Wyniki pomiaru ruchu rowerowego 2011
Cel i zakres pomiaru
Pomiar ruchu rowerowego został przeprowadzony w dniach 19-22 oraz 26-29 września 2011 r. w 17 punktach w centralnym obszarze Warszawy.
Punkty pomiarowe zostały tak dobrane, by obejmować różne rozwiązania rowerowe (wydzielone ścieżki, pasy na jezdni, kontrapasy, ulica rowerowo-autobusowa, włączenie ścieżki w jezdnię), potencjalne miejsca problematyczne (np. ślepe zakończenie ścieżki, zmiana strony ulicy, pas autobusowy z zakazem ruchu rowerów) oraz rozwiązania typowe mogące stanowić punkt odniesienia.
Głównym celem było zweryfikowanie działania wybranych rozwiązań rowerowych i zmian w organizacji ruchu w centrum Warszawy, w szczególności zbadanie:
– czy po ich wprowadzeniu zwiększył się ruch rowerowy;
– czy rowerzyści korzystają z poszczególnych rozwiązań w sposób przewidziany projektem;
– jakie rozwiązania preferują użytkownicy w sytuacjach, kiedy organizacja ruchu dopuszcza różne zachowania.
Dodatkowym wynikiem pomiaru było zbadanie:
– natężeń ruchu rowerowego;
– proporcji płci wśród rowerzystów ogółem i wśród wybierających konkretne zachowania;
– popularności kasków i poszczególnych typów rowerów.
Najważniejsze wyniki
– Natężenie ruchu rowerowego kilkukrotnie wzrosło na ciągach, w których pojawiła się nowa infrastruktura rowerowa lub ograniczono ruch samochodowy. Efekt wzrostu dotyczy całych tras rowerowych (np. Trakt Królewski), nie izolowanych odcinków.
– Natężenie ruchu rowerowego nie zmieniło się istotnie na trasach, na których rozwiązania rowerowe pozostały przez ostatnie lata bez zmian.
– Na niektórych trasach natężenie ruchu rowerowego przekracza lub zbliża się do 150 rowerów/h – granicy, przy której przestaje wystarczać dwukierunkowa droga dla rowerów o szerokości 2,5 m.
– Odsetek rowerzystów korzystających ze ścieżek rowerowych w zależności od ulicy waha się od 51% (ścieżka zmieniająca stronę ulicy) do 97–99% (ścieżki poprawnie zaprojektowane).
– Pasy ruchu dla rowerów sprawdziły się na ul. Międzyparkowej (1×2 pasy ruchu), nie sprawdziły się na Emilii Plater (2×3 pasy ruchu). Przekrój tej drugiej ulicy jest ewidentnie niedostosowany do jej klasy i lokalizacji.
– Odsetek korzystających z chodników na objętych badaniem ulicach niewyposażonych w infrastrukturę rowerową wahał się od 25% do 87%. Rowerzyści unikają jazdy ruchliwymi jezdniami zwłaszcza na drogach o wielu pasach ruchu w jedną stronę, na dłuższych odcinkach bez skrzyżowań, a na odcinkach pochylonych – w kierunku pod górę.
– Wyznaczenie pasa dla autobusów przy prawej krawędzi jezdni bez dopuszczonego ruchu rowerów i bez alternatywnej infrastruktury rowerowej tworzy fikcję w organizacji ruchu.
– 98% pieszych i 100% rowerzystów woli korzystać z naziemnego przejścia dla pieszych / przejazdu dla rowerów niż z przejścia podziemnego ze schodami.
– Dysproporcje płci są mniejsze wśród rowerzystów w porównaniu z pomiarami z lat 2002 i 2005, ale rowerzystki wciąż stanowią mniejszość – 28%.
Komentarz
Badania potwierdziły, że poprawna organizacja ruchu rowerowego sprzyja poprawnym zachowaniom rowerzystów. Wśród przeanalizowanych w ramach pomiarów warszawskich odcinków i skrzyżowań znalazły się takie, na których 97%, a nawet 99% rowerzystów jeździ zgodnie z przepisami. Z drugiej strony tam, gdzie organizacja ruchu jest błędna i niebezpieczna, nawet 99% rowerzystów ją ignoruje.
Inaczej rzecz ujmując – są jednostkowe przypadki, które łamią przepisy z niewiedzy czy przekory. W zdecydowanej jednak większości warszawscy rowerzyści wykazują się po prostu większym rozsądkiem niż zarządca ruchu i unikają stosowania się do rozwiązań niebezpiecznych – np. mnożenia punktów kolizji przez częste zmiany strony ulicy wraz ze ścieżką rowerową albo wymaganej znakami jazdy lewym pasem ruchliwego wiaduktu. Zdarzają się także zachowania bezpieczne, do których inni zarządcy ruchu wręcz zachęcają, a które w Warszawie nie mogą się doczekać legalizacji odpowiednim oznakowaniem – np. jazda pod prąd na ulicach lokalnych czy oczekiwanie na zielone światło przed linią zatrzymania dla samochodów. Większość mandatów wystawianych rowerzystom za różnego rodzaju wykroczenia tak naprawdę powinna zostać wystawiona projektantom i urzędnikom odpowiedzialnym za daną organizację ruchu.
Ponieważ organizacja ruchu często nie uwzględnia ruchu rowerowego, ruch rowerowy często ignoruje organizację ruchu. Warszawa potrzebuje nie izolowanych kilkusetmetrowych odcinków ścieżek rowerowych, ale gruntownych porządków, tak by zachowania zgodne z przepisami były jednocześnie zachowaniami logicznymi, bezpiecznymi i czytelnymi dla innych użytkowników drogi. Bez tego stolica pozostanie miastem rowerzystów wyjętych spod prawa.
Pobierz opracowanie
Wyniki z poszczególnych punktów i odcinków, omówienie szczególnie interesujących obserwacji, rekomendacje oraz więcej informacji o ruchu rowerowym w Warszawie można znaleźć w raporcie:
Pomiar ruchu rowerowego w Warszawie we wrześniu 2011
Zapraszamy do pobrania!
Podziękowania
Pomiar ruchu rowerowego odbył się dzięki pracy i inicjatywie wolontariuszy. Udział w pomiarze wzięli: Maciej Błażejewski, Paweł Duńczewski, Michał Furmaniak, Piotr Górski, Zuzanna Iskierka, Daniel Łaga, Łukasz, Rafał Muszczynko, Michał Pilch, Maciej Płoński, Bogdan Rossa, Michał Stańczyk, Andrzej Stobiecki i Alicja Zajączkowska. Serdecznie dziękujemy!
Pomiary trwają!
Tym, którym liczenie rowerów się spodobało, oraz tym, którzy nie załapali się na pomiary wrześniowe, proponujemy kontynuację pomiarów. Zachęcamy do mierzenia ruchu rowerowego raz na jakiś czas w niżej wymienionych punktach. Wystarczy, że zgłosi się kilka osób, które raz na miesiąc – dwa zrobią godzinny pomiar na jednym z tym punktów, a w przyszłym roku powinniśmy mieć niezły obraz sezonowo-pogodowej zmienności ruchu rowerowego i zachowań rowerzystów.
Jak wziąć udział?
1. Pobierz i wydrukuj formularz dla swojego ulubionego punktu z listy poniżej.
2. Ubierz się ciepło 🙂
3. Odwiedź ten punkt w dzień powszedni (od poniedziałku do czwartku – piątki pomijamy) w godz. 7:00 – 9:00 lub 15:30 – 19:30 i przez godzinę notuj przejeżdżających rowerzystów zgodnie z instrukcją zawartą w formularzu.
4. Wypełnij nagłówek formularza – datę i czas pomiaru, pogodę podczas niego.
5. Wypełniony formularz zeskanuj i prześlij na adres olek@zm.org.pl. W przypadku braku skanera dostarcz formularz do biura.
Pobierz formularz
– Krakowskie Przedmieście / Królewska:
PDF, 71 kB
– plac na Rozdrożu:
PDF, 134 kB
– Żwirki i Wigury / Banacha:
PDF, 68 kB
– al. Solidarności / Stare Miasto
PDF, 136 kB