

Rady techniczne w Zarządzie Dróg Miejskich

Przedstawiciele stowarzyszenia Zielone Mazowsze w okresie trwania projektu zostali zaproszeni i uczestniczyli w 4 radach technicznych w Zarządzie Dróg Miejskich w dniach 3 i 29.11.2005, 6.12.2005 oraz 3.01.2006. Rady były poświęcone łącznie 7 projektom:

– w sprawie projektu drogi rowerowej przy ulicy Modlińskiej;

– w sprawie projektu drogi rowerowej wzdłuż ulicy Broniewskiego,

– w sprawie projektu drogi rowerowej wzdłuż ulicy Marymonckiej,

– w sprawie projektu przebudowy al. KEN na odcinku ul. Płaskowickiej-Kabacka

– w sprawie projektu drogi rowerowej wzdłuż ulicy Gierdziejewskiego, Warszawskiej, Jagiełły

– w sprawie projektu drogi rowerowej na wale przeciwpowodziowym wzdłuż ul. Wał Miedzeszyński;

– w sprawie projektu kładki pieszo-rowerowej nad Trasą Toruńską w przedłużeniu ulicy Św. Wincentego.

W związku z ww. projektami udało się wprowadzić kilka znaczących zmian, tj.

– wskazaliśmy najkorzystniejszy wariant przebiegu drogi rowerowej wzdłuż ulicy Broniewskiego, który nie wymagał zmiany strony ulicy, po której biegnie droga rowerowa,

– wprowadzić bezpieczne zjazdy z drogi rowerowej na jezdnię lokalną w projekcie ulicy Modlińskiej, Broniewskiego i Wał Miedzeszyński,

– wprowadzić dodatkowe przejście dla pieszych w projekcie al. KEN,

– wprowadzić bardziej korzystne wyprofilowanie dróg rowerowych w projektach Modlińskiej, al. KEN, kładki pieszo-rowerowej.

Remont ulicy Marszałkowskiej bez dróg rowerowych.

Kontynuowaliśmy rozpoczęte w lipcu 2005 starania o zmianę organizacji ruchu po remoncie ulicy Marszałkowskiej (na odcinku jednokierunkowym od Pl. Konstytucji do Pl. Unii Lubelskiej) tak, aby możliwe było poruszanie się po jezdni rowerem w obydwie strony. W styczniu wysłaliśmy pisemne ponaglenie na nasz wcześniejszy wniosek o spotkanie w tej sprawie. ZDM odpowiedział na nie jednoznacznie negatywnie, twierdząc, że zmiany nie są już możliwe. Jednak z listu wynika, że we wrześniu 2005, kiedy wysłaliśmy pierwsze pismo w tej sprawie projekt był jeszcze zmieniany, co oznacza, że postawa ZDM wobec naszych postulatów była po prostu lekceważąca. Podczas otwarcia ulicy w maju br. rowerzyści demonstrowali swoje niezadowolenie z negatywnej decyzji miasta odnośnie kontrapasa rowerowego na ulicy Marszałkowskiej. Rzecznik wystosował własną opinię w tej sprawie do mediów z okazji otwarcia ulicy. Obydwa wydarzenia spowodowały, że media jednoznacznie negatywnie wypowiadały się o otwarciu tej ulicy, zwłaszcza krytyczne artykuły pojawiły się w Rzeczpospolitej, także w Gazecie Stołecznej, wypowiedzi rzecznika znalazły się też w Radiu dla Ciebie.

Nielegalne parkowanie przy KS Olimpia na Kole

Sprawa nielegalnego i niekorzystnego dla pieszych parkowania samochodów na drodze rowerowej i chodniku podczas odbywającego się tam w weekendy targu została podjęta z inicjatywy wolontariusza Marcina Jackowskiego. Zostało wystosowane pismo do Straży Miejskiej, która od razu postanowiła podjąć zdecydowane działania. Otrzymaliśmy pismo, że w dniach 4, 11 i 18 grudnia 2005 wystawione będą patrole Straży Miejskiej z holownikami, aby uprzątać nielegalnie i uciążliwe parkujące samochody. Według naszych obserwacji ta obietnica została spełniona. Sprawa zakończyła się więc sukcesem.

Budżet Warszawy na rok 2006

Podczas prac nad budżetem m. st. Warszawy na rok 2006 w listopadzie 2005 podjęliśmy próbę wprowadzenia do budżetu dodatkowych inwestycji rowerowych. W projekcie budżetu było przeznaczone 3 rok z rzędu jedynie 500 tys. złotych na projekty dróg rowerowych – nie było żadnych pieniędzy na realizację, kilku już zaprojektowanych dróg rowerowych. Przed decydującymi głosowaniami w sprawie budżetu podjęliśmy kontakt z przewodniczącym komisji infrastruktury Rady Miasta oraz agitowaliśmy wśród radnych komisji budżetowej za pomocą przygotowanego w tym celu krótkiego materiału. Wysłaliśmy także informację prasową. Mimo tych zabiegów nie udało się wprowadzić nowych dróg rowerowych do budżetu.

Linia na Czyste

W sprawie uruchomienia nowej linii autobusowej w rejon Czystego w ulice Szarych Szeregów, Brylowską, pod północne wejście do Dworca Zachodniego. W ten sposób realizowaliśmy postulaty pracowników położonych w tamtym rejonie firm. Komunikacja autobusowa w tym rejonie poprawiłaby bezpieczeństwo niezmotoryzowanych z uwagi na brak chodników i oświetlenia dróg, którymi poruszali się oni dotychczas na duże odległości od komunikacji miejskiej do pracy. Możliwość uruchomienia nowej linii autobusowej pojawiła się w raz z remontem ulicy Brylowskiej, którą poszerzono zwłaszcza na zakrętach, a także pojawiły się zatoki autobusowe. Dlatego w piśmie do ZTM zwróciliśmy uwagę na możliwość, szybkiego i korzystnego dla pasażerów uruchomienia takiej linii autobusowej, której trasę zaproponowaliśmy w połączeniu z realizacją innego postulatu pasażerów – uruchomienia nowego połączenia autobusowego w poprzek dzielnicy Bielany. Spotkaliśmy się z przychylną odpowiedzią ZTM, dlatego linia została uruchomiona wraz z początkiem 2006 roku i nadano jej numer 197 – łączy Czyste i poprzez Al. Prymasa Tysiąclecia prowadzi w poprzek Bielan do ulicy Gwiaździstej. Jest to kolejny sukces działalności Rzecznika Niezmotoryzowanych w Warszawie.

Przystanki na linii 197

Mimo uruchomienia linii 197, nie w pełni satysfakcjonująco rozwiązano przystanki w ulicach Krzyżanowskiego i Tunelowej. Mianowicie przystanki były dostępne tylko w jednym kierunku (do Dworca Zachodniego), co znacząco ograniczało korzyści płynące z uruchomienia tej linii autobusowej. Dlatego podjęliśmy dalszą interwencję w sprawie uruchomienia dodatkowego przystanku na tej linii w kierunku Gwiaździstej. Nawiązaliśmy korespondencję z Inżynierem Ruchu, który początkowo nie zgadzał się na jakiekolwiek zmiany organizacji ruchu na rzecz uruchomienia nowego przystanku. Jednakże nasze dalsze propozycje i interwencje w Biurze Drogownictwa m.st. Warszawy zaowocowały decyzją Inżyniera o wizji lokalnej z miejscu postulowanego przystanku. Dzięki tej wizji lokalnej, która odbyła się w dniu 27 kwietnia br., na ulicy Krzyżanowskiego zostanie uruchomiony tymczasowy przystanek do czasu zmiany organizacji ruchu w celu przystosowania ulicy Tunelowej do uruchomienia dodatkowego przystanku na linii 197 w kierunku Dworca Zachodniego. Interwencja zakończyła się więc sukcesem.

Ratowanie pociągów na odcinku Czyżew-Małkinia

Nakłoniono jednostki samorządu z terenu powiatu Ostrów Mazowiecka do współpracy w zakresie ratowania przewozów kolejowych na odcinku Czyżew-Małkinia linii magistralnej Warszawa-Białystok. Interwencję rozpoczęto w październiku listem alarmującym w sprawie możliwości zawieszenia tych przewozów od 31 marca 2006r (pociągi oznaczone literą G- kursuje do odwołania w rozkładzie jazdy kolei). W wyniku listu odbyło się spotkanie w tej sprawie dnia 24 listopada 2005 z udziałem Starosty oraz wójtów gmin Małkinia, Boguty-Pianki, Zaręby Kościelne, Szulborze Koty i Rzecznika Niezmotoryzowanych – Wojciecha Szymalskiego. W wyniku spotkania wystosowano wspólny list, poparty przez radę powiatu Ostrów Mazowiecka do Kolei Mazowieckich i Mazowieckiego Urzędu Marszałkowskiego w sprawie nieograniczania komunikacji kolejowej na trasie Czyżew-Małkinia. W liście postulowano zaproponowane w dużej mierze przez Rzecznika rozwiązanie komunikacji kolejowej w tym rejonie, po przez przedłużenie pociągów kursujących na trasie Warszawa-Małkinia. Pociągi na tym odcinku linii kolejowej nie zostały zawieszone z dniem 31 marca 2006 roku.

Ratowanie pociągów na linii kolejowej Siedlce-Siemiatycze

Podobną do poprzedniej inicjatywę, sprowokowaną listem od Rzecznika Niezmotoryzowanych podjęły samorządy powiatów Łosice i Siedlce w sprawie ratowania linii kolejowej Siedlce – Siemiatycze – jednej z najbardziej popularnych spalinowych linii kolejowych w kraju, jednocześnie zapewniającej dojazd do Puszczy Białowieskiej. Najbardziej aktywna na tym terenie jest gmina Platerów, która zorganizowała dwa spotkania w tej sprawie – pierwsze dnia 16 grudnia 2005. Na spotkanie dodatkowo zaproszono przedstawicieli Urzędów Marszałkowskich Podlaskiego i Mazowieckiego oraz przedstawicieli przewoźników: Kolei Mazowieckich i PKP Przewozy Regionalne. Ze strony Rzecznika Niezmotoryzowanych w spotkaniu wziął udział Aleksander Buczyński. Ponieważ na spotkaniu nie pojawili się przedstawiciele Urzędów Marszałkowskich, miało ono charakter jednostronny, nakierowany na dyskredytację tych urzędów jako organizatorów regionalnych przewozów kolejowych. Po spotkaniu protokół został przesłany do zainteresowanych stron, w tym do Urzędów Marszałkowskich z wnioskiem o potraktowanie zawartych postulatów w należyty sposób i zaproszeniem na kolejne spotkanie. Spotkanie to odbyło się 17 stycznia 2006, ale nadal nie pojawiły się na nim osoby z Urzędów Marszałkowskich. Dlatego zainteresowane samorządy przy poparciu Rzecznika wystosowały pismo z prośbą o spotkanie w Urzędzie Marszałkowskim z delegacją samorządową. Pociągi na tej linii kolejowej nie zostały zawieszone z dniem 31 marca 2006 roku.

Ratowanie linii kolejowej Kutno-Płock i przywrócenie ruchu na linii Płock-Sierpc

Na list w sprawie ratowania linii kolejowej Płock-Kutno i ewentualnej reaktywacji przewozów na linii Kutno-Sierpc zareagowały także samorządy powiatu Płockiego i Gostynińskiego. Spotkanie razem z samorządami Płocka i Gostynina, a także przedstawicielami Kolei Mazowieckich i Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego odbyło się 4 stycznia 2006. Spotkanie miało pozytywny wydźwięk, gdyż wszystkie strony zgodziły się, że przewozy na linii Kutno-Płock powinny być utrzymane, a Sierpc-Płock w miarę możliwości wznowione. Co więcej przedstawiciel Kolei Mazowieckich deklarował, że wznowienie przewozów na linii Sierpc-Płock mogłoby się odbyć jeszcze w 2006 roku, kilka miesięcy po wznowieniu kursów na linii Sierpc-Nasielsk, które planowane było na marzec-kwiecień 2006. Utrzymanie przewozów na linii Kutno-Płock zarówno przewoźnik, jak i Urząd Marszałkowski uważali za możliwe na skutek ustaleń z województwem Łódzkim, na którego teren ta linia kolejowa wykracza. Ze strony Rzecznika wziął udział Wojciech Szymalski, który prezentował m.in. możliwy rozkład jazdy dla uruchomienia przewozów jednocześnie na linii Kutno-Sierpc i Sierpc-Nasielsk. Przewozy na linii Kutno-Płock nie zostały zawieszone z dniem 31 marca 2006 roku.

Wznowienie linii Sierpc-Nasiesk

Podjęto się razem z samorządami leżącymi wzdłuż linii kolejowych Nasielsk-Sierpc promocji wśród mieszkańców uruchomienia na tej linii ponownie komunikacji kolejowej. Współpracę rozpoczęto w październiku, kiedy ponownie uruchomienie tych linii zostało oficjalnie zapowiedziane przez władze Kolei Mazowieckich. W ramach tego działania podjęto wstępnie kontakty ze wszystkimi zainteresowanymi samorządami telefonicznie, a następnie pisemnie. Samorządom zaproponowano trzy drogi działania:

– promocję za pomocą plakatów, przy czym nasza organizacja zaprojektuje plakat, a samorząd zapewni środki na jego druk i rozpropagowanie w terenie. Plakat został już zaprojektowany dzięki współpracy z wolontariuszem.

– zakup od Kolei Mazowieckich biletów miesięcznych dla uczniów i/lub innych grup społecznych za tzw: symboliczną złotówkę. Taką formę promocji zaproponował na konferencji prasowej KM były marszałek Województwa Mazowieckiego Bogusław Kowalski. Samorządom zaproponowaliśmy treść listu, który należałoby skierować do KM, aby otrzymać stosowny rabat na kupno biletów.

– organizację we współpracy z lokalną prasą konkursów, w których nagrodami byłyby bilety kolejowe na ww. linie ufundowane przez sponsorów.

Jednocześnie prowadziliśmy w sprawie promocji wstępne rozmowy z Kolejami Mazowieckimi, które zadeklarowały chęć współpracy. Z dotychczasowych rozmów z samorządami wynika, że np. powiat sierpecki zarezerwował już pieniądze na druk plakatów, gmina Joniec deklaruje zakup biletów ze środków pomocy społecznej. W maju i czerwcu akcja zostanie sfinalizowana, bo z dniem 1 czerwca 2006 roku zostaną uruchomione przewozy kolejowej na linii Nasielsk-Sierpc, o którą Rzecznik walczył przez dwa lata.

Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania m.st. Warszawy

W kwietniu i maju br. wyłożono do konsultacji społecznych projekt Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania m.st. Warszawy. W ramach projektu zajęliśmy się konsultacją tego obszernego dokumentu, gdyż jest to kluczowy dokument w zakresie polityki inwestycyjnej miasta na przyszłe kilkanaście lat. A zawierał on niekorzystne zapisy dotyczące m.in. budowy obwodnic Warszawy, rozwiązań komunikacyjnych w zakresie dróg dojazdowych do Śródmieścia, komunikacji publicznej i dróg rowerowych. Projekt w szczątkowym zakresie regulował także sprawy rozwoju komunikacji kolejowej w Warszawie (Szybkiej Kolei Miejskiej) oraz tramwajowej. Rzecznik zabrał w tych sprawach głos w dyskusji publicznej, która obyła się 21 kwietnia w Pałacu Kultury. Złożyliśmy ok. 50 wniosków do studium które obecnie podlegają rozpatrywaniu. Rzecznik uczestniczył też 25 maja we wspólnym posiedzeniu komisji Infrastruktury oraz Ochrony Środowiska Rady Warszawy, poświęconym uwagom społeczeństwa do studium, dotyczącym transportu.

Plan zagospodarowania okolic Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie

W listopadzie do zaopiniowania przez mieszkańców Warszawy został wyłożony projekt planu zagospodarowania okolic Pałacu Kultury i Nauki. Zajęliśmy się zaopiniowaniem tego projektu, gdyż mimo iż zawierał pewne pozytywne dla pieszych i rowerzystów rozwiązania, nadal był pod tym względem niekompletny, np. drogi rowerowe były w sposób niekorzystny wytrasowane oraz brakowało drogi rowerowej w ulicy Emilii Plater, w zbyt małym zakresie zastosowano uspokojenie ruchu w ulicach sąsiadujących z PKiN, nadal miały funkcjonować przejścia podziemne. Zgłosiliśmy wnioski pisemne do planu, których los śledziliśmy następnie podczas głosowania Rady Warszawy w komisjach oraz na sesji w lutym br. Niestety sposób procedowania nad wnioskami oraz nieprzychylność radnych nie doprowadziła do uwzględnienia naszych wniosków. Ponieważ sposób rozpatrzenia uwag był kontrowersyjny poszukujemy obecnie uzasadnienia prawnego do odwołania się od decyzji Rady Miasta.

Sygnalizacja świetlna na przyciski dla pieszych

Kontynuowaliśmy wcześniej rozpoczętą korespondencję w sprawie sygnalizacji wzbudzanej na przycisk dla pieszego, gdyż ZDM nie zmienił sposoby realizacji sygnalizacji świetlnej akomodacyjnej na skrzyżowaniach. Czekamy na odpowiedź na kolejne pismo w tej sprawie wystosowane z początkiem marca br.

Pas tramwajowo-autobusowy na Moście Śląsko-Dąbrowskim

Rozpoczęliśmy nową długofalową interwencję w sprawie uruchomienia wyłącznego pasa dla ruchu tramwajów i autobusów na Moście Śląsko-Dąbrowskim. Projekt utworzenia takiego pasa pojawił się już ponad 5 lat temu, ale to tej pory władze miasta nie zrealizowały tego pomysłu. Podjęliśmy korespondencję w celu przekonania kolejnych urzędników miejskich do tego pomysłu – przede wszytskim miejskiego Inżyniera Ruchu. Jednakże bez większych rezultatów. Złożyliśmy także wniosek o wpisanie tego pasa do Studium Zagospodarowania m.st. Warszawy. Dopiero pod koniec grudnia nowy dyrektor ZTM zapowiedział szybkie wyznaczenie bus-pasa.

Budowa dodatkowych stacji I linii metra

W marcu w prasie pojawiły się informacje o planach miasta dotyczących budowy dodatkowych przystanków na I linii metra, tj. Plac Konstytucji i Muranów. Zaniepokojenie wzbudziła informacja, że w momencie budowy tych przystanków funkcjonowanie metra może zostać czasowo zawieszone lub skrócone do stacji Politechnika. W tej sprawie Rzecznik podjął działania dwutorowo – przekazując informację prasową oraz wystosowując pismo do władz warszawskiego metra z informacją, że powinny być zastosowane do budowy technologie i sposób organizacji robót nie ograniczający możliwości pracy metra – wskazując takie możliwości. Odpowiedź na pismo jest obiecująca i pozwala mieć nadzieje na spełnienie tych postulatów na kolejnych etapach przygotowania projektu. Jednocześnie złożono odpowiednie wnioski do postępowania o wydanie decyzji lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Organizacja ruchu w rejonie Lasu Bielańkiego

To problem złożony z wielu działań w powiązanych ze sobą sprawach, wynikających z rosnącej presji motoryzacyjnej na rezerwat przyrody Las Bielański, w tym w wyniku ciągłej rozbudowy Uniwersytetu Stefana Wyszyńskiego. W pierwszej fazie rozpoczętej jeszcze w 2005 r. działania stowarzyszenia były nakierowane na ograniczenie parkowania wzdłuż ul. Dewajtis, gdzie w niedziele dosłownie setki samochodów parkowało w obszarze rezerwatu przyrody. W związku z tym stowarzyszenie występowało do Rady Dzielnicy Bielany, Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody. Ukazały się też liczne notatki w prasie. W efekcie odbyło się posiedzenie Komisji Architektury i Ochrony Środowiska z udziałem wszystkich zainteresowanych stron. W jego efekcie wkrótce wprowadzono nową organizację ruchu – wprowadzającą zakaz zatrzymywania się na ul. Dewajtis, a straż miejska przeprowadzała interwencje. Równolegle zajmowano się innym problemem: działaniami Uniwersytetu w sprawie doprowadzenia linii autobusowej ul. Dewajtis do uniwersytetu. Stowarzyszenie stało na stanowisku, że ruch kołowy przez rezerwat powinien być ograniczony, a dojazd autobusowy może, i powinien, być zorganizowany wzdłuż Wisłostrady. Na posiedzeniu komisji Wojew. Konserwator przyrody poinformował, że negatywnie ustosunkował się do projektu dostosowania ul. Dewajtis do ruchu autobusowego. Radni podjęli decyzję o wybudowaniu dodatkowych miejsc parkingowych przy ul. Marymonckiej, oraz o budowie zjazdów z Wisłostrady do uniwersytetu w ramach zaplanowanej modernizacji estakad Wisłostrady. Stowarzyszenie konsultuje kolejne wersje projektu tych inwestycji. Trzecim problemem jest ruch rowerowy wzdłuż Wisłostrady. ZDM zaplanował zamknięcie drogi rowerowej na czas modernizacji estakad (2 lata). W tej sprawie odbyło się wiele rozmó telefonicznych z urzędnikami ZDM, spotkanie z mediami i Pełnomocnikiem prezydenta ds. ruchu rowerowego (ukazały się po nim notatki w Rzeczpospolitej i ..), spotkanie w ZDM. Sprawa będzie dalej monitorowana.

Wystąpienie w sprawie degradacji linii przyspieszonych

W wyniku zgłoszenia mieszkańca Rzecznik skierował wystąpienie do Zarządu Transportu Miejskiego w sprawie postępującej degradacji linii przyspieszonych w Warszawie – w wyniku systematycznego dodawania nowych przystanków na wnioski pasażerów. W efekcie czas jazdy liniami przyspieszonymi stale się wydłuża. Najbardziej denerwujące są przykłady, gdy przystanki są dodawane na liniach przyspieszonych, które są zdublowane liniami zwykłymi (np. 26, 512 i 127). Rzecznik zgłosił do ZTM propozycję likwidacji kilkudziesięciu przystanków na tych liniach, zidentyfikowanych przez członków stowarzyszenia. ZTM odpowiedział, że jest to trudny problem, gdyż kierowane są sprzeczne wystąpienia – z jednej strony za zatrzymywaniem autobusów na kolejnych przystankach, z drugiej strony `rzeciw degradacji linii. Obiecano, że na początku przyszłego roku będzie ogłoszony przetarg na wykonanie nowej marszrutyzacji linii. Obecnie doszło do współpracy z nowym dyrektorem ZTM i nowym pracownikiem zajmującym się przebiegiem linii, która jest obiecująca i temat będzie jeszcze przedmiotem analiz.

Przeciwdziałanie podniesieniu prędkości na ulicach Warszawy

Na początku września, prawdopodobnie w związku ze zbliżającymi się wyborami, komisarz miasta wspólnie z drogówką zaproponował podniesienie dopuszczalnych prędkości na kilkudziesięciu głównych ulicach w mieście. Były to nie tylko ulice na trasach bezkolizyjnych, ale także ulice w centrum, jak np. al. Jana Pawła II. Wykonane przez stowarzyszenie porównanie propozycji z listą niebezpiecznych miejsc z lat ubiegłych, wykazało wiele miejsc wspólnych. W związku z tym, po konsultacjach ze specjalistą od bezpieczeństwa ruchu drogowego z Instytutu Transportu Samochodowego, podjęto zdecydowane działania przeciwko pomysłowi. Opracowano stanowisko w tej sprawie, wystosowano apel do komisarza miasta, wysłano informację prasową do mediów. Nie spotkała się ona z ich większym zainteresowaniem, z wyjątkiem Dziennika, który zrobił z niej główny artykuł części stołecznej w wydaniu z dnia 2.10.06. Temat był eksploatowany przez K. Marcinkiewicza podczas spotkań wyborczych. Ostatecznie miejski Inżynier Ruchu przychylił się do jedynie kilku propozycji podniesienia prędkości – wyłącznie na trasach bezkolizyjnych, jak Wisłostrada, Trasa Siekierkowska.

Słupki w ul. Batorego

Rzecznik wystąpił do ZDM, w związku z tarasowaniem przez parkujące samochody chodników ul. Batorego w rejonie klubu Stodoła i wydeptywania trawnika przez pieszych, o ustawienie słupków. ZDM potwierdził występowanie zjawiska, ale przekazał sprawę do straży miejskiej. W związku z tym Rzecznik ponownie wystąpił o zamontowanie słupków. Oczekujemy na odpowiedź ZDM-u.

Powołanie Pełnomocnika Prezydenta ds. ruchu rowerowego i otwarcie pierwszego kontrapasa rowerowego

9.09.06 prawdopodobnie w związku ze zbliżającymi się wyborami nowy komisarz miasta, K. Marcinkiewicz zorganizował spotkanie z członkami stowarzyszenia na temat potrzeb rowerzystów. Na spotkaniu przedstawiliśmy stałe, systemowe postulaty: powołanie pełnomocnika prezydenta miasta ds. ruchu rowerowego wraz z zespołem zadaniowym, uchwalenie standardów technicznych dróg rowerowych, a także propozycje działań, które mogą być zrealizowane do zakończenia kadencji. W efekcie spotkania wkrótce został powołany Pełnomocnik – Stanisław Plewako (dotychczas pracownik miejskiego Biura Drogownictwa i Komunikacji). Jednym z jego głównych dokonań do końca roku było utworzenie pierwszego w mieście kontrapasa dla rowerzystów na ul. Dynasy – dla ruchu rowerzystów ul. jednokierunkową „pod prąd”. Dotychczas, mimo częstych wystąpień stowarzyszenia, nigdy do tego nie doszło z powodu sprzeciwów miejskiego Inżyniera Ruchu, który twierdzi, że polskie przepisy nie umożliwiają takiej organizacji (mimo, że istniej takie przykłady w Gdańsku i Krakowie).

Konsultacje budowy al. Rzeczpospolitej

Z powodu planów zgłoszenia budowy al. Rzeczpospolitej (przedłużenie al. Sobieskiego w kierunku Świątyni Opatrzności Bożej) do funduszy unijnych ZDM zorganizował 19.10.06 spotkanie konsultacyjne dot. inwestycji. W ramach inwestycji zaprojektowano drogi rowerowe – dość przyzwoicie, gdyż projekt był już konsultowany ze stowarzyszeniem. W wystąpieniach w czasie dyskusji, rzecznik oponował przeciw zgłaszanym przez uczestników pomysłom budowy estakady nad al. Wilanowską. Zwrócił się też o zastosowanie rozwiązań sprzyjających przestrzeganiu ograniczenia prędkości do 50 km/h, w tym poprzez odpowiednie sterowanie sygnalizacją i  zainstalowanie fotoradarów, a także przeciw przyciskom dla pieszych. W wystąpieniu pisemnym powtórzono te same wnioski.

Monitorowanie funkcjonowania publicznych przedsiębiorstw kolejowych

Interwencja w sprawie zgłaszania zmian w rozkładzie jazdy na rok 2005/6 przez samorządy wojewódzkie

Dzięki naszej działalności wspólnie z Urzędem Marszałkowskim w Opolu dowiedzieliśmy się o niekorzystnym, monopolistycznym działaniu spółki PKP Przewozy Regionalne. Działanie to polegało na uniemożliwieniu organizatorom regionalnym przewozów kolejowych – samorządom złożenia poprawek, które weszłyby w życie 1 lutego 2006. PKP PR zażądało bowiem, aby propozycje zmian zostały mu przedstawione najpóźniej do 25 listopada 2005, czyli na dwa tygodnie prze wejście w życie rozkładu jazdy. Tymczasem istotą składania poprawek jest korekta już funkcjonującego rozkładu jazdy. Dlatego złożyliśmy doniesienie w tej sprawie do Urzędu Transportu Kolejowego. Urząd upomniał PKP PR i spółka umożliwiła samorządom złożenie wniosków o zmiany w późniejszym terminie. Jednakże mimo tego, jak się dowiedzieliśmy PKP PR nie uwzględniło tych wniosków składając karty zamówień na pociągi w PKP PLK. Jest zatem sukces projektu, ale tylko połowiczny i oznacza konieczność dalszego monitorowania działań spółki związanych z rozkładem jazdy.

Raport o działalności PKP Przewozy Regionalne

Przygotowano raport nt. Działań PKP PR w zakresie rozliczeń z samorządami, którego promocję zaplanowano na styczeń 2006 – konferencja prasowa odbyła się 26 stycznia 2006. Przygotowaniem raportu zajął się Stanisław Biega. Przygotowanie raportu wymagało jednak zaangażowania także innych pracowników stowarzyszenia. W ramach przygotowywania raportu gromadziliśmy materiały publikowane przez PKP PR nt. ich działalności, np. informacje prasowe, raporty z działalności, prezentacje z konferencji etc. W celu pozyskiwania dodatkowych danych kontaktowaliśmy się także z Urzędami Marszałkowskimi. Rezultatem akcji jest raport, który zaprezentowaliśmy 26 stycznia 2006 roku na konferencji prasowej z udziałem ok. 20 dziennikarzy. Raport został w dniu konferencji złożony do NIK z wnioskiem o kontrolę spółki PKP PR. NIK przychylnie odniósł się do wniosku i naszych materiałów (zapowiedziano przeprowadzenie kontroli w III kwartale br.). Na konferencji prasowej, zawiadomiona przez jednego z dziennikarzy zjawiła się Pani Genowefa Ładniak, pełnomocnik zarządu PKP PR w województwach Dolnośląskim, Opolskim i Śląskim. Podczas konferencji wyrażała się się krytycznie nt. naszego raportu, a w kilka dni po niej złożyła doniesienie do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez nasze stowarzyszenie w związku z danymi zawartymi w raporcie. Nasze stowarzyszenie złożyło z kolei zawiadomienie do prokuratury na PKP PR w związku z wywiadem z Panią Genowefą Ładniak w gazecie Kurier PKP, w którym oczerniała nasze działania. Obecnie obydwa wnioski są rozważane przez prokuraturę. Nasz monitoring rozliczeń pomiędzy PKP PR i samorządami trwa, mimo zakończenia prac nad raportem. Z uwagi na skomplikowaną problematykę oddźwięk medialny nie był wystarczająco duży. Po konferencji artykuły napisały dwie redakcje regionalne (m.in. wielkopolska Gazeta Wyborcza), dwukrotnie nasz przedstawiciel gościł w TV Biznes, ukazał się też wspomniany kilkustronicowy artykuł w PKP Kurierze pod znamiennym tytułem „Spotkają się w sądzie”. Ostatnio raportem zainteresował się Dziennik.

Raport nt. efektywności modernizacji linii kolejowych

Od grudnia 2005 przygotowywany był raport nt. inwestycji PKP PLK S.A. w zakresie modernizacji linii kolejowych. Wyszukanie pełnych informacji nt. działań PKP PLK S.A. w tym zakresie pozwalających na ich rzetelną ocenę było bardzo pracochłonne, dlatego przygotowaniem raportu zajmowały się trzy osoby: Stanisław Biega, Krzysztof Szymański oraz Marcin Maciąg. Raport dokonał nowatorskiej w skali kraju oceny poszczególnych inwestycji przy użyciu specjalnie skonstruowanego wskaźnika efektywności. Ostatecznie raport został zaprezentowany na konferencji prasowej w sierpniu br. Efektem konferencji był duży artykuł w Dzienniku – na pierwszej stronie działu Ekonomia, materiał w Biznes Wydarzeniach w Polsacie, oraz kilka wypowiedzi w stacjach radiowych.

Udostępnianie informacji publicznych przez PKP Przewozy Regionalne

Od stycznia próbujemy na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej uzyskać szereg informacji od spółki PKP Przewozy Regionalne – między innymi nt. wykorzystania szynobusów posiadanych przez Urzędy Marszałkowskie, a użyczonych spółce PKP Przewozy Regionalne w celu prowadzenia usług przewozów regionalnych. Szczególnie interesują nas losy dwóch szynobusów, które w wyniku awarii są niewykorzystywane przez PKP Przewozy Regionalne już od ponad pół roku. Chodzi o szynobus kursujący wcześniej na linii Jelenia Góra-Lwówek Śląski i drugi będący w posiadaniu Opolskiego Zakładu Przewozów Regionalnych. Zarówno Opolski, jak i Dolnośląski ZPR odmówiły udostępnienia informacji nt. wykorzystywania tych szynobusów, niezależnie od ich zakresu. Pisma skierowane do Centrali PKP PR spotkały się z taką samą odmową, którą spółka uzasadnia tajemnicą przedsiębiorcy. Osobno wystąpiliśmy do centrali spółki o podanie kosztów prowadzenia pociągów różnymi rodzajami taboru. Jeszcze jedno wystąpienie dotyczyło kalkulacji oszczędności dla spółki w wyniku zlikwidowania 96 pociągów od 1 kwietnia. Prezes spółki – Jan Tereszczuk wydał decyzję odmawiającą udzielenia informacji, argumentując, że PKP Przewozy Regionalne nie są firmą państwową lecz spółką prawa handlowego i nie dysponują majątkiem publicznym (mimo, że 100% akcji należy do skarbu państwa albo bezpośrednio, albo poprzez spółkę PKP SA, która również jest w całości państwowa). Zgodnie z trybem przewidzianym w ustawie od obu decyzji odmownych złożono odwołanie do osób które je wydały i uzyskano podtrzymanie wcześniejszych stanowisk. W związku z tym sprawy przekazano prawnikowi, który przygotowuje pisma procesowe. Planowane jest skierowanie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, a w przypadku decyzji powołującej się na tajemnicę przedsiębiorstwa pozwu do sądu powszechnego. Rozważane jest również skierowanie sprawy do prokuratury w związku z przepisami karnymi za bezzasadne nieudostępnianie informacji publicznych.

Badania na Dolnym Śląsku

W związku z nadejściem terminu 31 marca – zawieszenia przez PKP Przewozy Regionalne pociągów, które spółka oznaczyła w rozkładzie jazdy jako kursujące do odwołania, przeprowadziliśmy własne badania frekwencji w wybranych pociągach. Były to cztery pociągi kursujące w województwie dolnośląskim na linii Wrocław-Leszno. Przed badaniami udało nam się uzyskać od Dolnośląskiego Urzędu Marszałkowskiego informacje o danych dot. frekwencji w tych pociągach – przedstawionych przez przewoźnika. Badania przeprowadziliśmy w ostatnim tygodniu marca i wykazały one rażącą niezgodność wyników PKP z rzeczywistością. W tej sprawie została rozesłana informacja prasowa, nawiązano kontakt telefoniczny z najważniejszymi mediami regionalnymi. Ukazało się kilka artykułów, oraz obszerna relacja w programie regionalnym TVP3. Dzięki naszej interwencji nie wszystkie pociągi przewidziane do likwidacji w województwie dolnośląskim zostały odwołane, w tym nie te, w których prowadziliśmy badania. Na początku maja stowarzyszenie przeprowadziło też pełne badania wszystkich pociągów na odcinku Wrocław – Oborniki, na zlecenie miasta Oborniki Śląskie, którego radni są bardzo zaniepokojeni zapowiedziami likwidacji następnych pociągów.

Propozycja przejęcia części taboru PKP PR przez Ministerstwo Transportu

Latem br. rzecznik wystąpił do wiceministra transportu, Bogusława Kowalskiego z propozycją przejęcia części taboru PKP PR – nie wykorzystywanego przez tego przewoźnika w związku ze z roku na rok ograniczanymi przewozami, przez Ministerstwo Transportu, celem wydzierżawienia w drodze przetargu innym przedsiębiorstwom, które chciałyby prowadzić przewozy. Takie posunięcie stworzyłoby rynek przewozów pasażerskich i konkurencję, do czego główną barierą są wysokie koszty pozyskania taboru. O skierowaniu pisma powiadomiono media na specjalnej konferencji w dniu 10.07.06, czego efektem były artykuły w Gazecie Prawnej, Rynku Kolejowym, a także materiały w Biznes Wydarzeniach Polsatu i TV Biznes.

Raport n/t wykorzystania autobusów szynowych

Ostatni raport został poświęcony efektywności wykorzystania nowego taboru kolejowego w Polsce. Ponieważ nowy tabor daje dużo lepszy komfort jazdy podróżnym, a w przypadku szynobusów, także znaczne oszczędności finansowe, powinien być maksymalnie wykorzystywany. Niestety, pomimo, ze każdy pojazd mógłby wykonywać dzinnie nawet ponad 700 km – jak jeden z szynobusów w woj., opolskim, są przykłady, kiedy wykonuje jedynie 2 kursy dziennie – na ok. 150 km. W raporcie porównano wykorzystanie szynobusów w poszczególnych województwach, tworząc rodzaj rankingu. Poszczególne województwa uszeregowano pod względem średniego dziennego obiegu szynobusów (od ponad 600 km do poniżej 400) oraz liczby godzin w ruchu dziennie przeciętnego pojazdu (od ponad 14 godzin, do ledwie 4). Raport zaprezentowany na konferencji prasowej uzyskał spory oddźwięk w mediach: artykuły w Gazecie Stołecznej i Dzienniku, wypowiedzi w Radiu dla Ciebie.

Zawyżanie opłat za przewozy przez PKP SA

W trakcie wykonywania projektu zorientowaliśmy się, że PKP stosuje proceder, który prowadzi do wyłudzania od pasażerów nienależnych opłat za przejazdy. Otóż odległości podane w Wykazie Odległości Taryfowych, a za nim w sieciowym rozkładzie jazdy i komputerowych systemach sprzedaży biletów w wielu przypadkach są zawyżone (nie zgadzają się z faktycznymi długościami odcinków linii). Znamy kilkanaście takich przykładów, m.in:

1. Warszawa Wschodnia – Warszawa Zachodnia: wg WOT 9 km, w rzeczywistości 7,349 km;

2. Częstochowa – Częstochowa Stradom: wg WOT 5 km, w rzeczywistości 2,7 km

3. Kędzierzyn Koźle – Opole: wg WOT 43 km, w rzeczywistości 41,7 km;

4. Rzeszów – Jasło: wg WOT 71 km, w rzeczywistości poniżej 70 km;

5. Opole Główne – Opole Wschodnie: wg WOT 6 km, w rzeczywistości poniżej 4 km;

6. Oborniki – Osoła: wg WOT 6 km, w rzeczywistości 4,8 km;

Tak ustalone odległości taryfowe powodują, że bezprawnie pobierane są od pasażerów zawyżone opłaty na dużą skalę, tym większą, że zawyżenie odległości na wymienionych odcinkach powoduje ich zawyżenie we wszystkich relacjach zawierających dany odcinek. W przypadku odcinka Warszawa Wsch. – Warszawa Zach. Powoduje to, że zawyżone mogą być odległości na praktycznie wszystkich relacjach rozpoczynających się lub kończących w Warszawie. Warto podkreślić, że w wielu z powyższych przykładów zawyżenie powoduje przekroczenie progu od którego wzrasta cena biletu. Co ciekawe, w ani jednym przypadku odległości taryfowe nie są zaniżone, we wszystkich są zawyżone.

W związku z powyższym, mając na uwadze z pewnością bardzo poważne konsekwencje jakie będzie miało ujawnienie tego faktu, Rzecznik postarał się przed podjęciem działań przewidzianych prawem, podjąć rozmowy w tej sprawie z władzami PKP. W drugiej połowie marca wysłano do prezesa PKP SA Andrzeja Wacha (zgodnie z prośbą jego samego, wyrażoną podczas rozmowy na konferencji w Katowicach, żeby wszelkie wątpliwości najpierw zgłaszać do niego) pismo pocztą i faksem z prośbą o pilne spotkanie (także w sprawie zawieszanych od 1 kwietnia pociągów i poziomu propozycji PLK do regionalnych programów operacyjnych). Niestety, mimo wielokrotnych telefonów nie udało się umówić spotkania z żadnym z członków zarządu. W związku z tym pod koniec kwietnia wystosowano pismo tylko w sprawie odległości taryfowych z prośbą o wyjaśnienie w terminie 14 dni. Po bezskutecznym upływie terminu (pod koniec maja nadeszło pismo z informacją o wyjaśnianiu sprawy), 24 maja skierowano wniosek do prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o wszczęcie postępowania w sprawie praktyki naruszania zbiorowych interesów konsumentów.

Zgodnie z informacjami uzyskanymi telefonicznie od urzędników UOKiK, urząd zainteresował się sprawą i poprosił o wyjaśnienia Ministerstwo Transportu,

Jak nieoficjalnie poinformowali pracownicy Rzecznika Prawa Pasażera – biura wewnętrznego PKP S.A., prowadzą oni działania w tej sprawie (w wyniku pisma do prezesa Wacha). Po przeanalizowaniu wystąpienia doszli do wniosku, że jest ono zasadne. Trwają prace nad korektą odległości, które jednak są bardzo pracochłonne.

Monitorowanie działań władz centralnych w zakresie funduszy i uregulowań prawnych dla transportu publicznego

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko

Rzecznik wziął udział w konsultacjach Narodowego Planu Rozwoju 2007-2013, a konkretnie Sektorowego Planu Operacyjnego – „Transport drogowy i konkurencyjność transportu”, który następnie zmienił zakres i nazwę na „Infrastruktura i środowisko”. W ramach tych konsultacji dnia 15 listopada 2005 odbyła się konferencja w Ministerstwie Transportu i Budownictwa nt. obydwu programów operacyjnych. Przedstawicielem rzecznika na konferencji był Stanisław Biega. Dużo miejsca na konferencji poświęcono projektom kolejowym. Nasz przedstawiciel zabierał głos w konferencji w sprawie zwiększenia efektywności wydawania pieniędzy w NPR na kolej. Dotychczasowa praktyka PKP PLK S.A. przeznaczania pieniędzy na inwestycje powodowała, że przeznaczano dużo pieniędzy na duże modernizacje, często nie przynoszące znacznej poprawy czasu jazdy pociągów, czy omijające linie kolejowej, które obsługują dużo pociągów, zwłaszcza pasażerskich, ale nie są w ogóle ujęte w planach modernizacji, np. Katowice-Kraków. Praktykę tę potwierdzały wypowiedzi prezesów PKP PLK S.A. na innych konferencjach, w których wzięliśmy udział w ramach projektu, np. nt. linii kolejowych dużych prędkości w Polsce. Nasz przedstawiciel wypowiadając się w tej kwestii wywołał spore poruszenie.

Podobne problemy Rzecznik poruszył na konferencji konsultacyjnej fundusze na transport na lata 2007-13, jaka odbyła się 8.09.06, a także na poprzedzającej ją konferencji prasowej. Stowarzyszenie uczestniczyło też w przygotowaniu stanowiska organizacji ekologicznych w sprawie PO Infrastruktura i Środowisko. Rzecznik uczestniczył też 11.10.06 w badaniu focusowym w branży kolejowej, wykonywanym w ramach oceny „ex ante” Programu. Konkluzje z badania były w dużej części zbieżne z opiniami i stanowiskami Rzecznika.

Wreszcie, kiedy została ogłoszona lista indykatywna inwestycji priorytetowych do PO IiŚ, stowarzyszenie przygotowało Raport nr 4/2006, w którym poddano analizie pod kątem efektywności projekty z listy, oraz zaproponowano zmiany. Raport był pisany w niezwykle szybkim tempie, gdyż listę inwestycji ogłoszono bardzo późno, a 10.10 była zaplanowana konferencja konsultacyjna Programu Operacyjnego. Rzecznikowi udało się namówić urzędników Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, aby dyskusję w czasie konferencji otworzyć krótką prezentacją rzecznika, opartą na wynikach raportu. Prezentacja została bardzo dobrze przyjęta, otrzymała duże brawa, wystąpienie w dalszej części dyskusji poparł m.in. prof. Suchorzewski i inni dyskutanci. W słowie końcowym wiceminister Jerzy Kwieciński podziękował za raport, powiedział, że to jest ten typ wystąpień, który jest potrzebny – ze wskazywaniem przesunięć finansowych, również wicemnister Barbara Kondrat chwaliła za dążenie do dialogu.

Już na konferencji konsultacyjnej skontaktowali się pracownicy Ministerstwa Transportu, prosząc o przesłanie materiałów i wyrażając zadowolenie z niezależnego źródła informacji. Natomiast głównym pokłosiem działań było zaproszenie na spotkanie z wiceministrem Jerzym Kwiecińskim, do którego doszło 24.10.06. Spotkanie trwało 3 godziny. Minister poinformował, że projekt programu operacyjnego po zakończonych konsultacjach zostanie przesłany do uzgodnienia Komisji Europejskiej, natomiast lista indykatywna nie będzie uzgadniana przez Komisję. Po uzgodnieniu programu, odbędą się w kraju dalsze konsultacje – samej listy indykatywnej. Na tym etapie minister prosie o dalszą aktywność i pomoc w doskonaleniu Programu. W dalszej części spotkania przedstawiliśmy ministrowi w szczegółach nasze stanowisko, zostały omówione po kolei wszystkie inwestycje – te planowane przez PLK, zarówno oceniane pozytywnie, jak i negatywnie, oraz proponowane przez Rzecznika projekty zamienne. Odnosimy wrażenie, że nasze opinie będą miały duży wpływ na ostateczne wykorzystanie funduszy na inwestycje kolejowe w okresie 2007-13.

Strategia dla transportu kolejowego do roku 2009

W kwietniu kolejowa prasa branżowa coraz szerzej informowała o prowadzonych konsultacjach ministra Mirosława Chaberka ze środowiskiem kolejarskim „Strategii dla transportu kolejowego do 2009 roku”. Niestety konsultacje te były na tyle zamknięte dla środowisk z zewnątrz, że trudno było nam zdobyć projekt wspomnianej strategii. Musieliśmy w tej sprawie interweniować w kancelarii samego wiceministra. Do otrzymanego projektu napisaliśmy własną opinię – samą strategię uznaliśmy w niej za pozytywny objaw polityki rządu, zwłaszcza, że zawierał stosunkowo dobre rozwiązania. Zgłosiliśmy jednak kilka ważnych poprawek – między innymi w sprawie przyspieszenia procesu usamorządowienia kolei, a także umożliwienia tworzenia spółek samorządowo-kolejowych w ramach poszczególnych województw, a nie tylko proponowanych w projekcie Kompanii – obejmujących po kilka województw, co byłoby bardzo trudne i czasochłonne. Opinię przesłaliśmy do wiceministra. Naszą opinię poparła wsytosowując bliźniacze stanowisko Kolacja Lanckorońska na rzecz zrównoważonego transportu. Niestety Strategia do dziś nie została uchwalona.

Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej

W celu monitoringu przeznaczania środków z Unii Europejskiej na transport publiczny Rzecznik zainteresował się projektem Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej. Okazało się, że PO nie zawiera żadnych środków przeznaczonych na transport kolejowy, mimo iż zawiera ponad 1 mld złotych na rozwój dróg kołowych w ramach priorytetu Rozwój dróg wojewódzkich. Dlatego w tej sprawie Rzecznik wziął udział w regionalnej konferencji konsultacyjnej Program Operacyjny Rozwoju Polski Wschodniej w Lublinie na początku marca, gdzie wypowiedział się dość ostro, także na temat sposobu konsultowania dokumentu. W maju Rzecznik złożył wniosek w ramach konsultacji programu, postulujący wprowadzenie inwestycji kolejowych do tego programu. Ten sam wniosek został przyjęty przez organizacje członkowskie Koalicji Lanckorońskiej jako własne stanowisko i w połowie maja skierowany do Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Jednocześnie Rzecznik poinformował o sprawie posłów działających na rzecz kolei, samorządy z terenów, które mogłyby zyskać na projektach rewitalizacji kolei oraz największe spółki kolejowe i poprosił o podjęcie przez nich własnych działań. Otrzymaliśmy telefon z poparciem od byłego posła Janusza Piechocińskiego (obecnie Zespół Doradców Gospodarczych TOR). Nasze wystąpienie poparło także kilka samorządów z terenu objętego Programem: Zamość, Ustrzyki Dolne, Mikołajki, samorząd województwa lubelskiego. Niestety w kolejnych pismach Ministerstwo Rozwoju Regionalnego nie zmieniło swojego stanowiska. Również w trakcie konferencji konsultacyjnej prognozy oddziaływania na środowisko Programu Operacyjnego nie udało się przekonać do stworzenia działania dotyczącego kolei – mimo, że sami autorzy prognozy zawarli taką propozycję. Niestety wydaje się, że kolej w Polsce Wschodniej pełni już tak marginalną rolę, że samorządowcy z tych terenów nie rozumieją potrzeby jej wsparcia.

Raport n/t projektu rehabilitacji linii kolejowych

PKP PLK przygotowuje projekt rehabilitacji linii kolejowych – tzw. wąskich gardeł, który przewiduje realizację 33 zadań remontowych na sumę ok. 150 mln zł. Jak rzecznik dowiedział się na Komitecie Monitorującym Sektorowy Program Operacyjny Transport, którego jest członkiem, projekt ma być zgłoszony do finansowania w ramach SPOT. Wiceminister transportu Barbara Kondrat zapowiedziała w czerwcu posiedzenie komitetu w sprawie projektów kolejowych i zmian w uzupełnieniu Programu, związanych z umożliwieniem wydania do końca roku alokacji z 2004 r. – m.in poprzez dopuszczeniem projektu rehabilitacji linii kolejowych (w sprawie projektów drogowych będzie następne posiedzenie). W sprawie projektu przygotowaliśmy raport. Niestety na 33 zadania tylko 3 przewidują uzyskanie znacznego skrócenia czasu jazdy. Pozostałe zadania praktycznie nie przynoszą jakiegokolwiek efektu w postaci skrócenia czasu jazdy dla pociągów pasażerskich. Większość z nich (23) w ogóle nie spełnia kryteriów wyznaczonych w projekcie oraz w sektorowym programie operacyjnym dla działania 1.1 – gdyż nie dotyczą linii w aglomeracjach bądź między aglomeracjami i/lub nie zapewniają znacznego skrócenia czasu jazdy.
Raport został dostarczony pani wiceminister Barbarze Kondrat, z którą Rzecznik nawiązał osobisty kontakt podczas posiedzenia Komitetu Monitorującego oraz panu Krzysztofowi Rodziewiczowi, zajmującemu się w ministerstwie tym projektem. Ostatecznie projekt nie uzyskał współfinansowania w ramach SPOT, a niewykorzystana część środków z daiąłnia dot. linii kolejowych została przeznaczona na współfinansowanie dokończenia I linii metra w Warszawie. Prawdopodobnie do takiej decyzji przyczynił się Raport, jak również wypowiedzi Rzecznika na Komitecie Monitorującym w lecie b.r. z udziałem prezesa PKP PLK. Paradoksalnie wszystkie 33 zadania z projektu zostały jednak wykonane w bieżącym roku – prawdopodobnie ze źródeł własnych PKP PLK oraz z dotacji budżetowej. Zarówno Minister Transportu, jak i Prezes PKP PLK odmówili udostępnienia listy inwestycji finansowanych z dotacji budżetowej, powołując się na tajemnicę przedsiębiorstwa.

Działania na rzecz nowelizacji przepisów prawnych

Akty prawne dot. ruchu drogowego

Podczas okresu realizacji projektu konsultowaliśmy jeden akt prawny dot. transportu drogowego, tj: Projekt Rozporządzenia o znakach i sygnałach drogowych oraz urządzeniach bezpieczeństwa ruchu drogowego. Naszą opinię przesłaliśmy zgodnie z prośbą ministerstwa. Opinie ta była w dużej mierze krytyczna i forsowała proponowane przez nas rozwiązania, gdyż przedłożony projekt w niewielkim zakresie uwzględniał nasze postulaty, w niekiedy wprowadzał nawet zapisy jeszcze bardziej sprzeczne z naszymi postulatami. Obecnie mamy zapewnienie, że szereg naszych postulatów został uwzględniony po tych konsultacjach. Niestety nie znamy szczegółów w tej sprawie, a projekt rozporządzenia w wyniku zmiany rządu i długim okresem zawieszenia w jego pracy z uwagi na sytuację polityczną został zepchnięty do dalszej kolejności rozpatrywania. Z uwagi na sytuację polityczną nie odbyły się także żadne spotkania w tej sprawie.

Akty prawne dot. kolei

Niezależnie od transportu drogowego udało nam się dzięki współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Opolskiego konsultować dwa projekty aktów prawnych szczebla unijnego dotyczących transportu kolejowego:

– Projekt rozporządzenia Rady UE nt. organizacji i dotowania regionalnego transportu kolejowego.

– Projekt Rozporządzenia Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie usług publicznych w zakresie transportu pasażerskiego kolejowego i drogowego

Ocena stopnia osiągnięcia założonych efektów

Wskaźnik	L. planowana	L. osiągnięta	Wyszczególnienie
Podjęte interwencje lokalne	15	15	Rady techniczne w Zarządzie Dróg Miejskich Remont Marszałkowskiej bez dróg rowerowych Nielegalne parkowanie przy KS Olimpia na Kole Budżet Warszawy na rok 2006 W sprawie uruchomienia nowej linii autobusowej w rejon Czystego Przystanki na linii 197 Ratowanie pociągów na odcinku Czyżew-Małkinia Ratowanie pociągów na linii kolejowej Siedlce-Siemiatycze Ratowanie linii kolejowej Kutno-Płock i przywrócenie ruchu na linii Płock-Sierpc Promocja reaktywacji pociągów na linii Sierpc-Nasielsk Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania m.st. Warszawy Plan zagospodarowania okolic Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie Sygnalizacja świetlna na przyciski dla pieszych Pas tramwajowo-autobusowy na Moście Śląsko-Dąbrowskim Budowa dodatkowych stacji I linii metra Słupki na ul. Batorego Organizacja ruchu w rejonie Lasu Bielańskiego Wystąpienie w/s degradacji linii przyspieszonych Przeciwdziałanie pomysłowi podniesienia prędkości na głównych ulicach Warszawy
W tym pogłębione	5	3	Konsultowanie projektów drogowych w ZDM w Warszawie Remont Marszałkowskiej bez dróg rowerowych Organizacja ruchu w rejonie Lasu Bielańskiego
Interwencje zakończone sukcesem	7	1	Rady techniczne w Zarządzie Dróg Miejskich Nielegalne parkowanie przy KS Olimpia na Kole W sprawie uruchomienia nowej linii autobusowej w rejon Czystego Przystanki na linii 197 Organizacja ruchu w rejonie Lasu Bielańskiego Przeciwdziałanie pomysłowi podniesienia prędkości na głównych ulicach Warszawy Powstanie kontrapasu rowerowego na ul. Dynasy
Przygotowanie raportów problemowych	4-6	5	Raport 1/06 nt. finansów PKP Przewozy Regionalne Raport 2/06 nt. projektu rehabilitacji linii kolejowych Raport 3/06 nt. modernizacji linii kolejowych w Polsce Raport 4/06 nt. inwestycji kolejowych na lata 2007-13 Raport 5/06 nt. efektywności wykorzystania szynobusów
Konferencje prasowe	4	5	Konferencja nt. Raportu nr 1/06 Konferencja nt. Raportu nr 2/06 Konferencja nt. Raportu nr 3/06 Konferencja nt. Raportu nr 5/06 Konferencja n/t przejęcia przez ministerstwo części taboru PKP PR
Informacje prasowe	15	11	Remont Marszałkowskiej bez dróg rowerowych Budżet Warszawy na rok 2006 Plan zagospodarowania okolic Pałacu Kultury i Nauki Budowa dodatkowych stacji I linii metra Podwyżka cen w cenniku PKP PLK Poparcie dla zmian linii tramwajowych ZTM Badania Dolnośląskie Raport nt. finansów PKP Przewozy Regionalne Inicjatywa przejęcia przez ministerstwo części taboru PKP PR Koleje Mazowieckie europejskim liderem wzrostów Informacja n/t niegospodarności przy adaptacji linii kolejowej na lotnisko Balice w Krakowie
Udział w dyskusjach, posiedzeniach	20	20	Konferencja konsultacyjna PO Rozwój Polski Wschodniej Konferencja ws. SPO Infrastruktura i Środowisko Rady techniczne w ZDM – 4 razy Konferencja konsultacyjna RPO na Śląsku Konferencja PKP PLK S.A. ws. inwestycji w RPO na Mazowszu Konsultacje społeczne planu miejscowego okolic PKiN Konsultacje społeczne Studium Warszawy Posiedzenie wspólne komisji na temat Studium Warszawy Komitet Monitorujący SPOT (4 razy) Konferencja Transport w funduszach unijnych 2007-13 Konsultacje społ. PO Infrastruktura i Środowisko Udział w badaniach focusowych n.t. PO IiŚ Spotkanie z wiceministrem Kwiecińskim w/s PO IiŚ Spotkanie z wiceminister Kondrat w/s obwodnicy Augustowa Konsultacje społ. PO Rozwój Polski Wschodniej Konsultacje społ. budowy al. Rzeczypospolitej (Wilanów) Spotkania w/s organizacji ruchu w rejonie Lasu Bielańskiego (komisja rady dzielnicy)
Wydanie broszury końcowej	1	1